Europoort

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen
Grafisch overzicht van het emplacement in de Europoort

In 1964 wordt de Havenspoorlijn vanuit de Botlek doorgetrokken naar Europoort via de Calandbrug. In deze jaren is het industrieterrein nog weids opgezet. De verkorting van dit emplacement is Erp.

Geschiedenis

Vanaf 1958 wordt het industrieterrein vol gebouwd. De laatste locaties worden in 1964 opgeleverd. In het westen van het gebied vindt er overslag plaats van ertsen en kolen. In het oostelijk deel vindt de overslag plaats van auto's, houtproducten en staal. Omdat hier ruimte is, wordt een groot emplacement met 6 sporen aangelegd. De aanleg van de sporen begint in 196. Daarnaast zal de grond tussen het emplacement en de Moezelweg ter hoogte van de worden gebruikt om een groot rangeerterrein aan te leggen. Dit gaat uiteindelijk niet door en het terrein wordt vol gebouwd met bedrijven.


Het emplacement wordt op 1969 in gebruik genomen.

Met ingang van 13 november 1970 de radio-telefonische baanvakleiding ingevoerd. Hiermee is het mogelijk om de groei van het vervoer op te vangen en de snelheid te verhogen tot 50 à 60 kilometer per uur. In 197 wordt de snelheid verhoogd tot 80 kilometer per uur. In 197 wordt de Havenspoorlijn verlengd naar de Maasvlakte. De spoorlijn wordt enkelsporig aangelegd. Bij het hoofdemplacement van Europoort en bij Europoort West is er mogelijkheid tot kruisen. De verlenging van de spoorlijn wordt op 1977 in gebruik genomen. In 1979 wordt het emplacement vergroot met enkele sporen.

In 1999 wordt de Havenspoorlijn voorzien van dubbelspoor. Hiermee komt een eind aan het kruisen van treinen bij de twee emplacementen in Europoort. Met de elektrificatie van de Havenspoorlijn in 2006, worden vier van de zes sporen van het emplacement voorzien van bovenleiding. Voor de bediening van de aansluitingen vindt er een wissel plaats van elektrische locomotief naar diesel locomotief.

In 2021 zal de spoorlijn tussen de Botlek en Europoort verlopen via een nieuw tracé omdat de Calandbrug aan vervanging toe is. Er is echter voor gekozen om geen nieuwe brug aan te leggen, om zo de scheepvaart de ruimte te kunnen geven.


Bediening

In de jaren '80 en '90 neemt het spoorvervoer gestaag af, tot er slechts één korte aan- en afvoertrein van en naar de Kijfhoek over was. Vanaf is er sprake van een toename van het vervoer. Medio jaren '90 wordt Europoort bediend vanaf de Botlek. Op de Botlek komen in de nacht de wagons voor Europoort aan. Na het sorteren van de wagons, vertrekt de trein rond 7.00 met een 6400 naar Europoort. Rond 11 uur vertrekt een tweede trein uit de Botlek naar Europoort. In de avond vertrekken twee treinen vanaf de Europoort naar de Botlek. In 2006 wordt Europoort bediend vanaf de Botlek. In de nacht wordt Caldic bediend voor het plaatsen van lege wagens en halen van volle wagens. In 2012 rijdt trein 61130 van de Kijfhoek naar Europoort nog maar drie keer in de week. Op maandag en dinsdag is de aankomst om 9.32. Op donderdag is de aankomst om 8.52. Trein 61131 vertrekt op maandag en dinsdag om 12.03. Op woensdag is het vertrek om 11.43. In de avond arriveert om 22.11 op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag trein 61132 vanuit de Kijfhoek. De trein terug naar Kijfhoek, de 61133 vertrek om 1.56 op dinsdag en woensdag. Op donderdag, vrijdag en zaterdag is het vertrek van trein 61133 om 3.26.

Voor de bediening van EECV komt er een locomotief van de serie 6400 vanaf de Maasvlakte naar Europoort.

Door DB Cargo wordt Europoort per van maandag tot en met vrijdag bediend met een aanvoertrein vanaf de Kijfhoek. Deze trein 61 komt rond middernacht aan. De afvoertrein 61 naar de Kijfhoek vertrekt rond 4 uur in de ochtend. In de zomer van 2018 wordt de hegemonie van DB Cargo doorbroken. De bediening van Caldic vindt plaats door Captrain in opdracht van Lineas. In 20 is de bediening verlaagd naar vier treinen per week vanaf de Kijfhoek. De aankomst is rond middernacht. Met deze trein rijden de losse wagons mee voor de diverse klanten. De lengte varieert van 5 tot 10 wagons. Door Lineas vindt de aanvoer op wisselende dagen en tijden plaats voor de bediening van OCI. De wagons worden aangevoerd via Antwerpen Noord en Maasvlakte West.


  • Laad- en losplaats

In april 1967 komt er een vervoer van breuksteen op gang vanuit België naar Europoort. De stenen worden gebruikt voor de nieuwe havenmond in Hoek van Holland en de aanleg van de Maasvlakte. Per week komen er 10 treinen uit België aan in Europoort. De treinen zijn afkomstig uit Quenast, Soignies en Lessines. Op 10 september 1971 rijdt de laatste trein uit België naar Europoort met breukstenen.


Spooraansluitingen


  • Tunderman / VAT Logistics / Broekman Logistics

In 19 vestigt overslagbedrijf Tunderman zich in de Europoort. Sinds 19 heeft het bedrijf een spooraansluiting. In 1997 koopt het bedrijf locomotief 1 van de Suikerunie in Roosendaal. VAT Logistics neemt het pand in over. In gaat het pand over naar Broekman Logistics. Vanaf 1 mei 1997 zal er aanvoer van witgoed uit diverse landen komen. In 2005 worden voor het laatst schuifwandwagens behandeld.


