Schagen

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen

Schagen is het station van de Noord-Hollandse stad Schagen. De verkorting van het station is Sgn.

Geschiedenis

Bij wet werd in 1860 besloten om een spoorlijn aan te leggen tussen Den Helder en Amsterdam. Bij de aanleg van deze spoorlijn krijgt Schagen een station. Dit station wordt voorzien van een stenen reservoirgebouw. In 1913 wordt er een tramlijn naar Alkmaar geopend. Deze tramlijn rijdt via Schoorl en Warmenhuizen. Ter vervanging van het oude reservoirgebouw werd in 1925 een nieuw reservoirgebouw in gebruik genomen. Het reservoir was hoog geplaatst met een houten ommanteling op een ijzeren stelling. In 1933 wordt de tramlijn al weer opgeheven. In 1935 wordt ook het tramverkeer naar van Ewijcksluis gestaakt. In dat zelfde jaar worden alle loodsen en sporen gesloopt.


Van 11 tot en met 20 november 2023 is spoor 2 aangepast tot kopspoor, welke alleen vanuit de richting Alkmaar te bereiken is. Ten zuiden van het station zijn enkele wisselverbindingen opgebroken, alsmede spoor 4.


Eerste station

In 1862 wordt met de bouw van het station begonnen. Het station is van het type vijfde klas van de Staatsspoorwegen. Het station is geopend op 20 december 1865. Op dezelfde dag is het traject tussen Den Helder en Alkmaar officieel in gebruik genomen door de HSM. In 1967 wordt het stationsgebouw gesloopt en wordt begonnen met de bouw van een nieuw station


Tweede station

Ter vervanging van het oude stationsgebouw, wordt er in 1967 begonnen met de bouw van een nieuw station. Dit station is ontworpen door architect C. Douma. Bij het stationsgebouw wordt een perron aangelegd. Daarnaast krijgt het station een middenperron met twee sporen. Het station wordt op 4 juli 1968 in gebruik genomen. In 2009 wordt het station gerenoveerd. Er komen enkele overkappingen bij de trappen en de nieuwe liften.


Laad- en losplaats

Spooraansluitingen



Locomotievendepot

Station Schagen kende een locomotief- en rijtuigloods voor de stoomtram. De loods staat haaks op het spoor, omdat de tramlijn de spoorlijn haaks kruist. Deze is in 1898 gebouwd voor Stoomtramweg-Maatschappij 'West Friesland' (SMFW) in Hoorn. De loods is rechthoekig uitgevoerd en heeft een lengte van 12 meter en een breedte van 11 meter. In de locomotievenloods zijn er drie sporen voor de drie locomotieven die de maatschappij in gebruik heeft. Voor het opbergen van de rijtuigen zijn er eveneens 3 sporen. Een zevende spoor is in gebruik als werkplaatsspoor. Op 1 februari 1909 komt de HIJSM in het bezit van de tramlijn van Schagen via Wognum naar Nibbixwoud. Ook de beide loodsen komen in bezit van de HIJSM. In 1913 wordt de loods uitgebreid. De loods wordt met ruim 6 meter verlengd en er blijven 2 sporen over voor de locomotieven. In 1935 wordt de locomotiefloods gesloopt.


Locomlopen

In 1909 is er per dag slechts één ploeg nodig om één locomotief te bemannen die alle tramdiensten rijdt. Vanaf 18 oktober 1915 zijn er vier ploegen nodig om vier locomotieven te bemannen. Deze locomotieven rijden de trams naar Nibbixwoud, van Ewijcksluis en Alkmaar. In Broek op Langedijk wordt er door 1 locomotief gerangeerd. Op 4 oktober 1931 worden geen diensten meer gesteld van uit het locomotiefdepot. Er zijn tot dat moment nog slechts diensten gesteld vanuit het depot.

In het depot zijn tussen en 19 de volgende series stoomlocomotieven in het depot gehuisvest:

  • 6600;


Spoorlijnen

Het station ligt aan Staatslijn K ter hoogte van kilometerpunt 21,294.


Dienstregeling

Treinen

Van de treinen uit de series 800 (Maastricht - Alkmaar rijden doordweeks enkele vroege en late treinen van/naar Schagen.

Trams


Op 8 oktober 1933 rijdt de laatste tram tussen Schagen en Warmenhuizen. In 1935 worden de laatste tramdiensten gestaakt.


Stoppende treinen

In de huidige dienstregeling (2024) stoppen de volgende treinseries te Schagen:

Treinserienummer Beginpunt Eindpunt Materieel
800 Maastricht Alkmaar/(Schagen) VIRM
3000 Den Helder Nijmegen VIRM


Passerende treinen

In de huidige dienstregeling (2024) stoppen alle treinen in Schagen.


Bronnen, Referenties en/of Voetnoten

  • Locomotiefloodsen en tractieterreinen in Nederland 1839 - 1958 - H. Waldorp, J.G.C. van der Meene - Uitgeverij Schuyt & Co, 1992 ISBN 90-6097-323-2