DM'90: verschil tussen versies

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen
(31 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 5: Regel 5:
 
= '''Geschiedenis''' =
 
= '''Geschiedenis''' =
  
Voor de behoefte aan nieuw materieel voor de niet-geëlektrificeerde lijnen laat de NS nieuw materieel ontwerpen. De elektrische treinstellen van het type SM’90 dienen als basis voor het ontwerp. Vanwege de flexibiliteit is het nodig dat dit nieuwe materieel kan koppelen met het al bestaande DH-materieel. In maart 1992 heeft NS Materieel Engineering het bestek klaar voor nieuwe dieseltreinstellen. Het materieel moet sneller kunnen rijden dan het al bestaande materieel, zodat er ook sneltreinen mee gereden kunnen worden. Hiervoor is het wel nodig dat baanvakken worden gemoderniseerd. In 1993 werden 53 diesel hydraulische tweewagenstellen bij Düwag in Uerdingen (Krefeld) besteld. De kosten waren ca. ƒ 350 miljoen. Daarnaast werd een optie genomen om losse motorrijtuigen en/of treinstellen bij te bestellen. De eerste optie van 29 motorrijtuigen van de serie 3300 wordt in het voorjaar van 1996 in de ijskast gezet in afwachting van toekomstige ontwikkelingen op de dieselbaanvakken. De meeste van deze baanvakken vallen in de categorie onrendabele lijnen. Ook het aanpassen van baanvakken voor de nieuwe treinstellen wordt om dezelfde reden stilgelegd. De ruwbouw werd uitbesteed aan Talbot in Aken, omdat deze ook het SM'90 heeft gebouwd. Ook de constructie van het interieur, het schilderwerk, isolatie en ramen en deuren worden door Talbot uitgevoerd. Wanneer een rijtuigbak gereed is, wordt de bak op loopdraaistellen geplaatst en naar Uerdingen overgebracht. Vanuit Talbot wordt elke 14 dagen een rijtuigbak overgebracht naar Düwag. Hier wordt het treinstel in 40 werkdagen rijvaardig gemaakt. De elektrische installatie is afkomstig van Holec. De dieselmotoren zijn geleverd door Cummins. De draaistellen worden door SIG geleverd. Het interieur is afkomstig van Emsta. De apparatuur voor de ATB wordt geleverd door ACEC. Doordat SM'90 de basis voor het ontwerp was, kreeg DM'90 ook de knik in de zijwand en buitenprofielstatus. In tegenstelling tot SM'90 liep deze knik echter niet door op de kop. De extra ruimte, verkregen doordat ook DM'90 3,20 meter breed werd, leidde niet tot 3 + 2 opstelling in de tweede klas. Net als bij SM'90 werden problemen verwacht met de detectie. Dit komt omdat de treinstellen voorzien zijn van schijfremmen in plaats van remblokken. Hierdoor wordt de wielband niet opgeruwd. Om problemen met de detectie te verminderen zijn de treinstellen voorzien van ATB-NG. In tegenstelling tot ATB-EG werkt ATB-NG met assentellers. Hierdoor zou een betere detectie mogelijk zijn. De treinstellen zullen bij hun instroom als eerste de treinstellen van de serie 161 - 186 gaan vervangen. Later zullen ook de treinstellen uit de serie 111 - 152 vervangen worden wanneer er voldoende treinstellen zijn ingestroomd.
+
Voor de behoefte aan nieuw materieel voor de niet-geëlektrificeerde lijnen laat de NS nieuw materieel ontwerpen. De elektrische treinstellen van het type SM’90 dienen als basis voor het ontwerp. Vanwege de flexibiliteit is het nodig dat dit nieuwe materieel kan koppelen met het al bestaande DH-materieel. In maart 1992 heeft NS Materieel Engineering het bestek klaar voor nieuwe dieseltreinstellen. Het materieel moet sneller kunnen rijden dan het al bestaande materieel, zodat er ook sneltreinen mee gereden kunnen worden. Hiervoor is het wel nodig dat baanvakken worden gemoderniseerd. In 1993 werden 53 diesel hydraulische tweewagenstellen bij Düwag in Uerdingen (Krefeld) besteld. De kosten waren ca. ƒ 350 miljoen. Daarnaast werd een optie genomen om losse motorrijtuigen en/of treinstellen bij te bestellen. De eerste optie van 29 motorrijtuigen van de serie 3300 wordt in het voorjaar van 1996 in de ijskast gezet in afwachting van toekomstige ontwikkelingen op de dieselbaanvakken. De meeste van deze baanvakken vallen in de categorie onrendabele lijnen. Ook het aanpassen van baanvakken voor de nieuwe treinstellen wordt om dezelfde reden stilgelegd. De ruwbouw werd uitbesteed aan Talbot in Aken, omdat deze ook het SM'90 heeft gebouwd. Ook de constructie van het interieur, het schilderwerk, isolatie en ramen en deuren worden door Talbot uitgevoerd. Wanneer een rijtuigbak gereed is, wordt de bak op loopdraaistellen geplaatst en naar Uerdingen overgebracht. Vanuit Talbot wordt elke 14 dagen een rijtuigbak overgebracht naar Düwag. Hier wordt het treinstel in 40 werkdagen rijvaardig gemaakt en het interieur ingebouwd. De elektrische installatie is afkomstig van Holec Ridderkerk. De dieselmotoren zijn geleverd door Cummins. De draaistellen worden door SIG geleverd. Het interieur is afkomstig van Emsta. De apparatuur voor de ATB wordt geleverd door ACEC. Doordat SM'90 de basis voor het ontwerp was, kreeg DM'90 ook de knik in de zijwand en buitenprofielstatus. In tegenstelling tot SM'90 liep deze knik echter niet door op de kop. De extra ruimte, verkregen doordat ook DM'90 3,20 meter breed werd, leidde niet tot 3 + 2 opstelling in de tweede klas. Net als bij SM'90 werden problemen verwacht met de detectie. Dit komt omdat de treinstellen voorzien zijn van schijfremmen in plaats van remblokken. Hierdoor wordt de wielband niet opgeruwd. Om problemen met de detectie te verminderen zijn de treinstellen voorzien van ATB-NG. In tegenstelling tot ATB-EG werkt ATB-NG met assentellers. Hierdoor zou een betere detectie mogelijk zijn. De treinstellen zullen bij hun instroom als eerste de treinstellen van de serie 161 - 186 gaan vervangen. Later zullen ook de treinstellen uit de serie 111 - 152 vervangen worden wanneer er voldoende treinstellen zijn ingestroomd.
  
 
Op 30 januari 1996 rijdt de 3401 zijn eerste meters op eigen kracht op het goederenemplacement Krefeld Uerdingen. De allereerste proefrit met DM'90 vond plaats op 1 februari 1996. De 3401 reed in winterse omstandigheden een slag Krefeld - Kleve v.v. Na extra proefritten op 15 februari 1996 en 5 maart 1996 kwam de 3401 op 12 maart 1996 op eigen kracht aan in [[Venlo]]. In Venlo wordt het treinstel versierd met een fraai bloemstuk en rijdt hiermee van Venlo via de [[Maaslijn]] naar [[Zwolle]]. De eerste proefritten op Nederlands grondgebied met de 3401 vonden plaats op 18, 19 en 20 maart 1996 met een slag Zwolle - [[Assen]] en Assen – [[’s Hertogenbosch]]. De bekende test, waarbij het treinstel de maximumsnelheid + 10% moet rijden (in dit geval dus 154 km/u) vond op 21 en 22 maart 1996 plaats tussen [[Deurne]] en [[Horst-Sevenum]]. De 3401 werd daartoe gecombineerd met [[ICM(m) (InterCity Materieel)‎|ICM-treinstel 4065]]. Van 26 maart tot en met 29 maart 1996 maakt het treinstel proefritten op de [[Flevolijn]] in de nachtelijke uren. Het treinstel 3402 wordt op 26 maart 1996 afgeleverd. Het treinstel wordt via Utrecht naar Zwolle gereden. In Utrecht kan het treinstel bezichtigd worden door medewerkers van de NS. De treinstellen die afgeleverd worden, rijden op eigen kracht van Krefeld naar Venlo. Vanuit Venlo rijden zij op eigen kracht via Nijmegen naar Zwolle. Slechts enkele treinstellen zijn getrokken door ander materieel. Zo is treinstel 3410 op 27 juni 1996 door [[V - Treinstellen Plan V|ElP2 879]] overgebracht van Venlo naar Zwolle. Ook de 3417 en 3418 zijn getrokken door Plan V. Daarnaast zijn een aantal treinstellen getrokken door een diesellocomotief van de  [[6400/6500 - Diesel locomotieven serie 6400/6500‎|serie 6400]].
 
Op 30 januari 1996 rijdt de 3401 zijn eerste meters op eigen kracht op het goederenemplacement Krefeld Uerdingen. De allereerste proefrit met DM'90 vond plaats op 1 februari 1996. De 3401 reed in winterse omstandigheden een slag Krefeld - Kleve v.v. Na extra proefritten op 15 februari 1996 en 5 maart 1996 kwam de 3401 op 12 maart 1996 op eigen kracht aan in [[Venlo]]. In Venlo wordt het treinstel versierd met een fraai bloemstuk en rijdt hiermee van Venlo via de [[Maaslijn]] naar [[Zwolle]]. De eerste proefritten op Nederlands grondgebied met de 3401 vonden plaats op 18, 19 en 20 maart 1996 met een slag Zwolle - [[Assen]] en Assen – [[’s Hertogenbosch]]. De bekende test, waarbij het treinstel de maximumsnelheid + 10% moet rijden (in dit geval dus 154 km/u) vond op 21 en 22 maart 1996 plaats tussen [[Deurne]] en [[Horst-Sevenum]]. De 3401 werd daartoe gecombineerd met [[ICM(m) (InterCity Materieel)‎|ICM-treinstel 4065]]. Van 26 maart tot en met 29 maart 1996 maakt het treinstel proefritten op de [[Flevolijn]] in de nachtelijke uren. Het treinstel 3402 wordt op 26 maart 1996 afgeleverd. Het treinstel wordt via Utrecht naar Zwolle gereden. In Utrecht kan het treinstel bezichtigd worden door medewerkers van de NS. De treinstellen die afgeleverd worden, rijden op eigen kracht van Krefeld naar Venlo. Vanuit Venlo rijden zij op eigen kracht via Nijmegen naar Zwolle. Slechts enkele treinstellen zijn getrokken door ander materieel. Zo is treinstel 3410 op 27 juni 1996 door [[V - Treinstellen Plan V|ElP2 879]] overgebracht van Venlo naar Zwolle. Ook de 3417 en 3418 zijn getrokken door Plan V. Daarnaast zijn een aantal treinstellen getrokken door een diesellocomotief van de  [[6400/6500 - Diesel locomotieven serie 6400/6500‎|serie 6400]].
Regel 20: Regel 20:
 