Emplacementen

Naast het hoofdemplacement, zijn er in de Botlek een drietal secundaire emplacementen met elk hun eigen stamlijnen en spooraansluitingen. Enkele hiervan zijn al jaren ongebruikt en na verloop van tijd verwijderd. Aan de westzijde van de Dintelhaven is het emplacement Europoort West. Ten oosten van de Dintelhaven is het emplacement Elbeweg. Van het hoofdemplacement loopt in noordelijke stamlijn richting het emplacement Moezelweg.


Elbeweg

Het emplacement langs de Elbeweg is te bereiken via een lange stamlijn in noordwestelijke richting. De stamlijn loopt over een afstand van bijna 4 kilometer parallel aan de Havenspoorlijn, alvorens naar het westen af te buigen. Hier komt de spoorlijn ten noorden van de Dintelhaven te liggen. Na een kilometer in westelijke richting te zijn gelopen, gaat de stamlijn naar het noorden. Het emplacement kent 2 overgavesporen met diverse aansluitingen. In totaal kent het emplacement 6 aansluitingen, waarvan er in de loop der jaren twee aansluitingen buiten gebruik zijn gesteld.


Spooraansluitingen

Van de 6 aansluitingen die er aangelegd zijn, worden er 4 nog regelmatig bediend. In 2006 wordt aan de het eind van de stamlijn het emplacement uitgebreid naar drie sporen. Tussen de aansluiting van P&O en Stenaline is in een omloopspoor aangelegd, dat echter weinig gebruikt worden.

  • ADM

Raffinaderij voor plantaardige olie. Vanaf worden zelflossers Tagps/Tagnpps/Uagpps beladen met sojameel. De bestemming van dit meel ligt in Slowakije. Per maand rijden twee treinen. Deze treinen worden sinds 201 door LTE gereden. Vanaf januari 2020 worden treinen met soja afgevoerd naar Lovosice in Tsjechië. De trein een keer in de twee weken. Eind 2021 rijdt de laatste trein met soja naar Tsjechië. Het vervoer verhuist naar EBS. De soja gaat per duwbak van ADM naar EBS.

  • GEM/EBS

In januari 1979 krijgt het graanbedrijf Graan Elevator Maatschappij (GEM) een spooraansluiting. Op het terrein loopt een spoor onder de laadinstallatie door. Door middel van een lier worden de wagons onder de laadinstallatie getrokken. Langs de Elbeweg voor EBS liggen drie sporen, waar graanwagens neergezet kunnen worden. In februari 2007 wordt een nieuwe spooraansluiting naar EBS geopend. In maart 2007 rijden de eerste treinen. Voor het plaatsen van de wagons beschikt het bedrijf sinds over een rangeertractor van UCA. In 2012 wordt deze vervangen door de Zephir. Deze is een stuk sterker en kan meer wagons trekken.

In de jaren '80 van de 20e eeuw loopt het aantal graantreinen terug. Op 1 januari 1998 valt het graanvervoer naar de CeHaVe in Veghel weg. Vanaf dat moment is er nagenoeg geen spoorvervoer meer bij het bedrijf. Er rijden tot 20 nog bloktreinen met het residu van soja voor het naastgelegen ADM. Aan het eind van 2003 vindt er een opleving van het vervoer plaats als gevolg van een lage waterstand in de rivieren. Eenmaal in de week vertrok een beladen trein naar Tsjechië.

Vanaf de opening op 26 februari 2007 rijden er meerdere graantreinen per week, met op het hoogtepunt in 2006/2007 drie treinen per dag. Een groot deel van dit vervoer werd eerder gelost bij de vestiging in de Botlek. Deze treinen worden gereden door verschillende vervoerders, zoals Rail4Chem, ITL, Veolia, CRS en Captrain. Het plaatsen van de wagons wordt gedaan door Captrain. In 2011 daalt de frequentie naar 1 trein per werkdag. Vanaf 2013 rijdt LTE enkele keren per week een graantrein, nadat vervoerder CRS failliet was verklaard. Begin 2015 komt de uitgebreide laad-/losinstallatie in bedrijf. Vanaf dat moment rijden drie tot vier treinen per week naar EBS van bestemmingen in Oost-Europa met graan. Bij EBS worden de geloste treinen weer beladen met sojameel naar Oost-Europa. In november 2015 daalt het aantal treinen tot hooguit twee treinen per week. In de zomer van 2015 voert Locon enkele treinen, bestaande uit zelflossers Tagps/Tagnpps/Uagpps, af met sojameel naar Oost-Europa. Vanaf 1 mei 2016 rijdt Train Services de graantreinen naar Barneveld vanaf EBS. Dit vervoer is afkomstig van Cargill in de Amsterdamse Westhaven. Dit duurt tot eind september 2016. In de nacht van 28 op 29 september 2016 rijdt de laatste trein naar Barneveld. Vanaf dat moment komt het graan rechtstreeks uit Hongarije. In oktober 2017 keert het vervoer van graan naar Barneveld terug naar EBS. De treinen worden door Captrain gereden. In het voorjaar van 2018 gaat de import van graan en de export van soja over naar de OOC in Oss Elzenburg. In de zomer van 2018 rijden zowel RFO als LTE ieder twee treinen met soja naar Tsjechië. Per 1 oktober 2018 gaat het vervoer van graan naar Barneveld over van Captrain naar Rail Force One. Medio januari 2019 komt dit vervoer tijdelijk stil te liggen. Sinds januari 2020 wordt EBS bediend door LTE met tarwe uit Lovosice, Tsjechië. De trein rijdt een keer in de twee weken. Na lossing van de wagons worden zij naar ADM gebracht om beladen te worden met sojameel. Vanaf begin 2022 wordt de soja bij EBS zelf in de wagons geladen. Medio 2022 gaat HSL de graantreinen rijden in plaats van LTE. Vanaf juni 2022 vindt er aanvoer van graan uit Oekraïne, dat als gevolg van de oorlog met Rusland niet per schip kan worden vervoerd. De treinen worden gereden door de vervoerders HSL, Lineas en LTE. In november 2022 lost RTB vervoerder HSL af in dit vervoer. Medio januari 2023 gaat RFO wekelijks de trein met graan rijden uit het Tsjechische Lovosice naar EBS in plaats van HSL. In augustus 2023 gaat de trein wekelijks rijden.

