Leeuwarden: verschil tussen versies

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen
k (Beveiligde "Leeuwarden" ([Hernoemen=Alleen beheerders toestaan] (vervalt niet)))
(Dienstregeling.)
Regel 83: Regel 83:
  
  
 +
Ingaande de [[dienstregeling 2006]] wordt [[Harlingen Haven]] het vaste eindpunt van de treinen van de serie 30200 in plaats van [[Harlingen]].
  
  

Versie van 26 nov 2020 21:54

Leeuwarden is de naam van het grootste station van de gelijknamige plaats in de provincie Friesland. De verkorting van het station is Lw.

Geschiedenis

Met aanleg van de spoorlijn tussen Harlingen en Groningen in 1863, krijgt Leeuwarden een station. Het station is van het type derde klas van de Staatsspoorwegen. Het station wordt op 27 oktober 1863 in gebruik genomen. Op deze dag is ook de opening van de spoorlijn tussen Harlingen en Leeuwarden. In 1868 wordt het gebouw verbouwd in verband met de opening van de spoorlijn uit de richting van Zwolle. In 1890 wordt er opnieuw verbouwd aan het station. Ditmaal vanwege de aanleg van de spoorlijn naar Stavoren. Aan de oostzijde komt een nieuwe aanbouw. In 1901 wordt door een vierde spoorlijn het station van Leeuwarden bereikt. Het is de spoorlijn van de Noord-Friesche Locaalspoorweg-Maatschappij (NFLS) uit Stiens. In 1904 wordt de laatste verbouwing afgerond. Het middengedeelte wordt hierbij grondig aangepakt. Op de plaats van het oorspronkelijke gebouw is een nieuw gebouw geplaatst, met een hoge hal en halfronde vensters aan de straatzijde en de zijkanten. De perronkap aan de oostelijke zijde wordt voorzien van een glazen eindwand. Deze perronkap is voorzien van sikkelspanten. Na de sloop van de perronoverkapping van het station van Zwolle, is dit de laatste perronoverkapping in Nederland met sikkelspanten. En daarmee is deze kap een monument. Op de perrons krijgen houten dienstgebouwen en kiosken onder de grote overkapping. Deze ruimte is er, omdat het station is uitgevoerd als dubbel kopstation. Er is slechts een doorgaand perronspoor. In 1924 worden worden de beide zijvleugels verbouwd.

In mei 1940 wordt geprobeerd om de stationskap naar beneden te halen, om zo de opmars van de Duitsers te stoppen. Door het knappen van de ketting aan de stoomlocomotief mislukt dit echter.

In 1952 worden de sporen van het station geëlektrificeerd.

In 1970 wordt het interieur van het stationsgebouw verbouwd. Zo wordt het plaatskaartenkantoor vergroot. Dit gaat ten koste van de stationskapper. Deze verhuist naar het voormalige inlichtingenkantoor. De verbouwing wordt in 1971 afgerond.

In 1982 is spoor 7 opgebroken.

Op 1 maart 1997 wordt officieel de spoorlijn naar Stiens buiten gebruik genomen. In 2007 wordt de aansluiting van deze spoorlijn met het overige spoornetwerk opgebroken. In 2000 wordt het gebouw gerenoveerd.

In 2013 zijn er liften geplaatst.

In het voorjaar van 2016 probeert het gemeentebestuur een perronverlenging te realiseren door de glazen eindwand uit de overkapping te halen en daarmee spoor 8 te verlengen met een paar meter. Met deze verlenging zal het mogelijk zijn om twee keer per uur een sneltrein te laten rijden. Vanwege de monumentenstatus is dit echter niet eenvoudig te realiseren. Een alternatief zal zijn het realiseren van een perron aan spoor 6b. Ruimte voor het perron is er op de strook waar voorheen spoor 7 was. Dit is vanuit het station goed te bereiken met liften en de tunnel onder het spoor. Dit alternatief is ook beter mocht Arriva in de toekomst door willen rijden naar het nieuwe station Leeuwarden Werpsterhoeke. Eind oktober, begin november 2016 zijn de perronkappen van de sporen 1, 2 en 3 verwijderd. Zij zijn vervangen door een tijdelijke overkapping. In het voorjaar van 2016 blijkt dat de gietijzeren constructie is aangetast van binnenuit en dit moet hersteld worden. Ondanks dat de kappen geen beschermde status hebben, wordt wel geprobeerd de constructie te renoveren, zodat de uitstraling van het station behouden kan blijven. De perronkappen zullen in 2019 hersteld worden. Medio oktober 2017 wordt bekend gemaakt dat BAM Infra de opdracht krijgt tot verbreding en verlenging van de perrons langs de sporen 5 en 8.


Laad- en losplaats

Vanaf 19 wordt vanuit Leeuwarden het laadkistenvervoer verzorgd voor het noorden van Nederland. Het laden en lossen geschiedt aan het voormalige Spoordok aan de Snekertrekweg. De laadkisten konden zowel open als gesloten zijn. In gesloten laadkisten worden onder andere flessen, (distilleerderij Bokma en zuivelfabrikanten Frico en Warga) kleding (militair magazijn in Ried) en papier (drukkerij Jongbloed) aangevoerd. In open laadkisten worden onder andere asfalt en kolen (voor de Leeuwarder Papierwaren Fabriek en snoepfabrikant Van Slooten) aangevoerd.

Op 10 december 1954 wordt de nieuwe goederenloods door de NS overgedragen aan Van Gend & Loos. In dit gebouw worden de stukgoederen zoveel als mogelijk is mechanisch behandeld, zodat er minder gesjouw door het personeel nodig is.