= '''Technische gegevens''' =
 
= '''Technische gegevens''' =
 
<!--[[bestand:DM90-code.png|600px]]-->
 
<!--[[bestand:DM90-code.png|600px]]-->
[[bestand:DM'90-plan.png|790px|thumb|left|Algemeen plan DH'90<br><small><small>afb.: NS Mw</small></small>]]
+
[[bestand:DM'90-plan.png|890px|thumb|left|Algemeen plan DH'90<br><small><small>afb.: NS Mw</small></small>]]
 
{{Clearboth}}
 
{{Clearboth}}
  
{| style="font-size:80%; width:800px;"
+
{| style="font-size:100%; width:800px;"
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
| colspan="2" align="center" | {{sc|'''toelatingsgegevens spoorwegvoertuig''' }}
 
| colspan="2" align="center" | {{sc|'''toelatingsgegevens spoorwegvoertuig''' }}
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
|- bgcolor="#ddd"  
| colspan="2 | {{sc|'''1 – typegegevens '''}}
+
| colspan="2" align="center"  | {{sc|'''1 – typegegevens '''}}
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
| style="width:20em;" | '''Voertuigtype''' || DM’90
 
| style="width:20em;" | '''Voertuigtype''' || DM’90
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
|- bgcolor="#ddd"  
| '''Nummers spoorwegvoertuig''' || 3401– 3453
+
| '''Nummers spoorwegvoertuig''' || 3401 - 3453
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
| '''Toelatings Landen''' || Nederland
 
| '''Toelatings Landen''' || Nederland
Regel 39: Regel 39:
 
| '''Configuratie '''(in klassieke NS notatie)  || Bk + ABk
 
| '''Configuratie '''(in klassieke NS notatie)  || Bk + ABk
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
|- bgcolor="#ddd"  
| '''EVN / NVR en Configuratie''' || 95 84 5 131 401 453 (Bk)<br>95 84 5 132 401 453 (ABk)
+
| '''EVN / NVR en Configuratie''' || 95 84 5 131 401 - 453 (Bk)<br>95 84 5 132 401 - 453 (ABk)
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
| '''afkorting voertuigexploitant (AVE)''' || NL-NS
 
| '''afkorting voertuigexploitant (AVE)''' || NL-NS
Regel 49: Regel 49:
 
| '''Maximale treinsamenstelling''' || 8 bakken of max. 5 treinstellen in comb. met DH-1 en DH-2
 
| '''Maximale treinsamenstelling''' || 8 bakken of max. 5 treinstellen in comb. met DH-1 en DH-2
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
|- bgcolor="#ddd"  
| colspan="2 | {{sc|'''2 – basisgegevens van het type'''}}  
+
| colspan="2" align="center"  | {{sc|'''2 – basisgegevens van het type'''}}  
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
| '''Lengte over de koppelingen''' || 52.340 mm
 
| '''Lengte over de koppelingen''' || 52.340 mm
Regel 73: Regel 73:
 
| '''Technisch maximum snelheid''' || 140 km/h
 
| '''Technisch maximum snelheid''' || 140 km/h
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
|- bgcolor="#ddd"  
| colspan="2 | {{sc|'''3 – infra eigenschappen'''}}
+
| colspan="2" align="center"  | {{sc|'''3 – infra eigenschappen'''}}
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
|- bgcolor="#ddd"  
 
| '''energievoorziening''' || dieselhydraulische tractie
 
| '''energievoorziening''' || dieselhydraulische tractie
Regel 130: Regel 130:
 
De treinstellen worden na hun aflevering vanaf de zomerdienstregeling 1996 ingezet in een proefbedrijf tussen Doetinchem en Arnhem. Het proefbedrijf bestaat uit twee omlopen in de spits van twee gekoppelde treinstellen. Na aanpassing van het baanvak tussen Doetinchem en Winterswijk zou het proefbedrijf worden doorgetrokken tot aan Winterswijk. Al snel worden de proeven opgeschort vanwege problemen met de infrastructuur als gevolg van de slechte detectie van de treinstellen. Op 7 juni 1996 wordt een inzetverbod afgekondigd. Nadat de problemen verholpen zijn, wordt de inzet uitgebreid. De treinstellen stromen vervolgens in tussen [[Groningen]] en Leeuwarden en [[Nijmegen]] - [[Roermond]] (in 1997). De instroom van de nieuwe treinstellen zorgt er voor dat oude treinstellen DE2 en DE3 afgevoerd kunnen worden. In de zomer van 1998 worden de treinstellen ook internationaal ingezet. Zij vervangen de oude treinstellen tussen [[Heerlen]] en Aken. Na wijzigingen aan de infrastructuur van de [[spoorlijn Zwolle - Almelo]], zal DM'90 in het voorjaar van 1999 ook in een halfuurdienst tussen Zwolle en Wierden gaan rijden.  Na wijzigingen in de infrastructuur worden de treinstellen ook ingezet tussen Zwolle en [[Kampen]] en tussen Zutphen en Oldenzaal. Vanaf 2007 worden de treinstellen voor een paar jaar onder de draad ingezet tussen Groningen en Zwolle. Vanaf mei  1999 worden een aantal treinstellen gehuurd door Syntus. De gehuurde treinstellen worden in eerste instantie ingezet met hun NS-nummer. Later krijgen de treinstellen nummers in de eigen nummer serie van Syntus. Ook NoordNed en Veolia huren voor langere of kortere tijd treinstellen. In 2013 vermindert de behoefte aan dieselmaterieel. De treinstellen die terugkeren van Syntus, worden tijdelijk aan de kant gezet. Deze treinstellen worden in de loop van 2013 gereviseerd. Ook een aantal treinstellen die bij de NS rijden worden gereviseerd. De treinstellen die niet nodig zijn, worden aan de kant gezet.
 
De treinstellen worden na hun aflevering vanaf de zomerdienstregeling 1996 ingezet in een proefbedrijf tussen Doetinchem en Arnhem. Het proefbedrijf bestaat uit twee omlopen in de spits van twee gekoppelde treinstellen. Na aanpassing van het baanvak tussen Doetinchem en Winterswijk zou het proefbedrijf worden doorgetrokken tot aan Winterswijk. Al snel worden de proeven opgeschort vanwege problemen met de infrastructuur als gevolg van de slechte detectie van de treinstellen. Op 7 juni 1996 wordt een inzetverbod afgekondigd. Nadat de problemen verholpen zijn, wordt de inzet uitgebreid. De treinstellen stromen vervolgens in tussen [[Groningen]] en Leeuwarden en [[Nijmegen]] - [[Roermond]] (in 1997). De instroom van de nieuwe treinstellen zorgt er voor dat oude treinstellen DE2 en DE3 afgevoerd kunnen worden. In de zomer van 1998 worden de treinstellen ook internationaal ingezet. Zij vervangen de oude treinstellen tussen [[Heerlen]] en Aken. Na wijzigingen aan de infrastructuur van de [[spoorlijn Zwolle - Almelo]], zal DM'90 in het voorjaar van 1999 ook in een halfuurdienst tussen Zwolle en Wierden gaan rijden.  Na wijzigingen in de infrastructuur worden de treinstellen ook ingezet tussen Zwolle en [[Kampen]] en tussen Zutphen en Oldenzaal. Vanaf 2007 worden de treinstellen voor een paar jaar onder de draad ingezet tussen Groningen en Zwolle. Vanaf mei  1999 worden een aantal treinstellen gehuurd door Syntus. De gehuurde treinstellen worden in eerste instantie ingezet met hun NS-nummer. Later krijgen de treinstellen nummers in de eigen nummer serie van Syntus. Ook NoordNed en Veolia huren voor langere of kortere tijd treinstellen. In 2013 vermindert de behoefte aan dieselmaterieel. De treinstellen die terugkeren van Syntus, worden tijdelijk aan de kant gezet. Deze treinstellen worden in de loop van 2013 gereviseerd. Ook een aantal treinstellen die bij de NS rijden worden gereviseerd. De treinstellen die niet nodig zijn, worden aan de kant gezet.
  
In de [[dienstregeling 1996/1997]] worden de treinstellen voor het eerst opgenomen in de omloop. Er zijn 4 diensten voor de  treinstellen in een proefbedrijf. Dit zijn twee omlopen in de spits, die elk gereden wordt door twee gekoppelde treinstellen. Zij rijden tussen Arnhem en Doetinchem. Door incidenten met overwegen tijdens dit proefbedrijf, wordt op 7 juni 1996 een rijverbod opgelegd voor de treinstellen. Zo sluiten sommige overwegen niet, terwijl andere overwegen niet meer open gaan. Deze problemen worden veroorzaakt door een onvoldoende detectie van het materieel. Het rijverbod wordt radicaal uitgevoerd, zodat de treinstellen die nog onderweg zijn geen meter meer mogen rijden. Zo wordt de in Winterswijk klaarstaande trein 7750, bestaande uit de 3401 + 3404, opgeheven en vervangen door bussen. In Arnhem staat op dat moment trein 7741 klaar met de 3405 + 3407. Deze treinstellen worden vervangen door de DE3 124. In de eerste week van juli 1996 zijn alle aanpassingen in de infrastructuur tussen Arnhem en Doetinchem gereed. Op 10 juli 1996 wordt het proefbedrijf weer hervat. Het verbod op zelfstandig rijden van de treinstellen wordt opgeheven voor de aangepaste trajecten. Vanaf september 1996 wordt de inzet verhoogd tot 8 diensten. Hierbij zullen de treinstellen de gehele dienst tussen Arnhem en Winterswijk uitvoeren. Op 4 november 1996 begint een proefbedrijf met de treinstellen tussen Leeuwarden en [[Stavoren]]. Hiermee worden Wadlopers vrijgemaakt voor een revisiebeurt.
+
In de [[dienstregeling 1996/1997]] worden de treinstellen voor het eerst opgenomen in de omloop. Er zijn 4 diensten voor de  treinstellen in een proefbedrijf. Dit zijn twee omlopen in de spits, die elk gereden wordt door twee gekoppelde treinstellen. Zij rijden tussen Arnhem en Doetinchem. Door incidenten met overwegen tijdens dit proefbedrijf, wordt op 7 juni 1996 een rijverbod opgelegd voor de treinstellen. Zo sluiten sommige overwegen niet, terwijl andere overwegen niet meer open gaan. Deze problemen worden veroorzaakt door een onvoldoende detectie van het materieel. Het rijverbod wordt radicaal uitgevoerd, zodat de treinstellen die nog onderweg zijn geen meter meer mogen rijden. Zo wordt de in Winterswijk klaarstaande trein 7750, bestaande uit de 3401 + 3404, opgeheven en vervangen door bussen. In Arnhem staat op dat moment trein 7741 klaar met de 3405 + 3407. Deze treinstellen worden vervangen door de DE3 124. In de eerste week van juli 1996 zijn alle aanpassingen in de infrastructuur tussen Arnhem en Doetinchem gereed. Op 10 juli 1996 wordt het proefbedrijf weer hervat. Het verbod op zelfstandig rijden van de treinstellen wordt opgeheven voor de aangepaste trajecten. Vanaf september 1996 wordt de inzet verhoogd tot 8 diensten. Hierbij zullen de treinstellen de gehele dienst tussen Arnhem en Winterswijk uitvoeren. Op 4 november 1996 begint een proefbedrijf met de treinstellen tussen Leeuwarden en [[Stavoren]]. Hiermee worden Wadlopers vrijgemaakt voor een revisiebeurt. Vanaf [[Wijzigingsblad 13 januari 1997|januari 1997]] zal de inzet verhoogd gaan worden in de series 7700 (Arnhem - Winterswijk) en 77700 (Arnhem - Doetinchem). De treinen zullen bestaan uit 2 à 3 treinstellen.
  