  • P&O

Vanaf heeft P&O een spooraansluiting. De aansluiting is gelegen aan de andere zijde van de Beneluxhaven en is bereikbaar vanaf de stamlijn naar het emplacement Elbeweg, doch is niet te bereiken vanaf de Elbeweg. Hier worden containers en trailers overgeslagen. In 20 is de spooraansluiting verlengd. In februari 2020 wordt de terminal uitgebreid met een tweede spoor. Dit spoor heeft een lengte van 650 meter, zodat treinen in gedeelten behandeld hoeven te worden, zoals op het eerste spoor. Ook dit spoor eindigt in een stootblok, zodat het niet mogelijk is om met een locomotief om te lopen. In maart 1997 begint NS Cargo met dagelijks containervervoer naar de terminal vanuit Born. De containers van UBC en IFF zijn gevuld met plasticgranulaat. Vanuit Born gaan zij met de Trailstar trein van naar Sittard. Hier worden de wagons afgekoppeld. Zij worden aangekoppeld aan de Unit Cargo trein van Geleen Lutterade naar de Botlek. Vanuit de Botlek gaan zij met een Unit Cargo trein naar Europoort. In juli 1998 neemt Shortlines het vervoer over van NS Cargo. Op 14 juli 1998 rijden zij de eerste trein met de van HGK gehuurde locomotieven van het type DE 1024. Deze trein gaat vijf keer per week rijden. In juni 2003 gaat dit vervoer over naar Railion.


Door ERS Railways worden op deze terminal sinds 20 de treinen behandelt uit het Italiaanse Melzo (containers, keer per week) en het Poolse Poznań (trailers, 6 keer week). RRF verzorgt het rangeerwerk tussen de terminal en het emplacement. In december 2004 wordt de terminal voor het laatst gebruikt door ERS met de Melzo-shuttle. Vanaf 18 januari 2005 rijdt Rail4Chem vanaf de terminal een containertrein naar Schkopau. Met ingang van 16 december 2007 worden de containertreinen naar Schkopau gereden door ITL. In 2009 verhuist het vervoer van de containers met plastic granulaat korrels naar het RSC in de Waalhaven.

Locon komt hier een tot twee keer per week met de trein van en naar Coevorden.

Tot 2011 rijdt RRF een containertrein tussen de terminal en het Rail Service Center op de Waalhaven. In 2012 rijdt ERS Railways een trein uit Melzo naar de terminal, welke vroeg in de avond op de terminal arriveert. Door RRF wordt vier keer in de week de trein naar Coevorden beladen en gelost. DB Cargo plaatst sinds 2012 enkele keren per maand rongenwagens uit Tsjechië (Ždírec) met gezaagd hout voor Engeland. Het hout wordt op de terminal in containers geplaatst voor doorvoer. Deze wagons worden aangevoerd met de trein die tussen Kijfhoek en Maasvlakte rijdt. De locomotief van deze trein verzorgd halverwege de middag ook de bediening van P&O. In maart 2015 is de spoorcapaciteit vergroot in verband met een verwachte groei. Het laad- en losspoor is hierbij vergroot tot 690 meter, zodat treinen niet meer in twee delen gesplitst hoeven worden. Hiermee kan het aantal treinen vergroot worden van 26 tot 32. De toename wordt toegeschreven aan de Poznań shuttle van ERS. Op 17 april 2017 rijdt ERS de laatste trein van deze terminal naar Melzo en Poznań. ERS staakt zijn activiteiten. De shuttles naar Melzo worden overgenomen door SBB Cargo International. Het vervoer blijft 6 keer per week rijden. Door LTE wordt de shuttle naar Poznań overgenomen. Ook de twee locomotieven (189 212 en 189 213) en de gebruikte wagensets (T3000 van Wascosa) gaan over naar LTE. Deze rijdt vier keer per week. De trein is te herkennen aan de trailers van Erontrans en P&O. Ook de containershuttle naar Novara van SBB Cargo International vertrekt vanaf deze terminal. Voor deze treinen verzorgt RRF het rangeerwerk met een locomotief van de Reeks 73. In september 2017 verhoogd LTE de frequentie van de treinen naar Poznań van vier naar vijf. Aan het eind van 2017 gaan er zes treinen per week rijden. Per 1 januari 2018 neemt LTE het rangeerwerk op de terminal over van RRF. Hiervoor huurt LTE twee locomotieven van de Baureihe 363. Sinds 12 januari 2018 rijdt LTE de treinen naar Novara tot aan Keulen. Hier neemt een locomotief van SBB Cargo de trein over. In april 2018 rijdt LTE de trein naar Poznań zeven keer per week. Medio februari 2018 neemt één van de eigen locomotieven (6406 of 6409) het rangeerwerk over als gevolg van storingen aan de rangeerlocomotieven van de Baureihe 363. In de eerste twee weken van april 2018 wordt door LTE de 6481 van Railtraxx gehuurd voor het rangeerwerk. Vanwege het ontbreken van ETCS in de locomotief wordt vanaf 17 april 2018 de 203 102 van Shunter gehuurd. In juni 2018 wordt de van Railexperts gehuurde 6703 ingezet voor het rangeerwerk. In de zomer van 2018 wordt de frequentie van de rongenwagens met hout verhoogd naar keer in de maand. De verhoging is mogelijk door de aanvoer van hout uit het Oostenrijkse Bad Sankt Leonard.

