Zandvoort is het station van de gelijknamige badplaats. De verkorting van het station is Zvt.

Inhoud

1 Geschiedenis
- 1.1 Laad- en losplaats
2 Spoorlijnen
3 Dienstregeling
- 3.1 Stoppende treinen
- 3.2 Passerende treinen

Geschiedenis

In 1889 wordt het station Zandvoort Dorp gebouwd. Er was slechts een perron en geen stationsgebouw of andere faciliteiten. Dit zinde het gemeentebestuur van Zandvoort niet en liet een eigen gebouw bij de halte neer zetten. Dit was echter geen succes en al in 1895 wordt het gebouw gesloten. Ook het succes van de tram en de groei van Zandvoort, wordt besloten om een modern en nieuw station te bouwen ter vervanging van de twee oude stations. Het nieuwe wordt 300 meter richting de duinen een nieuw station gebouwd. Dit station is naar alle waarschijnlijkheid ontworpen door D.A.N. Margadant. De bouw van dit station begint in augustus 1907 en wordt op 1 april 1909 geopend. Als eerste wordt begonnen met de aanleg van de betonnen fundering van het perron. In het voorjaar van 1908 wordt de grond opgehoogd ten behoeve van de aanleg van het spoor. Op het perron wordt een hulpstation gebouwd. Dit hulpstation bestaat uit een houten gebouw met een lengte van 39,2 meter en een breedte van 5,5 meter. In dit gebouw kunnen de plaatskaarten worden gekocht. De telegrafist heeft hier zijn bureau. Ook kan er bagage in een depot worden bewaard. De stationschef heeft hier zijn kantoor. Voor de reizigers is er een wachtkamer met toilet. Dit hulpstation blijft bijna een jaar in gebruik. Nadat het stationsgebouw gereed is gekomen, wordt het hulpstation afgebroken. Na de afbraak begon de bouw van de overkapping.

Het station is vrij groot uitgevoerd in vergelijking met vergelijkbare stations. Het grote gebouw past bij de allure die Zandvoort wil uitstralen richting de (internationale) badgasten. Vanwege de ligging op een duin liggen de sporen verdiept ten opzichte van het stationsgebouw. Het gebouw staat haaks op de sporen. Het gebouw is opgetrokken uit rode bakstenen en heeft afhankelijk van de functie van het gedeelte een, twee of drie bouwlagen. Bij diverse constructieve punten zoals in plinten, cordonlijsten, gevelbekroningen en in deur- en vensteromlijstingen natuursteen toegepast. Boven diverse deuren zijn tableaus aangebracht die wijzen op de functie van de deur. Daarnaast zijn er tableaus met diverse voorstellingen die verwijzen naar de spoorwegen en naar Zandvoort als vissersdorp en badplaats. De verschillende dakvormen zijn belegd met rode muldenpannen. Vanaf de straatzijde is er aan de linkerkant een goederenloods met een half schilddak. Naast de goederenloods is onder andere de passage waar men door heen loopt als men vanaf het perron richting de uitgang loopt. Dit is door middel van een tegeltableau boven de deuren aan de perronzijde aangegeven. Boven de passage is de dubbele bovenwoning van de stationschef. Naast de passage is haaks op het stationsplein de stationshal. De stationshal is voorzien van een zadeldak. De hal is te bereiken door middel van drie dubbele paneeldeuren. Om de reizigers te beschermen tegen de regen, is er een kleine luifel. Boven deze luifel zijn een aantal glas-in-loodramen met gemeentewapens van enkele gemeenten in Noord-Holland. In de stationshal zijn de drie loketten. De muren aan de binnenzijde zijn gedeeltelijk opgetrokken uit rode en gele geglazuurde bakstenen. Aan de rechterzijde van de loketten is een trap naar de perrons. Halverwege de trap is het mogelijk om via twee natuurstenen trappen aan de weerszijden een galerij te bereiken. Aan de rechterzijde zijn de wachtkamers, welke eveneens is voorzien van een half schilddak. In 19 zijn de wachtkamers verbouwd tot dienstwoning. Achter dit gebouw is een watertoren van waaruit stoomlocomotieven hun tender konden vullen met water. De betonnen waterbak bevond zich in de uitkragende bovenzijde. Het schilddak is voorzien van een ornament. Aan de spoor- en straatzijde is in de bovenzijde een klok geplaatst.

Aan de spoorzijde is evenwijdig aan het gebouw een overkapping van gietijzer. Op het dak van de overkapping ligt mastiek. Door middel van glazen platen is er een verbinding tussen het gebouw en de overkapping. Naar het perron toe is eveneens een overkapping, welke niet is verbonden met de andere overkapping, maar er wel tegen aan is gezet.

Op 1 juni 1921 wijzigt de naam van het station van Zandvoort naar Zandvoort Bad.

Na de staking van het spoorvervoer in juli 1944, wordt door de Duitse bezetter de rails in het station en van de spoorlijn naar Haarlem grotendeels verwijderd.

Op 22 mei 1955 verandert de naam van het station in Zandvoort aan Zee.

In 197 wordt begonnen met het aanleggen van een viertal opstelsporen. Deze zijn gelegen in de bocht naar het voormalige station Zandvoort Bad. Hiermee is het mogelijk om rijtuigen buiten de spits af te koppelen van de treinen naar Zuid-Nederland. De afgekoppelde rijtuigen worden buiten de spits op deze opstelsporen neergezet. Tegelijkertijd wordt de beveiliging tot aan Amsterdam Singelgracht gemoderniseerd.

In augustus 1996 wordt de overkapping op het perron verwijderd. Ook wordt op het perron gesloopt.

In maart 2001 worden de gesloten loketten verwijderd ten behoeve van een museum. Sinds mei 2000 heet het station weer Zandvoort. In 2001 wordt het gebouw aangewezen als Rijksmonument. In december 2004 wordt aan de achterzijde van de dienstwoningen begonnen met de bouw van een lift. Door diverse problemen wordt de lift pas in februari 2006 in gebruik genomen.

Laad- en losplaats

In 1995 wordt begonnen met het opbreken van de sporen.

Provinciaal Electriciteits Bedrijf

VAM

In 1949 wordt een stortbunker voor de VAM gebouwd aan de Van Lennepweg, naast de verhoogde laad- en losplaats. In deze bunker rijden de vuilniswagens achterwaarts naar binnen en kunnen het afval via een trechter in de klaarstaande wagons laten vallen. Om te voorkomen dat er veel stof door de bunker dwarrelde, is er een stofafzuiger achter de trechter geplaatst. Via een gat in de vloer kon het personeel via klimijzers naar het bordes van de wagonruimte. Vanaf dit bordes kon er op de wagons geklommen worden om de deksels te openen of te sluiten. In de wagonruimte is plaats voor wagons. De sporen in de wagonruimte liggen tussen straattegels. De wagons worden er met een locomotief in geduwd. Het spoor is door middel van een rolluik af te sluiten.

Tot 1991 in gebruik geweest. Op die dag reed een vuilniswagen de gevel uit het gebouw, waardoor instortingsgevaar ontstond. De sloop van het gebouw begon in 1992.