In de [[dienstregeling 1997/1998]]
+
In de [[dienstregeling 1997/1998]] zijn er  diensten voor de  treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep  en verdeeld over de series
 
Vanaf de zomer 1997 was het de bedoeling om de treinstellen 3431 - 3433 in te gaan zetten tussen Heerlen en Aken. Door problemen met de toelating, begon de inzet pas een jaar later. In de loop van 1997 wordt het aantal diensten in het noorden uitgebreid. De treinstellen zijn te zien tussen Leeuwarden en Groningen en tussen Leeuwarden en [[Harlingen Haven]].  
 
Vanaf de zomer 1997 was het de bedoeling om de treinstellen 3431 - 3433 in te gaan zetten tussen Heerlen en Aken. Door problemen met de toelating, begon de inzet pas een jaar later. In de loop van 1997 wordt het aantal diensten in het noorden uitgebreid. De treinstellen zijn te zien tussen Leeuwarden en Groningen en tussen Leeuwarden en [[Harlingen Haven]].  
 
Vanaf [[wijzigingsblad 12 januari 1998|12 januari 1998]] worden de treinstellen ook in het noorden van Nederland ingezet, vooruitlopend op de invoering van de sneltreindienst tussen Leeuwarden en Groningen met ingang van de nieuwe dienstregeling, ingaande op 24 mei 1998. Er worden vijf treinstellen naar Groningen overgebracht. Er zullen vier treinstellen dienst doen in de serie 8600 (Leeuwarden - Groningen). Het vijfde treinstel is reserve. De treinstellen rijden twee aan twee gekoppeld. Een setje overnacht in Leeuwarden. De treinstellen zijn doordeweeks te zien in de treinen 8607/8626/8615/8634 tm 8655/8674. Het Groninger setje rijdt in de treinen 8638/8627/8646/8635 tot en met 8670/8659. In het weekend is slechts een treinstel van beide setjes actief. Het Groninger treinstel rijdt op zaterdag dezelfde treinen als door de week. Op zondag is het treinstel te zien in de treinen 8666/8655/8674/8663/8682/8671. Het Leeuwarder treinstel is op zaterdag te zien in de zelfde treinen als doordeweeks, maar er wordt begonnen met trein 8615. Op zondag rijdt een los treinstel de treinen 8617/8636/8625/8644 etc. Vanaf trein 8641 wordt er met twee treinstellen gereden tot en met trein 8692. Doordat er voor alle treinstellen slechts 36 diensten zijn gesteld, wordt de reserve verhoogd met de aflevering van de laatste treinstellen. Op deze manier kunnen defecte treinstellen sneller vervangen worden. Dit kan echter niet voorkomen dat er soms stevige tekorten op treden in de omloop. Ouder materieel moet dan bijspringen. Tevens wordt de reserve gebruikt om diverse constructiewijzigingen (o.a. cabineventilatie) door te voeren bij de treinstellen.  
 
Vanaf [[wijzigingsblad 12 januari 1998|12 januari 1998]] worden de treinstellen ook in het noorden van Nederland ingezet, vooruitlopend op de invoering van de sneltreindienst tussen Leeuwarden en Groningen met ingang van de nieuwe dienstregeling, ingaande op 24 mei 1998. Er worden vijf treinstellen naar Groningen overgebracht. Er zullen vier treinstellen dienst doen in de serie 8600 (Leeuwarden - Groningen). Het vijfde treinstel is reserve. De treinstellen rijden twee aan twee gekoppeld. Een setje overnacht in Leeuwarden. De treinstellen zijn doordeweeks te zien in de treinen 8607/8626/8615/8634 tm 8655/8674. Het Groninger setje rijdt in de treinen 8638/8627/8646/8635 tot en met 8670/8659. In het weekend is slechts een treinstel van beide setjes actief. Het Groninger treinstel rijdt op zaterdag dezelfde treinen als door de week. Op zondag is het treinstel te zien in de treinen 8666/8655/8674/8663/8682/8671. Het Leeuwarder treinstel is op zaterdag te zien in de zelfde treinen als doordeweeks, maar er wordt begonnen met trein 8615. Op zondag rijdt een los treinstel de treinen 8617/8636/8625/8644 etc. Vanaf trein 8641 wordt er met twee treinstellen gereden tot en met trein 8692. Doordat er voor alle treinstellen slechts 36 diensten zijn gesteld, wordt de reserve verhoogd met de aflevering van de laatste treinstellen. Op deze manier kunnen defecte treinstellen sneller vervangen worden. Dit kan echter niet voorkomen dat er soms stevige tekorten op treden in de omloop. Ouder materieel moet dan bijspringen. Tevens wordt de reserve gebruikt om diverse constructiewijzigingen (o.a. cabineventilatie) door te voeren bij de treinstellen.  
  
Vanaf 24 mei 1998, het begin van de [[dienstregeling 1998/1999]], zouden de treinstellen ook in dienst moeten komen op het baanvak Zwolle - Enschede. Hiervoor diende het baanvak aangepast te worden, zodat er met hogere snelheden een halfuursdienst gereden kon gaan worden. Vanaf 2 november 1998 is het baanvak Zwolle - Wierden geschikt voor DM'90 en Wierden - Enschede pas in mei 1999. In de tussentijd werden Plan U treinstellen ingezet. De ingekorte dienst [[Deventer]] - Almelo werd weer verlengd tot Enschede. Wat wel gebeurde, was de inzet van de treinstellen op [[Kamperlijntje|Zwolle - Kampen]] per 24 mei 1998. Nadat op 26 april 1998 de aanpassingen gereed waren, reden nog een aantal Plan U treinstellen, omdat het emplacement van Zwolle nog niet gereed was. De sneltreinen tussen Groningen en Leeuwarden gaan echter niet rijden vanaf 24 mei 1998. Er zijn op het traject nog zeven snelheidsbeperkingen van kracht, welke een betrouwbare treindienst onmogelijk maakt. De sneltreinen zullen daarom pas vanaf [[wijzigingsblad 26 september 1998|26 september 1998]] gaan rijden. De sneltreinen stoppen alleen in [[Buitenpost]]. De nieuwe infrastructuur zal dan geheel ingereden zijn en alle snelheidsbeperkingen ingetrokken. Het materieel blijft tot die tijd rijden in de stoptreinserie 8600 (Leeuwarden - Groningen). Per 24 mei 1998 zouden de treinstellen 3431 - 3433 eindelijk ingezet gaan worden op Aken - Heerlen. Doordat de goedkeuring tot inzet van de treinstellen op zich liet wachten, vond de inzet pas vanaf 14 augustus 1998 plaats. Om 15.30 werd de eerste trein door het DM'90 gereden. Hiermee konden de oude DE-II treinstellen aan de kant worden gezet. Struikelblokken waren de breedte van de treinstellen en de lage perrons in Duitsland, waardoor er een extra, opklapbare instaptrede moest worden geplaatst. Op 25 september 1998 wordt een treinstel naar Hengelo gebracht ten behoeve van instructie aan het personeel, zodat het materieel tussen Zwolle en Wierden/Enschede ingezet kan gaan worden. Op [[wijzigingsblad 11 januari 1999|11 januari 1999]] vindt de derde wijziging in de dienstregeling plaats tussen Zwolle en Wierden. Er zal dan een halfuurdienst worden uitgevoerd tussen beide plaatsen. In januari 1999 zullen er rond Almelo en Hengelo wijzigingen plaats vinden, zodat de hele serie 7900 doorgaand met DM'90 gereden kan worden. Dit gebeurd pas in april 1999.  
+
Vanaf 24 mei 1998, het begin van de [[dienstregeling 1998/1999]], zijn er  diensten voor de  treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep  en verdeeld over de series . Zij zouden de treinstellen ook in dienst moeten komen op het baanvak Zwolle - Enschede. Hiervoor diende het baanvak aangepast te worden, zodat er met hogere snelheden een halfuursdienst gereden kon gaan worden. Vanaf 2 november 1998 is het baanvak Zwolle - Wierden geschikt voor DM'90 en Wierden - Enschede pas in mei 1999. In de tussentijd werden Plan U treinstellen ingezet. De ingekorte dienst [[Deventer]] - Almelo werd weer verlengd tot Enschede. Wat wel gebeurde, was de inzet van de treinstellen op [[Kamperlijntje|Zwolle - Kampen]] per 24 mei 1998. Nadat op 26 april 1998 de aanpassingen gereed waren, reden nog een aantal Plan U treinstellen, omdat het emplacement van Zwolle nog niet gereed was. De sneltreinen tussen Groningen en Leeuwarden gaan echter niet rijden vanaf 24 mei 1998. Er zijn op het traject nog zeven snelheidsbeperkingen van kracht, welke een betrouwbare treindienst onmogelijk maakt. De sneltreinen zullen daarom pas vanaf [[wijzigingsblad 26 september 1998|26 september 1998]] gaan rijden. De sneltreinen stoppen alleen in [[Buitenpost]]. De nieuwe infrastructuur zal dan geheel ingereden zijn en alle snelheidsbeperkingen ingetrokken. Het materieel blijft tot die tijd rijden in de stoptreinserie 8600 (Leeuwarden - Groningen). Per 24 mei 1998 zouden de treinstellen 3431 - 3433 eindelijk ingezet gaan worden op Aken - Heerlen. Doordat de goedkeuring tot inzet van de treinstellen op zich liet wachten, vond de inzet pas vanaf 14 augustus 1998 plaats. Om 15.30 werd de eerste trein door het DM'90 gereden. Hiermee konden de oude DE-II treinstellen aan de kant worden gezet. Struikelblokken waren de breedte van de treinstellen en de lage perrons in Duitsland, waardoor er een extra, opklapbare instaptrede moest worden geplaatst. Op 25 september 1998 wordt een treinstel naar Hengelo gebracht ten behoeve van instructie aan het personeel, zodat het materieel tussen Zwolle en Wierden/Enschede ingezet kan gaan worden. Op [[wijzigingsblad 11 januari 1999|11 januari 1999]] vindt de derde wijziging in de dienstregeling plaats tussen Zwolle en Wierden. Er zal dan een halfuurdienst worden uitgevoerd tussen beide plaatsen. In januari 1999 zullen er rond Almelo en Hengelo wijzigingen plaats vinden, zodat de hele serie 7900 doorgaand met DM'90 gereden kan worden. Dit gebeurd pas in april 1999.  
  
In de [[dienstregeling 1999/2000]], beginnend op 30 mei 1999,  
+
In de [[dienstregeling 1999/2000]], beginnend op 30 mei 1999, zijn er  diensten voor de  treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep  en verdeeld over de series .
  