De treinen van SBB Cargo naar Padova vertrekken in januari 2020 vanaf Geleen Lutterade in plaats vanuit de Europoort. Vanaf november 2020 gaat Kombiverkehr een trein rijden tussen de terminal en Duisburg. De trein gaat dagelijks rijden. Eveneens in november 2020 wordt door DB Cargo een nieuwe dienst gestart naar het Tsjechische Lovosice. Deze trein bevat onder meer trailers van ICTS en TIP. De trein wordt in samenwerking met KombiVerkehr gereden en is een verlenging van dienst Duisburg en Lovosice. De trein rijdt vier keer in de week op maandag, woensdag, donderdag en zaterdag met een locomotief van de Baureihe 193. Het plaatsen en uithalen van de trein gebeurd door LTE met de 6703 van Railexperts. Vanaf 13 december 2021 gaat ČD Cargo de treinen naar Lovosice rijden in plaats van DB Cargo. Personeel van LTE rijdt de trein tussen Lehrte en de Europoort. De frequentie blijft onveranderd op 4 slagen in de week met de treinnummers 43370 en 43375. Eveneens vanaf 13 december 2021 rijdt BLS Cargo de treinen tussen de terminal en het Italiaanse Novara in plaats van SBB Cargo. De trein rijdt zes keer in de week en bestaat voornamelijk uit containers en trailers van P&O. Het halen en brengen van de trein tussen het emplacement Europoort en de terminal wordt door IRP uitgevoerd. In februari 2022 neemt LTE afscheid van de defecte 6703. Vanaf dat moment zet LTE eigen locomotieven van het type G 1206 of serie 6400 in. Vanaf oktober 2022 rijdt LTE twee keer in de week een intermodale trein naar het Poolse Łódź. De trein rijdt twee keer in de week. De trein bestaat uit lichtblauwe containerdraagwagens en is beladen met veel koelcontainers. Operator Hannibal laat vanaf 6 maart 2023 twee keer in de week een trein rijden tussen de terminal van P&O en Melzo. De treinen worden gereden door BLS Cargo. [1] Het halen en plaatsen van de trein zal door IRP worden uitgevoerd. Na een paar maanden komt de trein al weer te vervallen.

  • Q8

In 19 krijgt het bedrijf een spooraansluiting. De aansluiting is gelegen aan de stamlijn naar P&O en EBS/ADM aan de westzijde van het emplacement Europoort. Aan de westzijde van het terrein zijn drie sporen gelegen In 1990 of 1991 rijdt de laatste trein. In mei 2014 is de aansluiting naar de Q8 raffinaderij opgebroken. Ook de laadinstallatie en weegbrug zijn opgebroken, zodat er niets meer herinnerd aan het spoorvervoer dat hier ooit was.

  • Stenaline

Sinds 19 heeft het bedrijf een spooraansluiting. In 19 wordt de aansluiting voor het laatst bereden. Eventuele lading wordt verwerkt via de spooraansluiting bij P&O.

  • Steinweg Europoort Terminal

In 1995 krijgt het bedrijf een spooraansluiting. In 2023 zal de terminal niet meer gebruikt worden als overslaglocatie voor metalen. Het bedrijf verstuurd onregelmatig schuifwandwagens met aluminium naar klanten in Duitsland en Zwitserland. Soms zijn er langere periodes dat er geen spoorvervoer is. Op 24 december 2010 is Captrain bij de aansluiting om 14 wagons van het type Laaiims te plaatsen. Zij zijn beladen met aluminium. Locon laat sporadisch een trein beladen met aluminium voor Hongarije. Door Locon wordt op 20 de laatste trein gereden. In de tweede helft van 2021 rijdt RFO enkele keren een bloktrein met aluminium in schuifwandwagens naar Oostenrijk. In de nacht wordt de terminal bediend door DB Cargo. Er worden lege schuifwandwagens gebracht en beladen schuifwandwagens opgehaald. Deze gaan naar het Duitse Singen of het Oostenrijkse Braunau.


Europoort West

Ten westen van de Dintelhavenbrug takt een stamlijn af naar de Markweg. Het emplacement Europoort West kent 2 overgavesporen met diverse aansluitingen. Enkele hiervan zijn echter al opgebroken. Het emplacement is gelegen aan de westzijde van Europoort. Eind augustus 2019 gaat de spooraansluiting naar dit emplacement dicht als gevolg van de slechte ligging van het spoor. In de daaropvolgende week is de ligging van het spoor hersteld en kan de aansluiting weer gebruikt worden.

Spooraansluitingen

Van de aansluitingen die er aangelegd zijn, worden er nog regelmatig bediend. In 2003 wordt aan de Markweg een omloopspoor aangelegd.

