Nieuw-Amsterdam

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen

Nieuw-Amsterdam is station in de gelijknamige Drentse plaats. De verkorting van het station is Na.

Geschiedenis

Laad- en losplaats

Tot 198 wordt er kunstmest aangevoerd vanuit Lutterade DSM.

De laad- en losplaats wordt per 23 mei 1993 gesloten voor wagenladingverkeer. Incidenteel vervoer blijft wel mogelijk.


Haven

Langs de haven aan is in een emplacement aangelegd.

In de haven vindt er onder andere overslag plaats van turf, welke per schip op rongenwagens wordt geladen. Daarnaast is er vervoer van kunstmest in zelflossers voor .


Stamlijn Schoonebeek

Bij Schoonebeek werd kort na de Tweede Wereldoorlog begonnen met de oliewinning. Om deze olie per trein af te voeren, is ten zuiden van Nieuw-Amsterdam een stamlijn gerealiseerd. Deze lijn heeft een lengte van 7 kilometer. De aanleg van deze spoorlijn begint in 1946. Om het Stieltjeskanaal te kunnen passeren wordt een klapbrug gebouwd. Deze brug is afkomstig uit Zaandam, waar hij over de Papenpadsloot lag in de spoorlijn naar Enkhuizen. In 1971 is het Stieltjeskanaal verbreed. De oude klapbrug is hierbij vervangen door een langere brug. De spoorlijn wordt op 28 mei 2000 gesloten voor het treinverkeer. De spoorlijn is in 2015 opgebroken. De brug over het Stieltjeskanaal is niet afgebroken, maar is permanent geopend voor scheepvaartverkeer

Op 20 december 1946 wordt de spoorlijn geopend met locomotief 612 en een olietrein. Van 1946 tot en met 1992 rijdt de NS deze treinen elke dag. De olietreinen rijden vanuit Schoonebeek via Nieuw Amsterdam naar Zwolle Rangeerstation. In Zwolle worden de treinen overgenomen door andere locomotieven en gaan via Amersfoort naar Gouda of naar Hilversum om bij de raffinaderij in Pernis te komen. Vanaf 21 mei 1951 wordt er via Almelo gereden. In Almelo neemt een elektrische locomotief de trein over en rijdt deze naar IJsselmonde. Een diesellocomotief rijdt vervolgens naar Pernis.

Als gevolg van de opgevoerde productie en de beperkte capaciteit op het baanvak door het enkelspoor, worden de treinen verlengd. De maximale lengte bedraagt 30 vier-assige ketelwagens en een gewicht van 1.500 ton. Dit was te zwaar voor de diesellocomotieven, zodat er werd omgekeken naar andere mogelijkheden. De stoomlocomotieven van de series 3700 en 4300 waren sterk genoeg voor deze treinen, maar zij waren te zwaar voor het baanvak tussen Zwolle en Nieuw-Amsterdam. Daarnaast waren zij te lang voor de draaischijf van het depot van Coevorden. De serie 3300 werd te licht bevonden vanwege de kleine ketel. Hierop werd de serie 3400 aangewezen om de olietreinen te trekken. De eerste locomotieven rijden de treinen vanaf 2 februari 1948 en vanaf 16 februari 1948 worden alle olietreinen door stoomlocomotieven gereden. In de zomerdienst van 1948 rijdt er dagelijks een trein. Deze trein met het nummer 4708 vertrekt om 19.22 uit Nieuw-Amsterdam naar Zwolle. Op maandag rijden nog twee treinen vanuit Nieuw-Amsterdam. Dit is de 4758, met het vertrek om 13.00. Twintig minuten later vertrekt trein 4768. Trein 4758 rijdt ook op zondag, terwijl trein 4768 op donderdag rijdt. Met de treinen 4707 en 4767 keren de wagons weer leeg terug. Vanaf mei 1949 worden de olietreinen met twee locomotieven van de serie 3400 gereden, waarbij de voorste locomotief in voorspan rijdt. De zomerdienstregeling van 1949 laat het aantal van 14 vast ingelegde treinen en 6 niet vast ingelegde treinen zien. Trein 4768 is de dagelijkse trein, met een vertrek om 7.35 uit Nieuw-Amsterdam. Op zondag vertrekt deze trein om 9.00. In de avond rijdt elke dag, met uitzondering van zondag, trein 4708. Deze vertrekt om 19.00 De tweede trein op zondag is de 4794 met een vertrek om 14.50. De niet vast ingelegde trein is de 4796fac, welke van maandag tot en met zaterdag kan rijden, met een vertrek om 11.00. De wagons rijden vanaf dat moment in een vaste samenstelling, zodat er ook een tegentrein is. Deze hebben de nummers 4767, 4707, 4757 en 4797fac. Vanaf 1953 neemt de diesellocomotief de trein over. Dit zijn locomotieven van de serie 2000. Uitzondering is trein 4767 op zondag, welke met een stoomlocomotief van de serie 3700 wordt gereden. In Almelo wordt er een elektrische locomotief voor deze trein gezet. In de eerste helft van 1955 worden de locomotieven van de serie 2000 vervangen door de nieuwe locomotieven van de serie 2400.

