Groningen: verschil tussen versies

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen
k (Beveiligde "Groningen" ([Hernoemen=Alleen beheerders toestaan] (vervalt niet)))
Regel 89: Regel 89:
  
  
Ingaande 5 oktober 1930 gaat er een nachttrein rijden vanuit [[Rotterdam Delftsche Poort|Rotterdam]] naar [[Leeuwarden]], [[Groningen]] en Hengelo. Dit zijn gecombineerde treinen voor goederen, post en reizigers. Het vertrek is rond middernacht. De aankomst is in de vroege ochtend. Deze treinen rijden met een gemiddelde snelheid van 75 kilometer per uur. De treinen zijn vooral een succes voor het vervoer van post en goederen. Voor het uitwisselen van wagons van de nachttrein tussen [[Amsterdam Centraal|Amsterdam]] en [[Maastricht]] is het station van [[Utrecht Maliebaan]] aangewezen. Zo kunnen goederen en post vanuit Rotterdam naar Maastricht of vanuit Amsterdam naar noord of oost Nederland.
+
Ingaande 5 oktober 1930 gaat er een nachttrein rijden vanuit [[Rotterdam Delftsche Poort|Rotterdam]] naar [[Leeuwarden]], Groningen en [[Hengelo]]. Dit zijn gecombineerde treinen voor goederen, post en reizigers. Het vertrek is rond middernacht. De aankomst is in de vroege ochtend. Deze treinen rijden met een gemiddelde snelheid van 75 kilometer per uur. De treinen zijn vooral een succes voor het vervoer van post en goederen. Voor het uitwisselen van wagons van de nachttrein tussen [[Amsterdam Centraal|Amsterdam]] en [[Maastricht]] is het station van [[Utrecht Maliebaan]] aangewezen. Zo kunnen goederen en post vanuit Rotterdam naar Maastricht of vanuit Amsterdam naar noord of oost Nederland.
  
  
Regel 118: Regel 118:
 
| '''6200'''
 
| '''6200'''
 
| Groningen
 
| Groningen
| Assen
+
| [[Assen]]
 
| ICMm
 
| ICMm
 
|-
 
|-

Versie van 26 okt 2020 22:08

Groningen is de naam van het grootste station van de gelijknamige plaats in de provincie Groningen. De verkorting van het station is Gn.

Geschiedenis

Met aanleg van de spoorlijn tussen Harlingen en Nieuweschans in 1863, krijgt Groningen een station. Dit station wordt in 1866 opgeleverd, het is een tijdelijk gebouw van hout dat tot 1872 blijft staan. Nadat in 189 het nieuwe station is geopend, wordt hier Post T ondergebracht boven het perron. In wordt aan de noordzijde van het station, nabij de overweg met de Paterswoldseweg een seinpost, Post I, ingericht. Deze post staat tussen de sporen van de NS en de NTM. Vanuit deze post worden zowel de wissels en seinen aan de westelijke zijde bediend, alsook de overweg in de Paterswoldseweg. De overweg is beveiligd met een draaiseinbord uit de tijd van de SS. IN 198 wordt Post I afgebroken, nadat de beveiliging is gemoderniseerd. Na de sloop van deze post, kan het spoor naar het emplacement Groningen NTM worden recht getrokken. Aan de zuidzijde van het station wordt in 18 Post II opgetrokken, nabij het viaduct met de Hereweg.

Eerste station

In 1866 wordt het station van Groningen geopend. Dit station is van hout gebouwd. Vanwege de militaire functie die vestingstad Groningen had, moest het station snel afgebroken kunnen worden om niet in het schootsveld van de kanonnen te staan. Daarom is het station van hout gemaakt.


Tweede station

Met de komst van meer spoorlijnen, is in 1872 een nieuw en permanent stationsgebouw neer gezet. Het is een gebouw van een laag met een hoofdbeuk en twee zijvleugels


Derde station

In 1893 wordt begonnen met de bouw van een nieuw station. Dit station is ontworpen door architect Isaac Gosschalk in de Hollandse renaissancestijl en neogotiek. De entree is geplaatst in de hoge stationshal. Aan weerszijden van deze hal zijn twee zijvleugels gebouwd. Op 16 april 1896 wordt het station geopend.