  • BP/Nerefco/BP

In 19 krijgt het bedrijf een spooraansluiting. Voor het rangeerwerk is bij BP tussen 19 en locomotief van actief. Deze wordt in 1997 vervangen door een locomotief van Deutz van het type KG 230 B. Deze locomotief wordt in 2012 vervangen door een locomotief van Translok, type TL-DH90G met het nummer 195. In 2006 vindt de plaatsing van wagens door Railion plaats vanuit de Botlek. In 2012 wordt twee keer in de week LPG afgevoerd in 5 ketelwagens naar het Lange gas in Großrudestedt, nabij Erfurt in Duitsland. Daarnaast worden enkele keren per maand 5 à 6 gasketelwagens met LPG verzonden naar Geleen. In de zomer van 2013 rijdt de laatste trein met LPG naar Geleen. In de zomer van 2014 rijdt er LPG vervoer naar het Duitse Lingen. Als dit wegvalt, resteert nog twee tot drie keer per jaar de aanvoer van een ketelwagen met fluorwaterstof uit Leverkusen. In 2018 keert het vervoer van LPG naar Geleen terug bij BP. Er wordt eens per twee maanden een gasketelwagen afgevoerd. Vanaf maart 2019 rijdt DB Cargo een aantal keren per maand een trein met LPG naar via de Kijfhoek. De trein bestaat gemiddeld uit 5 ketelwagens.

  • CTE (Coal Terminal Europoort)/EECV (Ertsoverslagbedrijf Europoort C.V.)

Sinds 1970 is het bedrijf in Europoort aan de Markweg gevestigd. Het bedrijf is actief in het erts- en kolenvervoer. In 2003 is een eenvoudige overslag van schip naar spoor gerealiseerd. In 2004 krijgt het bedrijf zijn spooraansluiting voor zijn dochteronderneming CTE (Coal Terminal Europoort). De spooraansluiting wordt voorzien van een kolenterminal met een laadbunker boven de sporen. In 2003 wordt er een week lang erts afgevoerd. Het erts wordt rechtstreeks overgeslagen van schip naar het spoor. De treinen worden naar Duisburg gereden door Railion. Railion begint op 16 februari 2004 met dagelijks vervoer naar de staalconcerns HKM en TKS in Duisburg. Per week rijden 13 treinen, bestaande uit 44 wagons van het type Falns. In 2008 eindigt het vervoer van kolen naar het staalconcern van ThyssenKrupp. Er blijven treinen naar HKM in Duisburg rijden. Deze hoge frequentie blijft tot 2011 gehandhaafd, met een dip in 2009. In 2011 neemt TXL Cargo dit vervoer over. De treinen rijden vanaf dat moment bijna elke dag. In februari 2014 keert het vervoer van de zeven treinen per week terug naar DB Schenker. In augustus en september 2018 rijdt Independent Rail Partner zeven kolentreinen per week naar Oberhausen West in opdracht van DB Cargo. De treinen zijn bestemd voor de hoogovens van HKM in Duisburg. Dit vervoer is ontstaan als gevolg van de lage waterstand in de rivieren. Daarnaast rijdt Rail Force One sinds augustus 2018 drie kolentreinen per week naar Oberhausen in verband met het lage water. Deze treinen zijn bestemd voor ThyssenKrupp in Duisburg. Eind oktober 2018 wordt de frequentie door RFO verhoogd tot zes slagen per week. Met ingang van 20 november 2018 neemt HSL Nederland de kolentreinen van RFO over. Door IRP wordt het vervoer van beladen kolentreinen van EECV naar het hoofdemplacement uitgevoerd voor Rheincargo. Ook het plaatsen van lege wagens wordt door IRP gedaan. Rheincargo rijdt de treinen naar HKM in Duisburg. De treinen rijden keer per week. Op 14 januari 2019 komen de treinen van Rheincargo naar HKM in Duisburg te vervallen. De kolentreinen die door HSL worden gereden, rijden gaan in maart 2019 over naar Captrain. De treinen rijden twee keer in de week. In maart 2019 verhoogt Captrain de frequentie van de treinen naar Duisburg naar zes slagen in de week met de treinnummers 49511/49512. Het beladen van de kolentreinen is uitbesteed aan RRF, die daarvoor een locomotief van het type JT42CWR oftewel een Class 66 inzet. De trein rijdt in dubbeltractie met twee locomotieven van de Baureihe 186. De treinen die Captrain naar Bottrop rijdt, wordt per 1 april 2019 verhoogt in frequentie. Zij gaan 10 keer in de week rijden in plaats van 5 keer in de week. De verhoging wordt veroorzaakt door de sluiting van de laatste kolenmijn van het Bergwerk Prosper-Haniel in december 2018. In september 2019 is het aantal treinen dat Captrain rijdt naar Bottrop verlaagd tot 6 treinen in de week, waarbij niet op zaterdag wordt gereden. Op 1 juli 2020 komt er een tijdelijk einde aan het vervoer van kolen naar ThyssenKrupp in Duisburg dat door Captrain werd gereden. Op 6 oktober 2020 wordt het kolenvervoer naar ThyssenKrupp door Captrain hervat. De trein rijdt zes keer in de week, waarbij RRF met een Class 66 het vervoer van emplacement Europoort en EECV voor haar rekening neemt. Op het emplacement Europoort nemen twee locomotieven van de Baureihe 186 de trein met 44 wagons van het type Falns over voor de rit naar Duisburg aan het eind van de middag. Na een paar weken gaat het vervoer over naar de EMO op de Maasvlakte. Per 14 maart 2021 keert het kolenvervoer naar Duisburg weer terug bij EECV. Op 2 mei 2021 gaat het vervoer van kolen naar ThyssenKrupp in Duisburg weer naar de EMO op de Maasvlakte. Per 11 juli 2021 keren de kolentreinen naar Duisburg weer terug naar de Europoort. Per 1 maart 2022 komen de zes keer per week rijdende kolentreinen naar Bottrop van Captrain te vervallen. Het vervoer verhuist naar de Maasvlakte. Op 14 maart 2022 keert het vervoer naar Duisburg van Captrain weer terug van de EMO op de Maasvlakte naar EECV. De treinen rijden zes keer in de week. In april 2022 gaat DB Cargo drie keer in de week extra kolentreinen rijden naar de staalfabriek van ThyssenKrupp in Duisburg, waarmee het totaal aantal treinen naar Duisburg op 10 per week komt te staan. Door Captrain worden de wagons geplaatst en gehaald. Per 10 juni 2023 neemt DB Cargo de kolentreinen naar de fabriek van ThyssenKrupp in Duisburg over Captrain. Captrain gaat vanaf deze dag extra treinen rijden naar Bottrop Süd.