In de [[dienstregeling 2000/2001]]
+
In de [[dienstregeling 2000/2001]] zijn er  diensten voor de  treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep  en verdeeld over de series .
  
In de [[dienstregeling 2001/2002]] gaan per 10 juni 2001 de treinen tussen Heerlen en Aken over naar de Euregiobahn, waar de DB de exploitatie uitvoert met dieseltreinstellen Talent, Baureihe 644. Hierdoor kunnen de drie treinstellen 3431 - 3433 elders ingezet gaan worden.
+
In de [[dienstregeling 2001/2002]] zijn er  diensten voor de  treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep  en verdeeld over de series  Per 10 juni 2001 gaan de treinen tussen Heerlen en Aken over naar de Euregiobahn, waar de DB de exploitatie uitvoert met diesel treinstellen Talent, Baureihe 644. Hierdoor kunnen de drie treinstellen 3431 - 3433 elders ingezet gaan worden.
  
In de [[dienstregeling 2003]], die begint op 15 december 2002, wordt de inzet
+
In de [[dienstregeling 2003]], die begint op 15 december 2002, zijn er  diensten voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep  en verdeeld over de series .
  
Met ingang van de [[dienstregeling 2004]] op 14 december 2003 verliezen de treinstellen de inzet op de spoorlijn Oldenzaal - Zutphen aan Syntus. De vrijgekomen treinstellen zullen worden gebruikt om andere treinen te versterken.
+
Met ingang van de [[dienstregeling 2004]] op 14 december 2003 zijn er  diensten voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep  en verdeeld over de series . De treinstellen zijn niet meer te zien op de spoorlijn Oldenzaal - Zutphen als gevolg van de overgang van de concessie aan Syntus. De vrijgekomen treinstellen zullen worden gebruikt om andere treinen te versterken.
  
In de [[dienstregeling 2005]], welke op 12 december 2004 begint, worden  diensten gesteld voor de  treinstellen. Drie van deze diensten voor drie treinstellen, de 3443 - 3445, zijn exclusief bestemd voor het bedrijfsonderdeel RegioNS, dat de onderhandse gunning heeft verkregen van het traject tussen [[Zutphen]] en [[Apeldoorn]].  
+
In de [[dienstregeling 2005]], welke op 12 december 2004 begint, worden  diensten gesteld voor de  treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep  en verdeeld over de series . Drie van deze diensten voor drie treinstellen, de 3443 - 3445, zijn exclusief bestemd voor het bedrijfsonderdeel RegioNS, dat de onderhandse gunning heeft verkregen van het traject tussen [[Zutphen]] en [[Apeldoorn]].  
  
Voor de [[dienstregeling 2006]] zijn er  diensten voor de treinstellen. Deze dienstregeling is het laatste jaar dat de treinstellen ingezet worden tussen Nijmegen en Roermond in de series 6200 en 16200.
+
Voor de [[dienstregeling 2006]] zijn er  diensten voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep  en verdeeld over de series . Deze dienstregeling is het laatste jaar dat de treinstellen ingezet worden tussen Nijmegen en Roermond in de series 6200 en 16200.
  
 
Voor de [[dienstregeling 2007]] was het de bedoeling om een aantal treinstellen af te voeren, als gevolg van een overschot aan dieselmaterieel. De NS verloor de concessie voor de verbinding tussen Nijmegen en Roermond, zodat er  treinstellen beschikbaar kwamen. Als gevolg van een tekort aan elektrisch materieel zijn de treinstellen in dienst gebleven en ingezet in de serie 9100 (Groningen - Zwolle) onder de draad. Zodoende zijn er  diensten voor de  treinstellen. Twee van deze diensten zijn voor de 3403 en 3410, welke aan de serie 8500 (Zwolle - Kampen) zijn toegewezen. Er zijn  diensten toegewezen aan de nieuwe serie 10140 (Hengelo - Enschede). Deze serie biedt in Hengelo een overstap op de serie 140, welke met ingang van december 2006 is opgenomen in het binnenlandse intercity-netwerk ten koste van 4 treinparen serie 1600 (Schiphol - Enschede).
 
Voor de [[dienstregeling 2007]] was het de bedoeling om een aantal treinstellen af te voeren, als gevolg van een overschot aan dieselmaterieel. De NS verloor de concessie voor de verbinding tussen Nijmegen en Roermond, zodat er  treinstellen beschikbaar kwamen. Als gevolg van een tekort aan elektrisch materieel zijn de treinstellen in dienst gebleven en ingezet in de serie 9100 (Groningen - Zwolle) onder de draad. Zodoende zijn er  diensten voor de  treinstellen. Twee van deze diensten zijn voor de 3403 en 3410, welke aan de serie 8500 (Zwolle - Kampen) zijn toegewezen. Er zijn  diensten toegewezen aan de nieuwe serie 10140 (Hengelo - Enschede). Deze serie biedt in Hengelo een overstap op de serie 140, welke met ingang van december 2006 is opgenomen in het binnenlandse intercity-netwerk ten koste van 4 treinparen serie 1600 (Schiphol - Enschede).
  
In de [[dienstregeling 2008]] zijn er  diensten voor  treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopcode . De diensten zijn verdeeld over de series  
+
In de [[dienstregeling 2008]] zijn er  diensten voor  treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopgroep . De diensten zijn verdeeld over de series  
  
In de [[dienstregeling 2009]] zijn er  diensten voor  treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopcode . De diensten zijn verdeeld over de series  
+
In de [[dienstregeling 2009]] zijn er  diensten voor  treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopgroep . De diensten zijn verdeeld over de series  
  
 
In de [[dienstregeling 2010]] zijn er  diensten voor de  treinstellen. Deze zijn verdeeld over de series . De serie 10140 komt te vervallen als gevolg van de verschuiving van de tijdsliggen van de intercity's. De serie 140 wordt hierbij geïntegreerd in de serie 1500 ((Deventer) - Amersfoort - Amsterdam).
 
In de [[dienstregeling 2010]] zijn er  diensten voor de  treinstellen. Deze zijn verdeeld over de series . De serie 10140 komt te vervallen als gevolg van de verschuiving van de tijdsliggen van de intercity's. De serie 140 wordt hierbij geïntegreerd in de serie 1500 ((Deventer) - Amersfoort - Amsterdam).
  
Voor de [[Dienstregeling 2011|dienstregeling 2011]] zijn er  diensten voor  treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopcode . De diensten zijn verdeeld over de series  
+
Voor de [[Dienstregeling 2011|dienstregeling 2011]] zijn er  diensten voor  treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopgroep . De diensten zijn verdeeld over de series  
 
Als gevolg van het winterweer in 2010/2011 werden 7 terzijde gestelde treinstellen (3427, 3429, 3431, 3432, 3443, 3444 en 3445) weer in dienst gesteld om op deze manier een bijdrage te leveren aan het materieeltekort. De treinstellen werden ingezet in de serie 2900 (Leeuwarden - [[Wolvega]]). Dit zijn vier diensten waarbij met twee gekoppelde treinstellen wordt gereden. De treinstellen rijden in deze serie van 3 januari 2011 tot 24 februari 2011. Op deze manier werd ICM vrijgemaakt, wat op haar beurt weer VIRM vrijspeelde op de IJssellijn. Op 24 februari 2011 werden de treinstellen in de serie 2900 weer vervangen door ICM. De treinstellen gingen nog niet direct aan de kant, maar werden op reserve gezet. Begin april 2011 werden 7 treinstellen aan de kant gezet. Een aantal treinstellen is in huur overgegaan naar Syntus en 6 treinstellen zijn niet geconserveerd terzijde gesteld en maken om de 3 maanden een proefrit naar Onnen, Amersfoort etc. Begin april 2011 rijden de treinstellen voor het laatst in de serie 9100.  
 
Als gevolg van het winterweer in 2010/2011 werden 7 terzijde gestelde treinstellen (3427, 3429, 3431, 3432, 3443, 3444 en 3445) weer in dienst gesteld om op deze manier een bijdrage te leveren aan het materieeltekort. De treinstellen werden ingezet in de serie 2900 (Leeuwarden - [[Wolvega]]). Dit zijn vier diensten waarbij met twee gekoppelde treinstellen wordt gereden. De treinstellen rijden in deze serie van 3 januari 2011 tot 24 februari 2011. Op deze manier werd ICM vrijgemaakt, wat op haar beurt weer VIRM vrijspeelde op de IJssellijn. Op 24 februari 2011 werden de treinstellen in de serie 2900 weer vervangen door ICM. De treinstellen gingen nog niet direct aan de kant, maar werden op reserve gezet. Begin april 2011 werden 7 treinstellen aan de kant gezet. Een aantal treinstellen is in huur overgegaan naar Syntus en 6 treinstellen zijn niet geconserveerd terzijde gesteld en maken om de 3 maanden een proefrit naar Onnen, Amersfoort etc. Begin april 2011 rijden de treinstellen voor het laatst in de serie 9100.  
  
In de [[dienstregeling 2012]] zijn er  diensten voor  treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopcode . De diensten zijn verdeeld over de series  
+
In de [[dienstregeling 2012]] zijn er  diensten voor  treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopgroep . De diensten zijn verdeeld over de series Doordat het aanbesteden en ombouwen naar een trambaan van het traject Zwolle - Kampen niet is geslaagd, zal NS het vervoer op deze lijn blijven verzorgen met DM'90. De 3412 is toegevoegd als reserve treinstel voor de 3403 en 3410. Met ingang van 15 november 2012 dient de 3427 als instructie treinstel voor het personeel en staat daarvoor in Zwolle.
  
Doordat het aanbesteden en ombouwen naar een trambaan van het traject Zwolle - Kampen niet is geslaagd, zal NS het vervoer op deze lijn blijven verzorgen met DM'90. De 3412 is toegevoegd als reserve treinstel voor de 3403 en 3410. Met ingang van 15 november 2012 dient de 3427 als instructie treinstel voor het personeel en staat daarvoor in Zwolle.
+
Met ingang van 9 december 2012, de aanvang van [[Dienstregeling 2013|dienstregelingjaar 2013]], zullen er geen treinstellen meer rijden tussen Apeldoorn en Zutphen. Deze lijn gaat in exploitatie over naar Arriva. In totaal zullen er bij de NS nog 21 rijvaardige treinstellen zijn voor drie series, de 7900 (Nijverdal - Enschede), de 8500 (Zwolle - Kampen) en 17900 (Nijverdal West - Zwolle). De 3403 en 3410 rijden vast tussen Zwolle en Kampen in de serie 8500. Het betekent dat er 19 treinstellen zijn voor 14 diensten in de overige twee series. Tot aan 8 april 2013 zullen maximaal twee gekoppelde treinstellen te zien zijn. Na die datum is de doorgaande verbinding tussen Zwolle en Enschede hersteld. Daardoor zullen waarschijnlijk twee composities van drie treinstellen nodig zijn in de spitsuren. Mogelijk zullen het er zelfs vier zijn. Hierdoor zullen dan een of twee treinstellen weer in dienst gesteld moeten worden. De treinstellen die aan de kant staan, worden door het technisch centrum in Hengelo in conditie gehouden door regelmatig conditieritten te rijden. Zo kan er snel een treinstel in dienst gesteld worden, mocht dat nodig zijn.
 