In 1928 wordt het derde perron aangelegd. Om dit perron te bereiken, wordt een luchtbrug tussen het tweede en derde perron aangelegd. Het derde perron wordt voorzien van een overkapping en een seinhuis. De luchtbrug en het seinhuis zijn gemaakt van geklonken staal en vormen een geheel. Tegen deze constructie is de perronoverkapping gebouwd, welke eveneens van geklonken staal is. In 1932 wordt het nieuwe perron en seinhuis in gebruik genomen.

In 1968 wordt het station verbouwd en wordt in de stationshal een tussenvloer aangelegd. Op deze manier is de kantine voor het spoorpersoneel ontstaan. In de stationshal zelf kwamen winkels. In de zomer van 1971 wordt de overkapping van het tweede perron vernieuwd. Deze overkapping zal bestaan uit glasvezelplaten. Door de vertraagde levering van deze platen wordt de sloop van de oude overkapping tijdelijk onderbroken. In 1974 wordt het station op de voorlopige monumentenlijst geplaatst door de Rijksdienst voor Monumentenzorg na overleg met de NS. De plaatsing wordt ingegeven vanwege de bouwstijl.


Tussen 1994 en 1999 vindt er een grote renovatie van het gebouw plaats. Zo is de tussenvloer verwijderd en is de stationshal in oude luister hersteld. In 2018 wordt begonnen met het verbouwen van het station. Er komt een tunnel voor fietsers en voetgangers onder de sporen door. De brug over de sporen zal plaats gaan maken voor een tunnel. Ook de perrons worden vernieuwd. Deze werkzaamheden moet eind 2019 zijn afgerond. Aan de westzijde van het station zijn in het weekend van 11 en 12 september 2019 de laatste sporen van de spoorlijn naar Drachten verwijderd. Deze sporen moeten plaats maken voor een tunnel onder de Paterswoldseweg onder de sporen in de richting van Hoogkerk en Groningen Noord. Na de aanleg van deze tunnel zal er een keerspoor worden aangelegd voor treinen die op spoor 2 of 3 aankomen en naar het opstelterrein moeten worden gereden. Dit keerspoor moet in oktober 2019 in dienst komen. De kopsporen 2 en 3 zullen omgebouwd gaan worden tot doorgaande sporen. In 2020 zal begonnen worden met het opknappen van de kapconstructie over de sporen 1 tot en met 4. De dakconstructie zal worden aangepast aan de eisen van de huidige tijd.

Voor de treinen van Arriva zal er een eilandperron worden gebouwd ten zuiden van spoor 4. Ten zuiden van dit nieuwe perron zullen 4 kopsporen komen voor de treinen van NS. De sporen voor de treinen van Arriva en NS zullen vanaf het station tot aan Groningen Europapark gescheiden zijn.

Het opstelterrein aan de zuidzijde van het station zal plaats maken wanneer het nieuwe opstelterrein de Vork gereed is. Dit opstelterrein komt nabij de splitsing van de sporen in de richting van Zuidbroek en Assen. De gehele ombouw moet in 2023 afgerond zijn. Het terrein van het oude opstelterrein zal verbouwd worden tot busstation en tot woon/kantoorgebied.


Laad- en losplaats

Groningen NTM

In 1913 wordt door de NTM (Nederlandsche Tramweg Maatschappij) een tramlijn naar Drachten aangelegd. Een aantal trams vertrokken vanaf het hoofdstation, maar de meeste trams vertrokken van het 700 meter ten westen gelegen station Groningen NTM. Dit station is gelegen aan de sporen in westelijke richting. Vanaf 1956 wordt het station niet meer als zodanig gebruikt. In 19 wordt op het emplacement een overslagloods gebouwd door veevoederleverancier Koudijs. Vanaf 19 wordt het gebouw in gebruik genomen door Weg & Werken. Later wordt het het onderkomen van de NS Personeelsvereniging van de standplaats Groningen. Met de vestiging van Weg en Werken krijgt het emplacement haar verkorting Gnntm. Het emplacement wordt ook vergroot tot een aantal kopsporen en een losweg met mobiele brug. Hiermee konden voertuigen op platte wagens worden geladen. Op dit emplacement sluit de spoorlijn naar Drachten aan. Tijdens de opbraak van de spoorlijn tussen Groningen en Drachten in 1987 en 1988 blijven de eerste kilometer liggen, omdat het emplacement gebruikt wordt voor het stallen van (werk)materieel. Het stuk resterende spoor langs de Peizerweg is nodig om treinen op 1 van de kopsporen te kunnen plaatsen, welke alleen aan de Groningse zijde van het emplacement liggen. Een binnenkomende trein rijdt richting dit uithaalspoor en rijdt dan terug naar een van de kopsporen. In april 2013 worden alle sporen van het emplacement en het uithaalspoor vernieuwd. Op 11 en 12 september 2018 is het emplacement opgebroken. Het uithaalspoor is blijven liggen en is te bereiken vanaf de spoorlijn naar Leeuwarden.