In 1971 wordt het station gesloten als rangeerstation.

Met ingang van de dienstregeling 1977/1978 wordt Leeuwarden bediend vanuit rangeerstation Onnen. Vanwege een reorganisatie neemt Onnen deze rol over van het goederenstation van Amersfoort. Maar door de kaping bij De Punt kan deze opzet niet doorgaan. Dit gebeurde pas op 13 juni 1977.


Vanaf april 1999 rijdt ACTS de containertreinen tussen Leeuwarden en de Maasvlakte. De treinen worden overgenomen van NS Cargo en rijden zes keer in de week.

Op 30 mei 2011 rijdt de containertrein. Het vervoer is overgenomen door de binnenvaart.


PTT Post

In november 1987 wordt het expeditieknooppunt in gebruik genomen.

werkplaats van Stadler

In 2007 laat Voith een werkplaats bouwen op het emplacement van Leeuwarden. Deze komt aan de oost zijde van het emplacement. In deze werkplaats wordt het materieel van Arriva onderhouden dat rijdt in Friesland en Gronigen. In 2014 neemt Stadler de werkplaats over van Voith.


Locomotiefdepot

Station Leeuwarden kende twee locomotiefloodsen. Er was er een van de HSM en een van de SS. In 186 wordt begonnen met de bouw van de locomotiefloods van de SS. In 19 wordt begonnen met de bouw van de locomotiefloods van de HSM. Deze loods is bij meter en is voorzien van drie sporen. In 1907 wordt de oude loods van de SS vervangen door een nieuwe loods. Deze nieuwe loods is 100 bij 25 meter en is voorzien van vijf sporen. De sporen in de loods zijn voorzien van smeerkelders. Het dak op de loods is een zaagtanddak met 14 segmenten. De nieuwe loods is gebouwd tegen de loods van de HSM. In de locomotiefloods komt onder andere een machinistenkamer, magazijn en smederij.

Met het ingaan van de winterdienstregeling 1953 op 4 oktober zijn er geen vaste diensten meer voor de locomotieven voor dit depot. Er zijn op dat moment nog drie locomotieven gehuisvest. Dit zijn een 1700, 3700 en 7700. De 3700 is reserve en wordt voor rangeerwerk gebruikt. De twee andere locomotieven doen dienst op de lijnen ten noorden van Leeuwarden. Op 13 september 1954 worden geen diensten meer gesteld van uit het locomotiefdepot van Leeuwarden. Er is tot dat moment nog slechts een dienst gesteld vanuit het depot. Na de sluiting is gebouw nog gebruikt om reserve koppen voor treinstellen op te slaan en bedrijven te huisvesten. In 1998 is het gebouw gesloopt.


In het depot zijn tussen 186 en 1954 de volgende series stoomlocomotieven in het depot gehuisvest:

  • 800
  • 900
  • 1300
  • 1700
  • 1900
  • 2100
  • 3200
  • 3700
  • 5500
  • 5600
  • 5800
  • 7100
  • 7700
  • 8400
  • 8700


Spoorlijnen

Het station is gelegen aan staatslijn A (Arnhem - Leeuwarden), staatslijn B (Harlingen Haven - Nieuweschans) en aan de spoorlijn Leeuwarden - Stavoren. Daarnaast was het station het beginpunt van de Spoorlijn Leeuwarden - Anjum.


Dienstregeling

Ingaande 5 oktober 1930 gaat er een nachttrein rijden vanuit Rotterdam naar Leeuwarden, Groningen en Hengelo. Dit zijn gecombineerde treinen voor goederen, post en reizigers. Het vertrek is rond middernacht. De aankomst is in de vroege ochtend. Deze treinen rijden met een gemiddelde snelheid van 75 kilometer per uur. De treinen zijn vooral een succes voor het vervoer van post en goederen. Voor het uitwisselen van wagons van de nachttrein tussen Amsterdam en Maastricht is het station van Utrecht Maliebaan aangewezen. Zo kunnen goederen en post vanuit Rotterdam naar Maastricht of vanuit Amsterdam naar noord of oost Nederland.


Ingaande de dienstregeling 2006 wordt Harlingen Haven het vaste eindpunt van de treinen van de serie 30200 in plaats van Harlingen.


Ingaande de dienstregeling 2020 wordt de overstap van uit Harlingen op de intercity in de richting van Heerenveen in de ochtendspits verbeterd naar twee keer per uur. De serie 9000 (Meppel - Leeuwarden) wordt dankzij de inzet van het SNG versneld en met een kwartier verschoven. Hiermee wordt de overstap naar Zwolle in Meppel aanzienlijk verbeterd.


Stoppende treinen

In de huidige dienstregeling (2018) stoppen de volgende treinseries te Leeuwarden:

Treinserienummer Beginpunt Eindpunt Materieel
600 Rotterdam Centraal Leeuwarden DDZ/ICMm
1800 Den Haag Centraal Leeuwarden DDZ/ICMm
9000 Leeuwarden Meppel DDZ/ICMm
37000 Leeuwarden Sneek D-GTW (Arriva)
37100 Leeuwarden Stavoren D-GTW (Arriva)
37200 Leeuwarden Harlingen Haven D-GTW (Arriva)
37300 Leeuwarden Groningen D-GTW (Arriva)
37400 Leeuwarden Groningen D-GTW (Arriva)

Passerende treinen

In de huidige dienstregeling (2018) stoppen alle treinen in Leeuwarden.