Vanaf rijden locomotieven van de serie 2200 de olietreinen tussen Schoonebeek en Almelo. In Almelo worden de diesellocomotieven afgelost door een elektrische locomotief. Tussen 19 en 198 worden ook gehuurde locomotieven van de Baureihe 216 ingezet voor het rijden van deze olietreinen.

Tussen 18 en 21 januari 1993 rijdt de Bentheimer Eisenbahn op proef een aantal olietreinen van Schoonebeek via Coevorden naar Osterwald. Per pijpleiding gaat de olie naar de raffinaderij in Lingen. Met deze proefritten wil de NAM kijken of het mogelijk is om te besparen op transportkosten. In 1993 en 1994 rijdt de Bentheimer Eisenbahn de meeste olietreinen. Deze gaan via Coevorden naar de raffinaderij in Emlichheim. De NS rijdt de treinen tussen en 31 augustus 1993. Als trein 57521 wordt er van Schoonebeek naar Pernis gereden. De tractie wordt geleverd door locomotieven van de serie 6400. De Bentheimer Eisenbahn rijdt de trein tussen 1 september 1993 en 1 november 1993. Tussen 1 november 1993 en 1 januari 1994 rijdt NS de treinen weer naar Pernis. Vanaf 1 januari 1994 rijdt de Bentheimer Eisenbahn weer de olietreinen naar Osterwald. In het voorjaar van 1994 is er nog maar 1 vaste, lege olietrein naar Schoonebeek ingelegd voor de NS. Deze wordt gereden door een locomotief van de serie 6400. Het is trein 58141 van de Botlek naar Schoonebeek. Tussen Almelo en Schoonebeek wordt de trein gereden door één of twee locomotieven van de serie 6400. De trein rijdt alleen op zondag. Op woensdag en vrijdag is de facultatieve trein 58140 zonder locomotief en personeel van de Botlek naar Schoonebeek ingelegd. Op maandag, woensdag en vrijdag is de facultatieve trein 57411 ingelegd zonder personeel en locomotief van Schoonebeek naar de Botlek. In 1996 rijdt de trein nog maar enkele keren per week en rijdt op 1 september 1996 voor het laatst. De laatste rit rijdt echter op 4 september 1996. De oliewinning wordt op 1996 stilgelegd. Naast olie werden sporadisch potgrond en buizen gelost op de losweg in Schoonebeek. De buizen zijn voor de NAM. Dit vervoer eindigde in 2000. Door worden schuifwandwagens met potgrond beladen voor afvoer naar Frankrijk. In 1998 vindt de afvoer van potgrond voor het laatst plaats.


Spoorlijnen

Het station is gelegen aan de spoorlijn Zwolle - Stadskanaal ter hoogte van kilometerpunt 66,2.


Dienstregeling

Stoppende treinen

In de huidige dienstregeling (2024) stoppen de volgende treinseries te Nieuw-Amsterdam:

Treinserienummer Beginpunt Eindpunt Materieel
3800 Zwolle Emmen E-GTW (Arriva)
8000 Zwolle Emmen E-GTW (Arriva)

Passerende treinen

In de huidige dienstregeling (2024) rijden de volgende treinseries voorbij Nieuw-Amsterdam:

Treinserienummer Beginpunt Eindpunt Materieel
13800 Zwolle Coevorden E-GTW (Arriva)


Bronnen, Referenties en/of Voetnoten

  • De olietreinen en de serie 3400 - M. van Oostrom - Maandblad: Railmagazine, 42e Jaargang - 2020 nummer 372 Blz: 38-41 Uitgave: Uquilair ISSN: 0926-3489