Tilburg
Tilburg is een van de stations van Tilburg. De verkorting van het station is Tb.
Inhoud
Geschiedenis
Met het aannemen van de Spoorwegwet van 18 augustus 1860 nam de Nederlandse staat zich voor om 10 spoorlijn aan te leggen. De aanleg van spoorwegen vanuit de overheid was bedoeld om de achterstand die Nederland had op het gebied van spoorwegaanleg enigszins in te halen. Met de aanleg van de spoorlijnen ontstaat een uitgebreid netwerk tussen bijna alle grote Nederlandse steden. Aan een van deze spoorlijnen komt ook Tilburg te liggen.
Op 8 mei 1957 wordt begonnen met het omhoog brengen van de spoorlijn door de stad. De werkplaats blijft op straatniveau en het nieuwe station en de doorgaande sporen zullen door de stad op een aarden wal worden gebouwd. De spoorlijn naar Turnhout wordt in westelijke richting verlegd.
Eerste station
Het station is van het type derde klas van de Staatsspoorwegen. Het is een lang gebouw met een hoge middengevel van twee verdiepingen. Het station is geopend op 5 oktober 1863. Dit was vier dagen nadat het traject tussen Breda en Tilburg was geopend.
Vanwege de elektrificatie werkzaamheden tussen Breda en Boxtel in 1949 wordt het tweede perron verbreed. Een deel van de overkapping van dit perron wordt naar Breda verhuisd. Hier wordt het op het tweede perron geplaatst.
Tweede station
Het tweede station is ontworpen door architect Koen van der Gaast. Het vervangt het oude station. Het dak van het station valt op door zijn gevouwde punten, waardoor het dak al snel de bijnaam kroepoek krijgt. Het is het eerste station van Nederland waarbij tijdens de bouw roltrappen zijn geplaatst. Op 1965 wordt het nieuwe station geopend.
In 2013 wordt begonnen met het maken van nieuwe entrees en onderdoorgangen. Van 18 tot en met 23 oktober 2014 worden nieuwe onderdoorgangen ingeschoven onder de sporen voor de stationspassage en de nieuwe Koning Willem II tunnel, welke aan de noordzijde van het station wordt gebouwd. Op 18 oktober 2014 valt een betonnen plaat naar beneden vanaf het voormalige postperron. Hierdoor duurde de buitendienststelling van het station tot 26 oktober 2014. Op 4 december 2015 is de nieuwe stationshal geopend met een zuidelijke ingang. Tegelijkertijd zijn de bredere trappen, liften en roltrappen naar de perrons in gebruik genomen. Op 11 juli 2016 is ook de noordelijke ingang in gebruik genomen. De tunnel onder het station is 42 meter breed, waarbij een deel als doorgang fungeert tussen de noordelijke en zuidelijke ingang.
In september 2022 wordt begonnen met de aanleg van het derde perron voor spoor 4. Het inhaalspoor voor goederentreinen komt met de aanleg van dit perron te vervallen. In het najaar van 2023 moet dit perron klaar zijn. Het perron is te bereiken via de noordelijke fietsenstalling. Het perron wordt voorzien van een overkapping. In het voorjaar van 2024 zullen de sporen worden aangepast, zodat dit nieuwe perron in gebruik kan worden genomen.
Laad- en losplaats
Met het omhoog brengen van de spoorlijn door de stad in 1957 wordt het goederenemplacement aan de oostelijke zijde van de stad verlegd. Er komt een nieuwe goederenloods en een werkplaats voor Van Gend & Loos.
Tilburg Goederenstation
Aan de westzijde van het station wordt een groot goederenemplacement aangelegd, Tilburg Goederenstation genaamd.
Vanaf 19 is er aanvoer van rollen spaanplaat uit Oostenrijk in schuifwandwagens. In 199 vertrekt de laatste trein, het is een lege trein, waarvan de spaanplaten gelost zijn.
Voor het bedienen van de lokale aansluitingen wordt tot 1997 een locomotor van de serie 200/300 ingezet. De 308 werd in 1997 vervangen door een willekeurige 6400.