Merwedeweg

Het emplacement Merwedeweg is gelegen aan de Merwedeweg. Het emplacement kent overgavesporen met diverse aansluitingen. Enkele hiervan zijn echter al opgebroken. Het emplacement is gelegen aan de oostzijde van Europoort. Het is te bereiken met een stamlijn vanaf het basisemplacement.

Spooraansluitingen

  • Konam/Akzo Zout Chemie/Neste Chemicals

In 1966 vestigt Konam zich aan de Merwedeweg en krijgt direct een spooraansluiting. Het bedrijf produceert diverse chemische producten, zoals azijnzuur, butanol, formaldehyde, lijmen en methanol. In 1971 gaat Konam op in Akzo Zout Chemie. In 1972 worden de productielocaties voor de formaldehyde en lijmen overgedaan aan het Finse Neste Oy. In 1983 wordt de azijnzuurfabriek gesloten en het terrein wordt verkocht aan Exxon Chemicals. In 1988 gaat de fabriek voor butanol over naar Exxon Chemicals. In 1998 wordt de productie van lijmen gestaakt en in 2000 die van formaldehyde. In 2000 worden de resterende productiefaciliteiten van Neste overgenomen door Dynea. Met het sluiten van de laatste productiefaciliteiten, wordt ook het spoorvervoer beëindigd. De spooraansluiting bestaat uit een emplacement voor het opstellen van wagons van 3 sporen, twee laadsporen en een kopspoor langs het Calandkanaal. In 1992 wordt de aansluiting aangepast. Als gevolg van de bouw van de loodsen van Tunderman, moet de aansluiting aangepast worden. De oplossing wordt gevonden in het verlengen van de aansluiting van Kemira naar Neste. Voor het verplaatsen van de wagons beschikt Konam sinds 1968 over een eigen locomotief. Deze werd diverse malen vervangen door andere locomotieven. Sinds 1995 rangeerde een locomotief van Jung, type RC24B, bij Neste. Deze locomotief wordt in 2002 verkocht aan Strukton. In de loop der jaren zijn er diverse producten aangevoerd, zoals butaan (grondstof voor azijnzuur, afkomstig van Esso in de Botlek), methanol (grondstof voor formaldehyde) en propyleen (grondstof voor butanol). Aan producten dat wordt afgevoerd, zijn ketelwagens met formaldehyde naar Dordrecht Industrie en ureumformaldehydelijm naar diverse bestemmingen in Duitsland, Frankrijk en Zwitserland. In tankcontainers wordt dimethylether naar Zwitserland afgevoerd. In 1980 wordt begonnen met de afvoer van formaldehyde naar DuPont in Dordrecht Industrie. In 1998 is er dagelijks afvoer van formaldehyde en kunstharsen naar diverse bestemmingen in Duitsland en Zwitserland. Dit wordt per Unit Cargo afgevoerd via de Kijfhoek. In de nacht rijdt een bloktrein van wagons naar DuPont in Dordrecht. Aan het eind van 1999 gaat DuPont zelf formaldehyde produceren. Er blijft een klein vervoer over naar Zwitserland met , dat slechts enkele wagons per maand telt. In 2000 wordt de fabriek gesloten en komt er een eind aan het vervoer per spoor.


Moezelweg

Het emplacement Moezelweg is gelegen aan de Moezelweg en heeft aansluiting met bedrijven langs het Calandkanaal en de 5e en 7e Petroleumhaven. Het emplacement kent 3 sporen met diverse aansluitingen en een overgavespoor. De meeste hiervan zijn echter al opgebroken. Het emplacement is gelegen aan de oostzijde van Europoort. Het is te bereiken vanaf het basisemplacement. DB Cargo plaatst op dit emplacement de wagens voor de drie spoorklanten. De locomotief van OCI verzorgt het vervoer naar de bedrijven. In april en mei 2020 is een vierde opstelspoor aangelegd bij dit emplacement.

