Naarden-Bussum

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen

Naarden-Bussum is het grootste station van de stations in Bussum. De verkorting van de halte is Ndb.

Geschiedenis

Met de aanleg van de spoorlijn tussen Amsterdam en Amersfoort wordt tussen de plaatsen Naarden en Bussum een station gepland. Het station lag tussen de vesting van Naarden en de dorpskern van Bussum in het open veld. In 1883 wordt het station aangesloten op het tramnetwerk van de Stoomtram Bussum - Huizen. Aan de westzijde van het perron komt een spoor voor de tram. Op het emplacement van het station wordt een locomotiefloods en een rijtuigloods gebouwd aan de oostzijde van het emplacement. Via de treinsporen kan de tram deze loodsen bereiken.

Tussen 1913 en 1917 wordt het emplacement vergroot en opnieuw ingericht. Er wordt in dezelfde periode een nieuw eilandperron aangelegd voor de sporen 2 en 3. Dit perron is te bereiken door middel van een tunnel onder de sporen. Op het perron komen twee perrongebouwen. In het noordelijke gebouw komt een wachtkamer met 1e en 2e klasse roken aan de zijde van spoor 3. Aan de zijde van spoor 2 is de wachtkamer 1e en 2e klasse niet roken. Het zuidelijke gebouw bestaat uit dienstruimten. Zo is er het kantoor voor de stationschef en post T voor het bedienen van de seinen en wissels. Om de reizigers te beschermen tegen het weer, komt er een perronkap van meter. Voor de bouw van de perronkap is gebruik gemaakt van vierendeelspanten. Het nieuwe perron wordt in 1917 in gebruik genomen. Het station beschikt vanaf dat moment over drie perronsporen, drie goederensporen, een losweg en een goederenloods van Van Gend & Loos.

Spoor 5 wordt gebruikt om treinen kop te laten maken die naar stapelplaats Crailoo moeten. In 1999 komt hier aan een einde als er aan de zijde van Hilversum een aansluiting op het spoorwegnet wordt gerealiseerd.


In 2019 is de spoorsituatie ten noorden van het station terug gebracht naar de situatie van voor 1953. De boog in de richting van Weesp zal verruimd worden. Om met een hogere snelheid hierover te kunnen rijden, zal er een verkanting worden aangebracht. Over de Karnemelksloot wordt een nieuwe brug aangelegd voor het treinverkeer. Het stationsemplacement wordt tegelijkertijd eenvoudiger gemaakt. De twee inhaalsporen (sporen 4 en 5), het goederenspoor (spoor 6) aan de westzijde en perronspoor 3, evenals alle wissels zullen komen te vervallen. Hiermee wordt het station een halte aan de vrije baan. Zo wordt de flexibiliteit van het station ingeruild voor robuustheid. Er kan nog wel worden gekeerd langs de perrons. Daarnaast wordt de snelheid verhoogd van 80 naar 130 kilometer per uur. Het perron langs spoor 2 zal voorzien gaan worden van een extra toegang aan de westzijde met een fietsenstalling. De perrons zullen in de richting van Weesp worden verlengd. Het stationsgebouw zelf krijgt een extra toegang op de plaats van de oude fietsenstalling. Het eilandperron zal een zijperron worden, maar de boog in het perron blijft wel behouden in verband met de monumentale stationskap die dezelfde vorm heeft. Door het verwijderen van de sporen krijgt dit perron een eigen toegang. In het weekeinde van 24 en 25 november 2018 vinden voorbereidende werkzaamheden plaats. Van 3 tot en met 25 augustus 2019 zal tijdens een periode van 23 dagen de sporensituatie worden aangepast. Ook de beveiliging zal worden vervangen en het nog bestaande seinhuis wordt gesloopt. De bediende overweg in de Comeniuslaan zal worden vervangen door een AHOB. In de eerste week van de werkzaamheden worden alle sporen opgebroken, het ballast verwijderd en de bovenleiding en portalen verwijderd. Op 9 augustus 2019 wordt het seinhuis gesloopt en worden de sporen opnieuw aangelegd. Op 10 augustus 2019 worden de sporen voorzien van ballast en worden nieuwe portalen voor de bovenleiding geplaatst. Ook de overweg in de Generaal de la Reijlaan wordt vernieuwd naar de aangepast sporensituatie. In 2022 is de buitenzijde van het station onder handen genomen. In de winter van 2022/2023 is de stationshal en de trappengang terug gebracht naar de situatie van 1926. Enkele ruimten in de hal zijn klaargemaakt voor eventuele verhuur.