In 2015 doet de gemeente de ontwikkeling van het gebied over aan een regiegroep, die later verder gaat als Stichting Spoorpark. De stichting vraagt aan de inwoners van Tilburg om met ideeën te komen voor de invulling van het gebied. Er kwamen 80 ideeën binnen, waarvan er 9 werden uitgewerkt. Deze zijn aan de gemeenteraad voorgelegd, waarna zij kozen voor een stadspark. Tussen het groen zijn diverse voorzieningen, zoals een camping, horeca, scouting en sportvelden. Diverse sporen zijn in het park blijven liggen. Op 21 juni 2019 is het park geopend.
Locomotievendepot
Ten zuidwesten van het station wordt in een locomotievenloods gebouwd.
Op 15 mei 1935 worden geen diensten meer gesteld van uit het locomotievendepot. Er zijn tot dat moment nog slechts diensten gesteld vanuit het depot. Hiervan zijn er voor de serie 8100. Vanaf dat moment rijdt het personeel van het depot op locomotieven die proefritten moeten maken na een herstelling of reparatie in de werkplaats. Op 4 april 1945 wordt de locomotievenloods na herstel in gebruik genomen.
In wordt de locomotievenloods gesloopt.
In het depot zijn tussen en 15 mei 1935 de volgende series stoomlocomotieven in het depot gehuisvest:
- 8100
Mutaties
Begin december 1944 wordt het voormalige depot ingericht voor het onderhoud van Engelse stoomlocomotieven van het War Department. Op 9 december 1944 zijn twee locomotieven gestationeerd in het depot voor het rijden van militaire treinen. Op 16 februari 1945 arriveert de 3727 in het depot vanuit Nijmegen voor het rijden van Rode Kruistreinen. In april 1945 arriveert War Department 1'D 77167 in Tilburg voor het rijden van verlofgangerstreinen naar Oisterwijk.
Spoorlijnen
Het station is gelegen aan Staatslijn E (Breda - Maastricht) ter hoogte van kilometerpunt 22,136 en het beginpunt van de Brabantse lijn. Daarnaast was het station het eindpunt van de spoorlijn uit Turnhout.
Dienstregeling
Vanaf 2024 zullen de twee noordelijke sporen gebruikt gaan worden voor treinen in de westelijke richting. De twee zuidelijke sporen zullen gebruikt gaan worden door treinen in de oostelijke richting.
Stoppende treinen
In de huidige dienstregeling (2024) stoppen de volgende treinseries te Tilburg:
| Treinserienummer | Beginpunt | Eindpunt | Materieel |
|---|---|---|---|
| 1100 | Den Haag Centraal | Eindhoven | BR 186 + ICRmh rijtuigen/ICNG |
| 3600 | Zwolle | Roosendaal | ICMm/VIRM |
| 6400 | Tilburg Universiteit | Weert | FLIRT |
| 6600 | Dordrecht | Arnhem | FLIRT |
| 21400 | Eindhoven | Utrecht Centraal/Rotterdam Centraal | ICMm/VIRM |
Passerende treinen
In de huidige dienstregeling (2024) stoppen alle treinen in Tilburg.
| Spoorwegstations aan de spoorlijn Breda - Maastricht (Cursief: voormalig station) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
| Spoorwegstations aan de Brabantse Lijn (Cursief: voormalig of gepland station) |
|---|
|
0,0: Tilburg · 5,0: Berkel-Enschot · 7,9: Udenhout · 13,4: Helvoirt · 16,0: IJzeren Man · 19,2: Vught Zuid-Oost · 22,3: 's-Hertogenbosch · 23,9: Orthen · 25,0: 's-Hertogenbosch Oost · 28,1: Rosmalen · 29,0: Sprokkelbosch · 30,0: Kruisstraat · 31,1: Nuland · 34,0: Heihoek · 37,0: Geffen · 39,2: Oss West · 41,2: Oss · 44,3: Berghem · 49,6: Ravenstein · 56,3: Wijchen · 61,0: Nijmegen Dukenburg · 62,9: Nijmegen Goffert · 65,9: Nijmegen |