 
Met ingang van 9 december 2012, de aanvang van [[Dienstregeling 2013|dienstregelingjaar 2013]], zullen er geen treinstellen meer rijden tussen Apeldoorn en Zutphen. Deze lijn gaat in exploitatie over naar Arriva. In totaal zullen er bij de NS nog 21 rijvaardige treinstellen zijn voor drie series, de 7900, de 8500 en 17900. De 3403 en 3410 rijden vast tussen Zwolle en Kampen in de serie 8500. Het betekent dat er 19 treinstellen zijn voor 14 diensten in de overige twee series. Tot aan 8 april 2013 zullen maximaal twee gekoppelde treinstellen te zien zijn. Na die datum is de doorgaande verbinding tussen Zwolle en Enschede hersteld. Daardoor zullen waarschijnlijk twee composities van drie treinstellen nodig zijn in de spitsuren. Mogelijk zullen het er zelfs vier zijn. Hierdoor zullen dan een of twee treinstellen weer in dienst gesteld moeten worden. De treinstellen die aan de kant staan, worden door het technisch centrum in Hengelo in conditie gehouden door regelmatig conditieritten te rijden. Zo kan er snel een treinstel in dienst gesteld worden, mocht dat nodig zijn.
 
  
 
Voor de [[Dienstregeling 2014|dienstregeling 2014]] was er sprake van een verhoogde inzet van het materieel. De treinstellen zouden ingezet gaan worden tussen Heerlen en Aken als intercity. De treinstellen worden echter niet toegelaten in Duitsland vanwege het ontbreken van een gesloten toiletsysteem en Indusi. Deze aanpassingen werden te duur bevonden. De huidige opzet van de treindienst blijft daarom van kracht. De treinstellen blijven na het niet doorgaan van het bovenstaande alleen te zien in de series 7900 (Enschede - Zwolle) en 8500 (Zwolle - Kampen).
 
Voor de [[Dienstregeling 2014|dienstregeling 2014]] was er sprake van een verhoogde inzet van het materieel. De treinstellen zouden ingezet gaan worden tussen Heerlen en Aken als intercity. De treinstellen worden echter niet toegelaten in Duitsland vanwege het ontbreken van een gesloten toiletsysteem en Indusi. Deze aanpassingen werden te duur bevonden. De huidige opzet van de treindienst blijft daarom van kracht. De treinstellen blijven na het niet doorgaan van het bovenstaande alleen te zien in de series 7900 (Enschede - Zwolle) en 8500 (Zwolle - Kampen).
Regel 186: Regel 184:
 
Door de stijgende vervoersvraag en de revisie van de Lint 41 treinstellen in Salzgitter, zijn de 3448 en 3449 per 3 februari 2009 bij Syntus in dienst gekomen onder de nummers 60 en 61. Door winterse omstandigheden in de winter van 2009/2010 huurde Syntus tijdelijk de 3443 en 3444 vanaf 16 januari 2010. Deze inzet duurde tot 14 april 2010. Na teruggave aan de NS werden de treinstellen direct terzijde gesteld. Als gevolg van een hoge defectenstand, een tweetal schadegevallen en een groeiend aantal reizigers, worden per 30 juli 2010 de 3430 en 3436 gehuurd van de NS. Op 20 oktober 2010 komen de 3434 en 3435 de gelederen versterken. Vanaf 12 december 2010 gaat de 3436 als Grensland Express rijden tussen Hengelo en Bad Bentheim, in samenwerking met de Bentheimer Eisenbahn. Om de plaats van de 3436 op te vullen, wordt de 3446 gehuurd. Op 1 april 2011 gaan de 3430 en 3446 weer terug naar de NS, op 30 mei 2011 gevolgd door de 3434 en 3435. Per 2 september 2011 is treinstel 3447 weer actief voor Syntus, een maand later volgden de 3446 en 3435. Ook de 3444 en 3445 kwamen weer terug om het materieeltekort als gevolg van botsingen en uitbreiding van de omloop op te vangen. Met ingang van de dienstregeling 2012 wordt station [[Westervoort]] geopend en hierdoor zal de kering in Arnhem niet meer gehaald kunnen worden. Doordat de 3444 nog niet inzetbaar is, zal de 3422 vanaf 4 november 2011 voor Syntus gaan rijden. Deze inzet duurde tot 30 januari 2012. De 3444 was op 3 december 2011 weer inzetbaar. Op 8 december 2012 eindigt de concessie voor de Achterhoek van Syntus en gaat over naar Arriva. Hierdoor zullen de geleasde en gehuurde treinstellen weer terug gaan naar NS Reizigers cq NS Financial Services. Alleen de 3436 blijft bij Syntus voor het rijden van de "Grensland Express" tussen Hengelo en Bad Bentheim. Op 7 december 2013 komt ook aan deze inzet een einde. De proef is niet het succes geworden waar de opdrachtgevers op gehoopt hadden. Nadat het treinstel in Hengelo aan de kant is gezet, wordt het treinstel ontdaan van zijn Grensland Express stickers. Op 18 december 2013 wordt het treinstel van Hengelo naar Haarlem overgebracht.
 
Door de stijgende vervoersvraag en de revisie van de Lint 41 treinstellen in Salzgitter, zijn de 3448 en 3449 per 3 februari 2009 bij Syntus in dienst gekomen onder de nummers 60 en 61. Door winterse omstandigheden in de winter van 2009/2010 huurde Syntus tijdelijk de 3443 en 3444 vanaf 16 januari 2010. Deze inzet duurde tot 14 april 2010. Na teruggave aan de NS werden de treinstellen direct terzijde gesteld. Als gevolg van een hoge defectenstand, een tweetal schadegevallen en een groeiend aantal reizigers, worden per 30 juli 2010 de 3430 en 3436 gehuurd van de NS. Op 20 oktober 2010 komen de 3434 en 3435 de gelederen versterken. Vanaf 12 december 2010 gaat de 3436 als Grensland Express rijden tussen Hengelo en Bad Bentheim, in samenwerking met de Bentheimer Eisenbahn. Om de plaats van de 3436 op te vullen, wordt de 3446 gehuurd. Op 1 april 2011 gaan de 3430 en 3446 weer terug naar de NS, op 30 mei 2011 gevolgd door de 3434 en 3435. Per 2 september 2011 is treinstel 3447 weer actief voor Syntus, een maand later volgden de 3446 en 3435. Ook de 3444 en 3445 kwamen weer terug om het materieeltekort als gevolg van botsingen en uitbreiding van de omloop op te vangen. Met ingang van de dienstregeling 2012 wordt station [[Westervoort]] geopend en hierdoor zal de kering in Arnhem niet meer gehaald kunnen worden. Doordat de 3444 nog niet inzetbaar is, zal de 3422 vanaf 4 november 2011 voor Syntus gaan rijden. Deze inzet duurde tot 30 januari 2012. De 3444 was op 3 december 2011 weer inzetbaar. Op 8 december 2012 eindigt de concessie voor de Achterhoek van Syntus en gaat over naar Arriva. Hierdoor zullen de geleasde en gehuurde treinstellen weer terug gaan naar NS Reizigers cq NS Financial Services. Alleen de 3436 blijft bij Syntus voor het rijden van de "Grensland Express" tussen Hengelo en Bad Bentheim. Op 7 december 2013 komt ook aan deze inzet een einde. De proef is niet het succes geworden waar de opdrachtgevers op gehoopt hadden. Nadat het treinstel in Hengelo aan de kant is gezet, wordt het treinstel ontdaan van zijn Grensland Express stickers. Op 18 december 2013 wordt het treinstel van Hengelo naar Haarlem overgebracht.
  
{| style="font-size:85%;"
+
{| style="font-size:100;"
 
|
 
|
{| class="wikitable" style="width:398px;"  
+
{| class="wikitable" style="width:500px;"  
 
|-  
 
|-  
 
! Syntus  &#8470;  ||  NS  &#8470;  ||  Inzet van ||  Inzet tot
 
! Syntus  &#8470;  ||  NS  &#8470;  ||  Inzet van ||  Inzet tot
Regel 244: Regel 242:
 
|}
 
|}
 
|
 
|
{| class="wikitable" style="width:398px;"  
+
{| class="wikitable" style="width:500px;"  
 
|-  
 
|-  
 
! Syntus  &#8470; ||  NS  &#8470; ||  Inzet van ||  Inzet tot
 
! Syntus  &#8470; ||  NS  &#8470; ||  Inzet van ||  Inzet tot
Regel 306: Regel 304:
 
Op 30 mei 1999 neemt NoordNed de exploitatie over op Leeuwarden - Stavoren, Leeuwarden - Harlingen Haven en Leeuwarden - Groningen. In eerste instantie heeft men geen interesse in de treinstellen vanwege hun onbetrouwbaarheid. Maar vanwege hun hogere topsnelheid zijn zij wel interessant voor de sneltreinen die tussen Groningen en Leeuwarden rijden. NoordNed huurde hiervoor de treinstellen 3446 - 3449. De NS logo's maakten hierbij plaats voor de NoordNed logo's. Incidenteel werden de treinstellen buiten hun vaste stamlijn Leeuwarden - Groningen ingezet. Doordat in mei 1999 de 3447 met aanrijdingsschade in Haarlem stond en wachtte op onderdelen is tijdelijk de 3419 verhuurd aan NoordNed. Per 11 december 2005 heeft Arriva de diensten in het noorden overgenomen en daarmee ook de treinstellen 3446 - 3449. Ze blijven echter van NoordNed logo's voorzien. De 3447 en 3448 deden tot 15 augustus 2007 dienst voor Arriva. Op 16 november 2007 kwamen de 3446 en 3449 weer voor NS beschikbaar.
 
Op 30 mei 1999 neemt NoordNed de exploitatie over op Leeuwarden - Stavoren, Leeuwarden - Harlingen Haven en Leeuwarden - Groningen. In eerste instantie heeft men geen interesse in de treinstellen vanwege hun onbetrouwbaarheid. Maar vanwege hun hogere topsnelheid zijn zij wel interessant voor de sneltreinen die tussen Groningen en Leeuwarden rijden. NoordNed huurde hiervoor de treinstellen 3446 - 3449. De NS logo's maakten hierbij plaats voor de NoordNed logo's. Incidenteel werden de treinstellen buiten hun vaste stamlijn Leeuwarden - Groningen ingezet. Doordat in mei 1999 de 3447 met aanrijdingsschade in Haarlem stond en wachtte op onderdelen is tijdelijk de 3419 verhuurd aan NoordNed. Per 11 december 2005 heeft Arriva de diensten in het noorden overgenomen en daarmee ook de treinstellen 3446 - 3449. Ze blijven echter van NoordNed logo's voorzien. De 3447 en 3448 deden tot 15 augustus 2007 dienst voor Arriva. Op 16 november 2007 kwamen de 3446 en 3449 weer voor NS beschikbaar.
  