Voor de beveiliging beschikte het station over in totaal 5 seinhuizen. Daarnaast is er nog een blokpost GB en twee wachtposten met de nummers 24 en 25.

  • Post T

Bij de aanleg van het eilandperron in 1917 wordt post T op het eilandperron gesitueerd.

In 1959 wordt bij de overweg met de Comeniuslaan een nieuwe post T in gebruik genomen. Deze vervangt alle seinhuizen rondom het station.

In 1996 wordt Post T gesloten. De bediening van de overweg in Comeniuslaan wordt verplaatst naar Amersfoort.


  • Post I


  • Post II


  • Post III


  • Post IV


Eerste station

Het station is mogelijk ontworpen door A.L. van Gendt. Het is van het type standaard . Het bestaat uit een gebouw met twee verdiepingen en een zadeldak. Aan weerszijden zijn twee gebouwen die richting het stationsplein staan. Aan de weerszijden en spoorzijde is een grote luifel. Het station heeft twee sporen. Een tweede perron ligt aan de overzijde van het stationsgebouw. Op het perron is een gebouw geplaatst. Het stationsgebouw is geopend in juni 1874. Vanwege de groei van Bussum tussen 1900 en 1910, neemt het aantal reizigers snel toe. In 1912 kan het station het aantal reizigers niet aan en wordt besloten om een nieuw station te bouwen. Eind 1916 wordt het station gesloten en gesloopt.


Tweede station

In 1916 heeft architect H. G. J. Schelling het nieuwe station ontworpen. Het is een mengelmoes van stijlen, zoals de Amsterdamse School en de Nieuwe Zakelijkheid. In de zijgevels zijn klokken voorzien. De hal is opgetrokken uit geglazuurde Friese klinkers. De hal is meter hoog en door de vele ramen zeer licht van binnen. Door gebrek aan materialen als gevolg van de Eerste Wereldoorlog werd het ontwerp als te duur beschouwd. Er werd een tijdelijk gebouw neergezet.


Derde station

In 1925 wordt begonnen met de bouw van het ontwerp dat architect Schelling in 1916 had ontworpen. De prijzen van de materialen waren in deze periode een stuk goedkoper geworden. Geopend op 10 september 1926. In 1947 worden in de vensters in de voorgevel in totaal 36 gebrandschilderde ruitjes geplaatst met stadswapens van de treinen die stopten bij het station.


In 1999 gerenoveerd. In 2014 zijn de liften in gebruik genomen. Op 9 april 2021 begint de renovatie van de gevel en zijvleugels van het station. De renovatie wordt uitgevoerd door Dekker bouw & infra. De zijvleugels moeten na de renovatie beschikbaar zijn voor verhuur. De stationshal is in de maanden daarvoor voorzien van een nieuwe vloer. Bij de AH to go is een nieuwe entree naar het verbreedde perron gemaakt. Aan de achterzijde zal een ingang komen bij een nieuw parkeerterrein en fietsenstalling. De werkzaamheden moeten in juni 2022 afgerond zijn.