Spooraansluitingen

  • Abengoa/Alco Energy Rotterdam

In 196 krijgt het bedrijf al een spooraansluiting voor het vervoer van . De spooraansluiting naar Caldic loopt eveneens over het terrein. De bio-ethanolfabriek van Abengoa ontvangt sinds 29 oktober 2010 treinen, nadat het bedrijf zich in 2009 in de Europoort had gevestigd. De aansluiting heeft twee sporen op het terrein, welke gelegen zijn in een boog. In mei 2016 gaat Abengoa failliet. Na enkele maanden neemt Alco de boedel over en verandert de fabriek van naar Alco Energy Rotterdam. De eerste treinen worden gereden door . Door ERS Railways worden de wagons vanaf het emplacement Europoort naar de aansluiting gereden en over de losput gereden. In oktober 2013 rijdt de laatste graantrein naar Abengoa. Het vervoer gaat over naar de scheepvaart. Vanaf 1 juni 2015 rijden tien dagen lang treinen met graan naar Abengoa, welke door LTE worden aangebracht. Het spoorvervoer komt in beeld omdat de losinstallatie voor de scheepvaart groot onderhoud nodig had. Vanaf 3 juli 2017 ontvangt Alco Energy vijf keer per week treinen met graan voor een periode van 12 weken. Het graan is afkomstig uit Hongarije en wordt aangevoerd door LTE en Captrain. Elke twee weken brengen zij in totaal 10 treinen naar Alco. Voor het rangeerwerk en het overbrengen van de wagons van het emplacement naar de aansluiting wordt de 9702 gehuurd van Jacko Fijn Techniek, welke op 30 juni 2017 van Apeldoorn naar Europoort werd overgebracht. Op 12 oktober 2017 rijdt voorlopig de laatste trein. De afvoer van bio-ethanol geschiedt via de spooraansluiting van buurman Caldic.

  • Caldic/Evos

In 196 krijgt het bedrijf een spooraansluiting. Tot verstuurd het bedrijf (korte) bloktreinen met methanol naar Dupont/Chemours in Dordrecht. Het plaatsen van lege wagens en halen van volle wagens gebeurd in de nacht. Vanaf rijden de paar ketelwagens vier à vijf keer per week met de Unit Cargo trein naar de Kijfhoek. Vanaf hier gaan de wagens naar diverse bestemmingen in Duitsland. Daarnaast rijden sporadisch wagens met methanol naar bestemmingen in Frankrijk. Daarnaast wordt er methanol afgevoerd naar Sabic in Geleen. Ook verzorgt het bedrijf de opslag en afvoer van bio-ethanol voor Abengoa/Alco Energy. In 2012 rijdt DB Schenker 4 à 5 keer in de nacht met gemiddeld zes ketelwagens methanol naar Dupont in Dordrecht. Door Locon wordt vanaf de bio-ethanol in bloktreinen afgevoerd naar diverse bestemmingen in Duitsland. In april 2017 neemt Rurtalbahn Cargo dit vervoer van bio-ethanol over van Locon. Er rijden gemiddeld wekelijks twee treinen in donkergrijze ketelwagens van Millet van het type Zans/Zacns. De treinen rijden naar Duisburg, Karlsruhe, Leuna-Großkorbetha en Neustadt an der Donau. Vanaf juli 2018 verzorgt Captrain in opdracht van Lineas de afvoer van methanol. Dit gaat om 1 à 2 ketelwagens per maand via Antwerpen naar het Franse Chauny. Dit vervoer is overgenomen van DB Cargo. In het voorjaar van 2020 wordt ethanol in bloktreinen afgevoerd naar Zwitserland. Vanaf juli 2021 vervoert Lineas methanol naar diverse bestemmingen in Frankrijk. De ketelwagons worden afgevoerd met het Green Xpress-netwerk van de vervoerder. RTB rijdt vanaf 2022 een trein met ethanol naar bestemmingen in Duitsland. Dit vervoer reed eerder via de terminal van ETT.

  • Exxon/Neste

In 19 krijgt Exxon een spooraansluiting. Ook de buurman, Neste, maakt gebruik van deze spooraansluiting. Aan het eind van de jaren '90 is de aansluiting voor het laatst bereden. Vanwege de aansluiting bij Exxon kan het bedrijf Neste Resins aan de Merwedeweg gebruik maken van vervoer per spoor. Rond 2000 rijdt hier de laatste trein.

  • ETT (Europoort Tank Terminal)

De tankoverslagterminal van ETT heeft sinds eind 2012 spoorvervoer. De terminal is gelegen op hetzelfde terrein als OCI, namelijk het voormalige fabrieksterrein van de kunstmestfabrieken van Kemira. ETT maakt deel uit van het cluster aan chemische fabrieken van Co-Site Haven 5610. Begin oktober 2012 zijn de eerste ketelwagens geplaatst. De eerste treinen die vanaf deze terminal rijden, zijn de methanoltreinen naar Burghausen. Deze zijn overgenomen van Vopak in de Botlek. Deze trein rijdt een keer per week. In de tweede helft van 2015 komt daar een wekelijkse trein naar Mannheim bij. In 201 verhuist het vervoer van methanol naar Dupont in Dordrecht van Caldic naar ETT. In mei, juni, juli en augustus 2020 rijdt vervoerder RFO maandelijks een trein met kerosine naar een tankpark bij het vliegveld van München. Dit vervoer werd ingegeven door de lage stand van de rivieren, waardoor de schepen niet genoeg kerosine kunnen vervoeren. Tussen september 2020 en november 2020 rijdt HSL de treinen met kerosine naar München. RFO rijdt vanaf april 2022 wekelijks 1 à 2 treinen met ethanol naar Tsjechië. Dit vervoer is overgenomen van Standic te Dordrecht Zeehaven. In 2022 en 2023 wordt op onregelmatige basis ethanol afgevoerd naar diverse bestemmingen in Oost-Europa door diverse vervoerders.