{| class="wikitable" style="width:398px; font-size:85%;"  
+
{| class="wikitable" style="width:500px;"  
 
|-
 
|-
 
! NoordNed &#8470; || NS &#8470; || Inzet van || Inzet tot
 
! NoordNed &#8470; || NS &#8470; || Inzet van || Inzet tot
Regel 328: Regel 326:
 
Sinds 2005 exploiteert RegioNS het traject Apeldoorn - Zutphen. Dit is een vaste groep machinisten en conducteurs van standplaats Zutphen. RegioNS is als het ware een bedrijf in een bedrijf. Zij krijgen vanaf december 2004 de beschikking over de 3443 - 3445. Op de koppen wordt een gele balk geplakt, met daarin de plaatsen Zutphen en Apeldoorn vermeld. Een dergelijke uiting wordt ook over de bestemmingsdisplay geplakt. Het personeel dat dienst doet bij dit bedrijfsonderdeel is ook verantwoordelijk voor het klein onderhoud. Ter vergroting van het materieelparkje wordt op 9 januari 2006 de 3401 aan het bestand toegevoegd. Ook dit treinstel wordt voorzien van vaste bestemmingsaanduidingen. In december 2009 worden de 3443 - 3445 teruggetrokken van deze verbindingen en worden vervangen door de 3402, 3404, 3412 en 3414. Zij krijgen alleen op de bestemmingsdisplays de vaste aanduidingen. Op de koppen komt deze te vervallen. Met ingang van 9 december 2012 gaat de exploitatie van de lijn over naar Arriva. Op 8 december 2012 rijden de treinstellen voor het laatst voor RegioNS. Hiermee kwam tevens een eind aan RegioNS.
 
Sinds 2005 exploiteert RegioNS het traject Apeldoorn - Zutphen. Dit is een vaste groep machinisten en conducteurs van standplaats Zutphen. RegioNS is als het ware een bedrijf in een bedrijf. Zij krijgen vanaf december 2004 de beschikking over de 3443 - 3445. Op de koppen wordt een gele balk geplakt, met daarin de plaatsen Zutphen en Apeldoorn vermeld. Een dergelijke uiting wordt ook over de bestemmingsdisplay geplakt. Het personeel dat dienst doet bij dit bedrijfsonderdeel is ook verantwoordelijk voor het klein onderhoud. Ter vergroting van het materieelparkje wordt op 9 januari 2006 de 3401 aan het bestand toegevoegd. Ook dit treinstel wordt voorzien van vaste bestemmingsaanduidingen. In december 2009 worden de 3443 - 3445 teruggetrokken van deze verbindingen en worden vervangen door de 3402, 3404, 3412 en 3414. Zij krijgen alleen op de bestemmingsdisplays de vaste aanduidingen. Op de koppen komt deze te vervallen. Met ingang van 9 december 2012 gaat de exploitatie van de lijn over naar Arriva. Op 8 december 2012 rijden de treinstellen voor het laatst voor RegioNS. Hiermee kwam tevens een eind aan RegioNS.
  
{| class="wikitable" style="width:398px; font-size:85%;"  
+
{| class="wikitable" style="width:500px;"  
 
|-
 
|-
 
! RegioNS &#8470; || NS &#8470; || Inzet van || Inzet tot
 
! RegioNS &#8470; || NS &#8470; || Inzet van || Inzet tot
Regel 362: Regel 360:
 
Per december 2006 neemt Veolia de exploitatie over van de Maaslijn tussen Nijmegen en Roermond. In afwachting van nieuw materieel wilde Veolia een aantal treinstellen DM'90 huren van NS Financial Services. Zij wilden de treinstellen echter voor een periode van 10 jaar verhuren. Veolia ging echter niet in op dit aanbod, omdat zij de treinstellen niet voor zo lang wilden huren. In verband met de grote drukte in de spits en het verlengen van de treinstellen GTW 2/6 naar GTW 2/8 van Veolia tussen Nijmegen en Roermond kon Veolia voor kortere tijd wel treinstellen huren. Het ging hier om de 3446 en 3447. De eerste inzetten vonden vanaf 17 november 2008 plaats. Zij zullen de spitstreinen tussen Nijmegen en Venray gaan rijden. Zij reden hier tot 20 november 2009. Ook in 2010 werden treinstellen gehuurd om spitstreinen te rijden. Zo vervangt de 3446 vanaf 1 september 2010 een GTW die naar Zuid-Limburg is overgebracht ter vervanging van een elektrisch treinstel. Op 8 november 2010 komt ook de 3447 weer terug bij Veolia. Op 17 december 2010 keert de 3446 terug naar NS. De 3447 gaat op 1 april 2011 terug naar NS.
 
Per december 2006 neemt Veolia de exploitatie over van de Maaslijn tussen Nijmegen en Roermond. In afwachting van nieuw materieel wilde Veolia een aantal treinstellen DM'90 huren van NS Financial Services. Zij wilden de treinstellen echter voor een periode van 10 jaar verhuren. Veolia ging echter niet in op dit aanbod, omdat zij de treinstellen niet voor zo lang wilden huren. In verband met de grote drukte in de spits en het verlengen van de treinstellen GTW 2/6 naar GTW 2/8 van Veolia tussen Nijmegen en Roermond kon Veolia voor kortere tijd wel treinstellen huren. Het ging hier om de 3446 en 3447. De eerste inzetten vonden vanaf 17 november 2008 plaats. Zij zullen de spitstreinen tussen Nijmegen en Venray gaan rijden. Zij reden hier tot 20 november 2009. Ook in 2010 werden treinstellen gehuurd om spitstreinen te rijden. Zo vervangt de 3446 vanaf 1 september 2010 een GTW die naar Zuid-Limburg is overgebracht ter vervanging van een elektrisch treinstel. Op 8 november 2010 komt ook de 3447 weer terug bij Veolia. Op 17 december 2010 keert de 3446 terug naar NS. De 3447 gaat op 1 april 2011 terug naar NS.
  
{| class="wikitable" style="width:398px; font-size:85%;"  
+
{| class="wikitable" style="width:500px;"  
 
|-
 
|-
 
! Veolia &#8470; || NS &#8470; || Inzet van || Inzet tot
 
! Veolia &#8470; || NS &#8470; || Inzet van || Inzet tot
Regel 457: Regel 455:
 
Vanaf september 1997 werd het nog nieuwe materieel voorzien van cabine airco in het revisiebedrijf Tilburg. Deze airconditioning moet er voor zorgen dat tijdens de warme maanden van het jaar het klimaat in de cabine niet te warm wordt. Als eerste treinstel is de 3418 onder handen genomen. In juni 1998 werd het laatste treinstel, de 3423, afgeleverd.  
 
Vanaf september 1997 werd het nog nieuwe materieel voorzien van cabine airco in het revisiebedrijf Tilburg. Deze airconditioning moet er voor zorgen dat tijdens de warme maanden van het jaar het klimaat in de cabine niet te warm wordt. Als eerste treinstel is de 3418 onder handen genomen. In juni 1998 werd het laatste treinstel, de 3423, afgeleverd.  
  
{| style="font-size:85%;"
+
{| style="font-size:100%;"
 
|
 
|
{| class="wikitable" style="width:398px;"  
+
{| class="wikitable" style="width:500px;"  
 
|-  
 
|-  
 
! Nummer || Binnenkomst || Aflevering
 
! Nummer || Binnenkomst || Aflevering
Regel 546: Regel 544:
 
|}
 
|}
 
|
 
|
{| class="wikitable" style="width:398px;"  
+
{| class="wikitable" style="width:500px;"  
 
|-  
 
|-  
 
! Nummer || Binnenkomst || Aflevering
 
! Nummer || Binnenkomst || Aflevering
Regel 669: Regel 667:
 
Na afronding van de opknapbeurten in 2013 zullen de nog resterende treinstellen (3403, 3406 - 3413, 3415 - 3423 en 3425) aan de kant worden gezet. Als de treinstellen ontdaan zijn van hun onderdelen, zullen zij in Amersfoort worden geplaatst. Op 2 december 2013 gingen de 3408 + 3420 + 3423 + 3416 achter de VolkerRail V100 203-1 van Haarlem naar Amersfoort. De 3407 + 3415 + 3412 + 3417 werden op 13 december 2013 overgebracht van Haarlem naar Amersfoort achter de VolkerRail V100 203-2. Op 24 januari 2014 sleepte de VolkerRail V100 203-2 de treinstellen 3425 + 3413 + 3422 van Haarlem naar Amersfoort. Op 18 februari 2014 zijn door de VolkerRail V100 203-3 vier treinstellen van Haarlem naar Nijmegen overgebracht voor stalling. Het zijn de 3401 + 3414 + 3418 + 3402. Op 24 februari 2014 zijn door de VolkerRail V100 203-2 de 3406 + 3421 + 3404 + 3419 van Haarlem naar Nijmegen overgebracht.  
 
Na afronding van de opknapbeurten in 2013 zullen de nog resterende treinstellen (3403, 3406 - 3413, 3415 - 3423 en 3425) aan de kant worden gezet. Als de treinstellen ontdaan zijn van hun onderdelen, zullen zij in Amersfoort worden geplaatst. Op 2 december 2013 gingen de 3408 + 3420 + 3423 + 3416 achter de VolkerRail V100 203-1 van Haarlem naar Amersfoort. De 3407 + 3415 + 3412 + 3417 werden op 13 december 2013 overgebracht van Haarlem naar Amersfoort achter de VolkerRail V100 203-2. Op 24 januari 2014 sleepte de VolkerRail V100 203-2 de treinstellen 3425 + 3413 + 3422 van Haarlem naar Amersfoort. Op 18 februari 2014 zijn door de VolkerRail V100 203-3 vier treinstellen van Haarlem naar Nijmegen overgebracht voor stalling. Het zijn de 3401 + 3414 + 3418 + 3402. Op 24 februari 2014 zijn door de VolkerRail V100 203-2 de 3406 + 3421 + 3404 + 3419 van Haarlem naar Nijmegen overgebracht.  
  