Laad- en losplaats

Aan het eind van de jaren '80 wordt de losweg gebruikt voor het lossen van wagenladingen, zoals visolie en rieten manden. Ook is er meestal een locomotor met kraan van de Dienst Weg en Werken te vinden. Na 2000 wordt de losweg niet meer gebruikt en wordt het terrein ingericht als parkeerplaats. De sporen worden in de bestrating gelegd, maar zodanig dat de sporen nog gebruikt kunnen worden. In 200 zijn de sporen buiten dienst gesteld en de wissels verwijderd.

De aanvoer van wagons gebeurd sinds 19 via Amersfoort. In 1994 rijdt afvoertrein 55612 van Naarden-Bussum naar Amersfoort. De trein bestaat uit gesloten wagons van Bensdorp en afvalwagens van Crailoo. Medio jaren '90 gaat dit onder de treinnummers 5/59218. Sinds wordt de losweg gebruikt door Smit uit Weesp. Zij beladen enkele keren per maand een ketelwagen met cappilaanolie voor afvoer naar Wolfratshausen in Duitsland. In maart 1998 is de losweg voor het laatst bediend voor de firma Smit. Het vervoer verhuist naar de losplaats van Amsterdam Westhaven.

Bensdorp

Cacaofabriek Bensdorp krijgt in 1 een spooraansluiting. Deze is te bereiken aan de zuidzijde van het emplacement. Er worden cacaobonen aangevoerd in schuifwandwagens. Deze zijn afkomstig uit Amsterdam Westhaven, waar ze bij worden beladen. In 199 rijdt de laatste trein naar de cacaofabriek. Het vervoer gaat over naar de weg. In eerste instantie was dit tijdelijk in verband met een verbouwing. Maar na de verbouwing kwam het spoorvervoer niet meer terug. Eind maart 1997 is er aanvoer van machineonderdelen in twee wagons van het type Eanos. In 2000 gaat de productie over naar Frankrijk en daarmee wordt de fabriek gesloten. In augustus 2019 wordt de aansluiting opgebroken.

Van Gend & Loos

In 1985 is de loods gesloopt.


Spoorlijnen

Het station is gelegen aan de Oosterspoorlijn.


Dienstregeling

In 1878 rijden vijf treinen per dag per richting.


Tot aan de opening van de Flevolijn in 1987 werden de stoptreinen in het station voorbij gereden door intercity's. De stoptreinen in de richting van Amsterdam stoppen op spoor 2 en worden door intercity's in dezelfde richting ingehaald via spoor 1. Stoptreinen in de richting van Hilversum stoppen langs het perron van spoor 3. Zij worden voorbij gereden door de treinen op spoor 4. Als de Flevolijn wordt geopend, verhuizen de inhalingen naar het uitgebreide station van Weesp. Hiermee verloor spoor 4 haar functie. Al werd het spoor geregeld gebruikt om goederentreinen aan de kant te nemen of om andere doorgaande treinen over dit spoor te leiden.


Stoppende treinen

In de huidige dienstregeling (2024) stoppen de volgende treinseries te Naarden-Bussum:

Treinserienummer Beginpunt Eindpunt Materieel
4900 Utrecht Centraal Almere Centrum SLT
5700 Utrecht Centraal Hoofddorp (via Weesp) SLT
5800 Amersfoort Vathorst Hoofddorp SNG
14900 Utrecht Centraal Almere Centrum SLT
15800 Utrecht Centraal Hoofddorp (via Amsterdam Centraal) SNG

Passerende treinen

In de huidige dienstregeling (2024) passeren de volgende treinseries te Naarden-Bussum:

Treinserienummer Beginpunt Eindpunt Materieel
140 Berlijn Amsterdam Centraal Locomotief Baureihe 193 + DB IC rijtuigen
240 Berlijn Amsterdam Centraal Locomotief Baureihe 193 + DB IC rijtuigen
1500 Amsterdam Centraal Amersfoort/(Deventer) ICMm
1600 Schiphol Enschede ICMm/VIRM
11600 Schiphol Amersfoort Schothorst ICMm/VIRM