  • Kemira

In 19 krijgt het bedrijf een spooraansluiting. Tot 19 verstuurd het bedrijf wagens met kunstmest. Ook verstuurd het bedrijf . Door de malaise in de kunstmest branche, stort het vervoer in en worden in 2002 enkele fabrieken op het terrein gesloten of verkocht. MICRO Chemie neemt de ammoniak opslagtanks over. Door Linde Gas wordt de koolzuurfabriek overgenomen. Tot 2010 verstuurd Linde Gas gasketelwagens met koolzuur. Vier à vijf keer per week wordt Kemira bediend met wagens uit de Unit Cargo trein vanaf de Kijfhoek. Afgevoerd worden ketelwagens met waterstofperoxide naar papier- en chemische fabrieken in Duitsland en Frankrijk. Deze ketelwagens vertrekken twee keer in de week. In 2023 is de frequentie gezakt tot enkele ketelwagens per maand.

  • MICRO chemie/OCI

In 2004 krijgt MICRO Chemie een spooraansluiting voor de afvoer van ammoniak. Het is de oude aansluiting van Kemira, dat in 2002 de poort sluit. Micro Chemie maakt deel uit van het cluster aan chemische fabrieken van Co-Site Haven 5610. In 20 wijzigt de naam naar OCI. Voor het rangeerwerk op het terrein is een O&K locomotief aanwezig. Deze locomotief rangeert ook bij de ETT en Kemira. In februari 2018 wordt de locomotief van O&K vervangen door een nieuwe locomotief. Deze is gebouwd door Bemo en is van het type BRD-130. De locomotief wordt na instructie aan het rijdend personeel in mei 2018 in gebruik genomen. De locomotief heeft het nummer 09993. Met Unit Cargo van DB Cargo worden wekelijks grote aantallen ketelwagens afgevoerd. Binnen Nederland wordt het afgevoerd naar Geleen en Delamine (ammoniak) in Delfzijl. In 2006 vindt de plaatsing van wagens door Railion plaats vanuit de Botlek. Naar het buitenland gaan veel wagons naar Duitse energiecentrales voor het ontzwavelen van rookgassen. Door DB Schenker wordt sinds 20 een bloktrein met ammoniak naar Alsachimie (BASF) in het Franse Bantzenheim afgevoerd. Deze rijdt gecombineerd met het nylonzout van Rubis in de Botlek. Daarnaast wordt er onregelmatig een bloktrein met ammoniak naar Tertre afgevoerd. Met Locon vertrekt er sinds april 2014 twee keer per week een bloktrein naar Krefeld of Dormagen in Duitsland. RTB verzorgt sinds 20 enkele keren per maand het vervoer van ammoniak naar het Franse Bantzenheim. Deze trein rijdt in 2017 voor het laatst. Na het faillissement van Locon in 2018 rijdt RRF de treinen met ammoniak naar Krefeld. Vanaf december 2018 rijdt RFO afwisselend vanaf OCI in Lutterade of Europoort wekelijks een trein met ammoniak naar Bantzenheim in Frankrijk. Daarnaast rijdt RFO de treinen met ammoniak naar Krefeld in plaats van RRF. In november 2019 gaat Lineas het vervoer van ammoniak naar diverse bestemmingen in Frankrijk verzorgen. In januari 2020 verzorgt Lineas de dagelijkse bediening in plaats van RRF. Lineas neemt in januari 2021 het vervoer van ammoniak naar Krefeld over van RFO. De trein rijdt een keer in de twee weken. De andere week is de ammoniak afkomstig uit Geleen. Daarnaast worden losse wagons met ammoniak afgevoerd naar diverse bestemming in België en Frankrijk door Lineas. In 2022 komt er een eind aan het vervoer van ammoniak naar het Franse Bantzenheim.

  • Store Ship/Broekman Logistics

In 1999 krijgt het bedrijf Store Ship een spooraansluiting. Langs de loods liggen twee sporen, waarbij een spoor langs de loods met losperron loopt. Voor het rangeerwerk is er een locomotief van het type Köf beschikbaar. In april 2023 is de locomotief opgehaald en overgebracht naar het kantoor van Broekman aan de Mannheimweg in de Botlek. In 2012 wordt het bedrijf overgenomen door Broekman Logistics. Aanvoer van wagons gebeurt met de trein tussen Kijfhoek en Maasvlakte. De locomotief van deze trein verzorgd halverwege de middag ook de bediening van Broekman. Het bedrijf ontvangt sinds februari 1999 elke werkdag een klein aantal schuifwandwagens met bestrijdingsmiddelen in vaten en in zakken op pallets uit het Zwitserse Monthey. Het vervoer is afkomstig van de losweg langs de Oude Maasweg in de Botlek. Dit vervoer kan ook maanden stilliggen. Op 28 september 2012 vindt er weer aanvoer plaats van twee-assige schuifwandwagens uit Zwitserland. Dit vervoer vindt weer plaats voor enkele weken. In november 2017 rijdt de voorlopig laatste trein. In december 2018 en januari 2019 wordt door DB Cargo weer enkele keren schuifwandwagens met bestrijdingsmiddelen uit Zwitserland geplaatst.


Bronnen, Referenties en/of Voetnoten

  • Europoort De stand van zaken in 2023: druk met bloktreinen - H. Bouwknegt, F. Schouten - Maandblad: Railmagazine, 45e Jaargang - 2023 nummer 408 Blz: 44-49 Uitgave: Uquilair ISSN: 0926-3489
  • Europoort De stand van zaken in 2023: druk met bloktreinen - H. Bouwknegt, F. Schouten - Maandblad: Railmagazine, 45e Jaargang - 2023 nummer 409 Blz: 46-50 Uitgave: Uquilair ISSN: 0926-3489