De laatst overgebleven treinstellen zijn rijvaardig uit de dienst gegaan. De 3409 werd medio januari 2014 in Zwolle aan de kant gezet. Op 21 februari 2014 ging het treinstel naar Hengelo waar het terzijde werd gesteld. Op dezelfde dag werd ook de 3411 in Hengelo aan de kant gezet. De Kamper 3410 werd op 25 februari 2014 in Zwolle terzijde gesteld, nadat het treinstel niet meer vast werd ingezet in de serie 8500. Op 28 maart 2014 is treinstel 3403 in Hengelo ter zijde gesteld nadat zijn onderhoudstermijn verlopen was. Op 12 mei 2014 zijn een aantal treinstellen die in de open lucht stonden in Amersfoort in de loods gereden van de voormalige wagenwerkplaats door de VolkerRail V100 203-1. Als laatste treinstel is de 3424 op 16 mei 2014 terzijde gesteld. Het treinstel is tijdelijk in Arnhem geparkeerd. Op 3 juli 2014 is het treinstel naar Hengelo gereden en bij het servicepunt geparkeerd. Op  juli 2014 is het treinstel 3424 van Hengelo naar Zutphen gereden. Hier zal het treinstel verbouwd gaan worden om in de herfst bladeren van de rails te kunnen laseren. Op 26 november 2014 is de 3411 uit Hengelo opgehaald door de VolkerRail V100 203-2. De combinatie is vervolgens naar Zwolle gereden, waar de 3410 werd opgehaald. Vervolgens zijn de twee treinstellen naar Amersfoort overgebracht. Op 18 februari 2015 is de 3410 door de VolkerRail V100 203- van Amersfoort via Arnhem Berg naar Zwolle gebracht. Het treinstel dient hier voor instructie aan het rijdend personeel. Op 9 april 2015 zijn de 3425 + 3415 + 3407 door de VolkerRail V100 203-2 vanuit Amersfoort naar de ACT-terminal gesleept in de Houtrakpolder. Dezelfde middag bracht de locomotief V100 203-1 van VolkerRail de 3422 + 3417 + 3416 vanuit Amersfoort naar de ACT-terminal in de Houtrakpolder. In augustus 2015 wordt de 3415 van Zwolle Goederen naar Hengelo overgebracht. Op 1 november 2015 is de 3410 door de VolkerRail 203-2 van Hengelo naar Arnhem gesleept. Hier dient het treinstel als instructiestel voor het personeel van de standplaatsen Arnhem en Nijmegen. Op 29 december 2015 is het treinstel door de VolkerRail 203-2 overgebracht naar Amersfoort. Hier zal het treinstel dienen als instructietreinstel voor het personeel van de overige standplaatsen in Nederland in 2016. Op 4 januari 2016 is het treinstel op het terrein van de voormalige wagenwerkplaats in Amersfoort geplaatst, bij de andere terzijde gestelde DM'90'en. Op 29 januari 2016 zijn de treinstellen 3420 en 3423 van Amersfoort naar de Dijksgracht gesleept door de VolkerRail V100 203-1. De treinstellen waren op 28 januari 2016 van het terrein voor de wagenloods gehaald en brachten de nacht samen met de locomotief door op Amersfoort Goederen. Op 20 september 2016 zijn de 3407, 3415 en 3425 van de Houtrakpolder naar Nijmegen overgebracht voor stalling. Op 6 maart 2017 is de 3403 van Hengelo naar Zwolle Rangeerstation gesleept door de V100 203-4 van VolkerRail. Het treinstel zal op Zwolle Goederen gebruikt gaan worden voor uitproberen van nieuwe schoonmaakmethoden. Het treinstel is hiertoe gedeeltelijk ontdaan van het interieur. Op 1 mei 2017 wordt het treinstel 3403 onthuld als treinstel voor nieuwe schoonmaaktechnieken. Schoonmaakbedrijven kunnen in dit treinstel nieuwe technieken uitproberen om het interieur te reinigen en te onderhouden. Op 29 mei 2017 zijn de 3412 + 3410 + 3408 van Amersfoort naar Nijmegen overgebracht. Op 15 juni 2017 worden de 3450 + 3451 + 3442 van Amersfoort naar Nijmegen gesleept door de 203-5 van VolkerRail. Medio juni 2017 worden de 3420 + 3423 van de Dijksgracht overgebracht naar de Zaanstraat. Op 6 juli 2017 zijn de treinstellen 3420 + 3423 samen met de [[SGM - Treinstellen type SGM|SGMm-III 2940]] van de Amsterdamse werkplaats Zaanstraat naar de Houtrakpolder gesleept door V100 203-1 van VolkerRail. Op 31 augustus 2017 zijn de 3411, 3413, 3441, 3452 en 3453 van Amersfoort naar Nijmegen overgebracht door de 203-1 van VolkerRail. Op 4 september 2017 zijn de 3423 en 3420 door de 203-5 van VolkerRail van de Houtrakpolder naar Nijmegen overgebracht. De 3403 is op 28 november 2017 van Zwolle naar Nijmegen overgebracht. Op 9 december 2017 zijn de vier treinstellen die niet nodig waren in de omloop van deze dag overgebracht van Hengelo naar Nijmegen. Het zijn de 3433 + 3438 + 3431 + 3429. Via Utrecht en Arnhem gaan zij uiteindelijk naar Nijmegen voor stalling. Op 10 december 2017 gaan in de nacht de treinstellen 3432 + 3447 vanuit Zwolle naar Amersfoort. Ook de treintellen 3440 + 3428 + 3434 + 3436 gaan in de avond van 9 december 2017 vanuit Zwolle naar Amersfoort. De 3430 + 3427 + 3443 gaan in de vroege ochtend van 10 december 2017 van Hengelo naar Nijmegen via Utrecht. Als tweede set zijn de 3448 + 3446 + 3444 + 3437 vanuit Hengelo naar Nijmegen overgebracht. Als laatste zijn de 3439 + 3449 + 3435 + 3445 vanuit Hengelo naar Nijmegen gereden. De treinstellen zijn met ingang van 10 december 2017 terzijde gesteld. Nadat in september 2019 het eigendom weer is verkregen over de treinstellen, is het nog niet meteen mogelijk om de treinstellen te verslepen als gevolg van administratieve problemen. Een aantal treinstellen zijn eind september, begin oktober 2019 verplaatst om het zo mogelijk te maken dat er werkzaamheden uitgevoerd kunnen worden op het emplacement van Nijmegen. Als de administratieve problemen zijn verholpen, worden de treinstellen vanaf 11 november 2019 vanuit Nijmegen naar de Houtrakpolder gebracht voor opslag. Zij worden op de TMA of USA terminal geplaatst. Vanwege een gebrek aan ruimte worden ook enkele treinstellen bij de Ter Haak terminal geplaatst, welke gelegen is naast de TMA terminal. In de ochtend van 11 november 2019 zijn de treinstellen 3450 + 3418 + 3412 + 3408 door de 203-4 van VolkerRail overgebracht. In de middag bracht locomotief 203-1 de treinstellen 3407 + 3415 + 3425 + 3416 van Nijmegen naar Amsterdam. Op 12 november 2019 zijn in de ochtend de treinstellen 3448 + 3446 + 3444 + 3437 van Nijmegen naar Amsterdam overgebracht door de 203-1 van VolkerRail. In de middag sleept de 203-4 de treinstellen 3440 + 3428 + 3434 + 3436 van Nijmegen naar Amsterdam. Op 13 november 2019 zijn de treinstellen 3403 + 3442 + 3451 + 3443 door de 203-4 van VolkerRail van Nijmegen naar de Houtrakpolder overgebracht. In de tweede helft van de ochtend zijn de treinstellen 3433 + 3417 + 3422 + 3452 door de 203-1 van VolkerRail van Nijmegen naar Amsterdam gebracht. In de tweede helft van de middag zijn door de 203-5 de treinstellen 3453 + 3441 + 3413 + 3411 uit Nijmegen overgebracht naar de Houtrakpolder. Het laatste transport op 13 november 2019 wordt getrokken door de 203-4 en bestaat uit de treinstellen 3432 + 3447  3439 + 3449. Op 18 november 2019 zijn de treinstellen 3435 + 3445 + 3430 + 3427 door de 203-5 in de ochtend van Nijmegen naar de Houtrakpolder overgebracht. Op 19 november 2019 zijn de treinstellen 3431 + 3429 + 3423 + 3420 door de 203-5 van Nijmegen naar de Dijksgracht gebracht. In de avond van 19 november worden de treinstellen 3410 + 3402 + 3404 door de 203-2 van Nijmegen naar de TMA-terminal in de Houtrakpolder overgebracht. De treinstellen 3419 + 3401 + 3414 + 3438 worden op 20 november 2019 naar de Dijksgracht overgebracht door de 203-2. Op 20 november 2019 worden de treinstellen 3406 en 3421 vanuit Nijmegen naar Hengelo gesleept door de locomotieven 203-2 en 203-5. In Hengelo worden de treinstellen 3409 en 3424 aan de treinstellen gekoppeld. Vervolgens worden de treinstellen naar de Houtrakpolder overgebracht. De treinstellen 3431 + 3429 zijn op 4 december 2019 van de Dijksgracht naar de USA terminal (3429) en TMA terminal (3431) overgebracht. De treinstellen 3419 + 3401 + 3414 + 3438 zijn op 9 december 2019 van de Dijksgracht naar de Zaanstraat. De treinstellen 3420 + 3423 zijn op de Dijksgracht achter gebleven.
+
De laatst overgebleven treinstellen zijn rijvaardig uit de dienst gegaan. De 3409 werd medio januari 2014 in Zwolle aan de kant gezet. Op 21 februari 2014 ging het treinstel naar Hengelo waar het terzijde werd gesteld. Op dezelfde dag werd ook de 3411 in Hengelo aan de kant gezet. De Kamper 3410 werd op 25 februari 2014 in Zwolle terzijde gesteld, nadat het treinstel niet meer vast werd ingezet in de serie 8500. Op 28 maart 2014 is treinstel 3403 in Hengelo ter zijde gesteld nadat zijn onderhoudstermijn verlopen was. Op 12 mei 2014 zijn een aantal treinstellen die in de open lucht stonden in Amersfoort in de loods gereden van de voormalige wagenwerkplaats door de VolkerRail V100 203-1. Als laatste treinstel is de 3424 op 16 mei 2014 terzijde gesteld. Het treinstel is tijdelijk in Arnhem geparkeerd. Op 3 juli 2014 is het treinstel naar Hengelo gereden en bij het servicepunt geparkeerd. Op  juli 2014 is het treinstel 3424 van Hengelo naar Zutphen gereden. Hier zal het treinstel verbouwd gaan worden om in de herfst bladeren van de rails te kunnen laseren. Op 26 november 2014 is de 3411 uit Hengelo opgehaald door de VolkerRail V100 203-2. De combinatie is vervolgens naar Zwolle gereden, waar de 3410 werd opgehaald. Vervolgens zijn de twee treinstellen naar Amersfoort overgebracht. Op 18 februari 2015 is de 3410 door de VolkerRail V100 203- van Amersfoort via Arnhem Berg naar Zwolle gebracht. Het treinstel dient hier voor instructie aan het rijdend personeel. Op 9 april 2015 zijn de 3425 + 3415 + 3407 door de VolkerRail V100 203-2 vanuit Amersfoort naar de ACT-terminal gesleept in de Houtrakpolder. Dezelfde middag bracht de locomotief V100 203-1 van VolkerRail de 3422 + 3417 + 3416 vanuit Amersfoort naar de ACT-terminal in de Houtrakpolder. In augustus 2015 wordt de 3415 van Zwolle Goederen naar Hengelo overgebracht. Op 1 november 2015 is de 3410 door de VolkerRail 203-2 van Hengelo naar Arnhem gesleept. Hier dient het treinstel als instructiestel voor het personeel van de standplaatsen Arnhem en Nijmegen. Op 29 december 2015 is het treinstel door de VolkerRail 203-2 overgebracht naar Amersfoort. Hier zal het treinstel dienen als instructietreinstel voor het personeel van de overige standplaatsen in Nederland in 2016. Op 4 januari 2016 is het treinstel op het terrein van de voormalige wagenwerkplaats in Amersfoort geplaatst, bij de andere terzijde gestelde DM'90'en. Op 29 januari 2016 zijn de treinstellen 3420 en 3423 van Amersfoort naar de [[Amsterdam Dijksgracht|Dijksgracht]] gesleept door de VolkerRail V100 203-1. De treinstellen waren op 28 januari 2016 van het terrein voor de wagenloods gehaald en brachten de nacht samen met de locomotief door op Amersfoort Goederen. Op 20 september 2016 zijn de 3407, 3415 en 3425 van de Houtrakpolder naar Nijmegen overgebracht voor stalling. Op 6 maart 2017 is de 3403 van Hengelo naar Zwolle Rangeerstation gesleept door de V100 203-4 van VolkerRail. Het treinstel zal op Zwolle Goederen gebruikt gaan worden voor uitproberen van nieuwe schoonmaakmethoden. Het treinstel is hiertoe gedeeltelijk ontdaan van het interieur. Op 1 mei 2017 wordt het treinstel 3403 onthuld als treinstel voor nieuwe schoonmaaktechnieken. Schoonmaakbedrijven kunnen in dit treinstel nieuwe technieken uitproberen om het interieur te reinigen en te onderhouden. Op 29 mei 2017 zijn de 3412 + 3410 + 3408 van Amersfoort naar Nijmegen overgebracht. Op 15 juni 2017 worden de 3450 + 3451 + 3442 van Amersfoort naar Nijmegen gesleept door de 203-5 van VolkerRail. Medio juni 2017 worden de 3420 + 3423 van de Dijksgracht overgebracht naar de Zaanstraat. Op 6 juli 2017 zijn de treinstellen 3420 + 3423 samen met de [[SGM - Treinstellen type SGM|SGMm-III 2940]] van de Amsterdamse werkplaats Zaanstraat naar de Houtrakpolder gesleept door V100 203-1 van VolkerRail. Op 31 augustus 2017 zijn de 3411, 3413, 3441, 3452 en 3453 van Amersfoort naar Nijmegen overgebracht door de 203-1 van VolkerRail. Op 4 september 2017 zijn de 3423 en 3420 door de 203-5 van VolkerRail van de Houtrakpolder naar Nijmegen overgebracht. De 3403 is op 28 november 2017 van Zwolle naar Nijmegen overgebracht. Op 9 december 2017 zijn de vier treinstellen die niet nodig waren in de omloop van deze dag overgebracht van Hengelo naar Nijmegen. Het zijn de 3433 + 3438 + 3431 + 3429. Via Utrecht en Arnhem gaan zij uiteindelijk naar Nijmegen voor stalling. Op 10 december 2017 gaan in de nacht de treinstellen 3432 + 3447 vanuit Zwolle naar Amersfoort. Ook de treintellen 3440 + 3428 + 3434 + 3436 gaan in de avond van 9 december 2017 vanuit Zwolle naar Amersfoort. De 3430 + 3427 + 3443 gaan in de vroege ochtend van 10 december 2017 van Hengelo naar Nijmegen via Utrecht. Als tweede set zijn de 3448 + 3446 + 3444 + 3437 vanuit Hengelo naar Nijmegen overgebracht. Als laatste zijn de 3439 + 3449 + 3435 + 3445 vanuit Hengelo naar Nijmegen gereden. De treinstellen zijn met ingang van 10 december 2017 terzijde gesteld. Nadat in september 2019 het eigendom weer is verkregen over de treinstellen, is het nog niet meteen mogelijk om de treinstellen te verslepen als gevolg van administratieve problemen. Een aantal treinstellen zijn eind september, begin oktober 2019 verplaatst om het zo mogelijk te maken dat er werkzaamheden uitgevoerd kunnen worden op het emplacement van Nijmegen. Als de administratieve problemen zijn verholpen, worden de treinstellen vanaf 11 november 2019 vanuit Nijmegen naar de Houtrakpolder gebracht voor opslag. Zij worden op de TMA of USA terminal geplaatst. Vanwege een gebrek aan ruimte worden ook enkele treinstellen bij de Ter Haak terminal geplaatst, welke gelegen is naast de TMA terminal. In de ochtend van 11 november 2019 zijn de treinstellen 3450 + 3418 + 3412 + 3408 door de 203-4 van VolkerRail overgebracht. In de middag bracht locomotief 203-1 de treinstellen 3407 + 3415 + 3425 + 3416 van Nijmegen naar Amsterdam. Op 12 november 2019 zijn in de ochtend de treinstellen 3448 + 3446 + 3444 + 3437 van Nijmegen naar Amsterdam overgebracht door de 203-1 van VolkerRail. In de middag sleept de 203-4 de treinstellen 3440 + 3428 + 3434 + 3436 van Nijmegen naar Amsterdam. Op 13 november 2019 zijn de treinstellen 3403 + 3442 + 3451 + 3443 door de 203-4 van VolkerRail van Nijmegen naar de Houtrakpolder overgebracht. In de tweede helft van de ochtend zijn de treinstellen 3433 + 3417 + 3422 + 3452 door de 203-1 van VolkerRail van Nijmegen naar Amsterdam gebracht. In de tweede helft van de middag zijn door de 203-5 de treinstellen 3453 + 3441 + 3413 + 3411 uit Nijmegen overgebracht naar de Houtrakpolder. Het laatste transport op 13 november 2019 wordt getrokken door de 203-4 en bestaat uit de treinstellen 3432 + 3447  3439 + 3449. Op 18 november 2019 zijn de treinstellen 3435 + 3445 + 3430 + 3427 door de 203-5 in de ochtend van Nijmegen naar de Houtrakpolder overgebracht. Op 19 november 2019 zijn de treinstellen 3431 + 3429 + 3423 + 3420 door de 203-5 van Nijmegen naar de Dijksgracht gebracht. In de avond van 19 november 2019 worden de treinstellen 3410 + 3402 + 3404 door de 203-2 van Nijmegen naar de TMA-terminal in de Houtrakpolder overgebracht. De treinstellen 3419 + 3401 + 3414 + 3438 worden op 20 november 2019 naar de Dijksgracht overgebracht door de 203-2. Op 20 november 2019 worden de treinstellen 3406 en 3421 vanuit Nijmegen naar Hengelo gesleept door de locomotieven 203-2 en 203-5. In Hengelo worden de treinstellen 3409 en 3424 aan de treinstellen gekoppeld. Vervolgens worden de treinstellen naar de Houtrakpolder overgebracht. De treinstellen 3431 + 3429 zijn op 4 december 2019 van de Dijksgracht naar de USA terminal (3429) en TMA terminal (3431) overgebracht. De treinstellen 3419 + 3401 + 3414 + 3438 zijn op 9 december 2019 van de Dijksgracht naar de Zaanstraat. De treinstellen 3420 + 3423 zijn op de Dijksgracht achter gebleven. Op 20 januari 2021 zijn de treinstellen 3403, 3408, 3409, 3410, 3412, 3416, 3417, 3418, 3422, 3424, 3441, 3442 en 3451 van de TMA terminal naar de USA terminal overgebracht. De voor sloop bestemde treinstellen 3403, 3409, 3410 en 3424 zijn op 1 juli 2021 apart gezet van de overige treinstellen.
 