Niemeyer


PTT Post


In het voorjaar van 2019 wordt begonnen met de sloop van het postperron en postgebouw.


Locomotiefdepot

Station Groningen kende een locomotiefloods. Deze was van de SS. In 186 wordt begonnen met de bouw van de locomotiefloods. en is voorzien van acht sporen.

Op 10 januari 1955 worden geen diensten meer gesteld van uit het locomotiefdepot van Groningen. Er zijn tot dat moment nog slechts zeven diensten gesteld vanuit het depot. Dit zijn drie diensten voor de serie 3700, een dienst voor een 4300 en drie diensten voor de serie 6000.

In 197 wordt de locomotiefloods gesloopt.

In het depot zijn tussen 1866 en 1955 de volgende series stoomlocomotieven in het depot gehuisvest:

  • 700;
  • 900;
  • 1300;
  • 1700;
  • 2900;
  • 3200;
  • 3300;
  • 3700;
  • 4300;
  • 5000;
  • 5500;
  • 6000;
  • 6900;
  • 7000;
  • 7100;
  • 7300;
  • 8100;
  • 8400;
  • 8700


Spoorlijnen

Het station is gelegen aan staatslijn B (Harlingen Haven - Nieuweschans), Staatslijn C (Meppel - Groningen), de spoorlijn Groningen - Delfzijl en aan tramlijn naar Drachten.


Dienstregeling

Ingaande 5 oktober 1930 gaat er een nachttrein rijden vanuit Rotterdam naar Leeuwarden, Groningen en Hengelo. Dit zijn gecombineerde treinen voor goederen, post en reizigers. Het vertrek is rond middernacht. De aankomst is in de vroege ochtend. Deze treinen rijden met een gemiddelde snelheid van 75 kilometer per uur. De treinen zijn vooral een succes voor het vervoer van post en goederen. Voor het uitwisselen van wagons van de nachttrein tussen Amsterdam en Maastricht is het station van Utrecht Maliebaan aangewezen. Zo kunnen goederen en post vanuit Rotterdam naar Maastricht of vanuit Amsterdam naar noord of oost Nederland.


Tussen 23 mei en 11 juni 1977 vindt er een kaping plaats ter hoogte van De Punt. Hierdoor stond veel elektrisch materieel opgesloten in Groningen. Om dit materieel elders in Nederland te kunnen inzetten, worden zij via de spoorlijn vanuit Groningen naar Leeuwarden overgebracht. Treinstellen Materieel'54 worden achter twee treinstellen Plan U overgebracht.


Stoppende treinen

In de huidige dienstregeling (2020) stoppen de volgende treinseries te Groningen:

Treinserienummer Beginpunt Eindpunt Materieel
500 Rotterdam Centraal Groningen DDZ/ICMm
700 Den Haag Centraal Groningen DDZ/ICMm
6200 Groningen Assen ICMm
8100 Zwolle Groningen DDZ/ICMm
20100 Groningen Leer (Dld) D-GTW (Arriva)
37300 Leeuwarden Groningen D-GTW (Arriva)
37400 Leeuwarden Groningen D-GTW (Arriva)
37500 Groningen Winschoten/(Bad Nieuweschans) D-GTW (Arriva)
37600 Groningen Roodeschool D-GTW (Arriva)
37700 Groningen Delfzijl D-GTW (Arriva)
37800 Groningen Veendam D-GTW (Arriva)


Passerende treinen

In de huidige dienstregeling (2018) stoppen alle treinen in Groningen.