 
 
 
== '''Sloop''' ==
 
  
Het eerste treinstel dat is gesloopt, is de 3405. Op 21 december 2006 is de ABk bak gesloopt bij Vlasman in Alphen aan den Rijn. De rijtuigbak werd op een dieplader overgebracht van het revisiebedrijf Haarlem naar Alphen aan den Rijn. In het weekend van 13 en 14 september 2014 is de Bk bak van de 3405 in drie stukken geknipt en op 15 september 2014 afgevoerd naar sloper HKS in de Westhaven. Op 20 december 2017 wordt bekend dat de geplukte treinstellen 3403, 3409 en 3424 aangewezen zijn voor sloop.
+
Op 18 augustus 2021 zijn 9 treinstellen (3408, 3412, 3416, 3417, 3418, 3422, 3441, 3442 en 3451) van USA-terminal opgehaald door de 2454 van st. 2454 crew. De treinstellen zijn in drie keer overgebracht. De eerste sleep bestond uit de 3441 + 3416, de tweede bestond uit de 3408 + 3412 en als laatste zijn de 3417 + 3422 + 3442 + 3451 + 3418 overgebracht. Op het emplacement Aziëhaven neemt de 9901 de treinstellen 3417 + 3422 mee naar de Dijksgracht. De 1315 van Fairtrains neemt de 3442 + 3451 + 3418 over en brengt deze naar het emplacement Gekkengraaf nabij Blerick. Later op de avond neemt de 9901 de treinstellen 3441 + 3416 + 3408 + 3412 eveneens mee naar Gekkengraaf. De treinstellen blijven hier opgesteld totdat de koper van de treinstellen ze gaat (laten) ophalen. In totaal zijn 14 treinstellen verkocht aan Brouwer Techniek. Op 20 augustus 2021 sleept de 9901 de treinstellen 3420 + 3423 + 3417 + 3422 van de Dijksgracht naar Gekkengraaf. Eveneens op 20 augustus 2021 was het de bedoeling om de treinstellen 3401, 3414 en 3419 van de Zaanstraat naar Gekkengraaf te brengen met de 1315 van Fairtrains. Door koppelingsproblemen kon dit transport geen doorgang vinden. Op 9 september 2021 zijn de treinstellen 3419 + 3401 + 3414 door de 9902 van Railexperts van de Zaanstraat naar Gekkengraaf overgebracht.
  
  
Regel 692: Regel 687:
 
De pluktreinstellen worden door een soortgenoot of alleen overgebracht vanuit Hengelo naar Haarlem om geplukt te worden. In juni 2013 zijn al 5 treinstellen vanuit Amersfoort naar Haarlem overgebracht. Vervolgens zijn de volgende treinstellen naar Haarlem gebracht. Op 15 oktober 2013 reed de 3423 van Hengelo naar Haarlem. De 3419 is op 16 oktober 2013 van Hengelo naar Haarlem gereden om onderdelen te gaan leveren aan soortgenoten. Op 22 oktober 2013 is de 3416 van Hengelo naar Haarlem gesleept door de 3446 om onderdelen te leveren. De 3412 ging op 18 november 2013 van Zwolle naar Haarlem om onderdelen te leveren voor de te reviseren treinstellen. Op 26 november 2013 werd de 3415 naar Haarlem gebracht. De 3422 volgde een dag later op 27 november 2013. De 3425 werd op 9 december 2013 overgebracht. De 3413 werd op 13 december 2013 naar Haarlem gebracht. De 3406 ging op 19 december 2013 naar Haarlem.
 
De pluktreinstellen worden door een soortgenoot of alleen overgebracht vanuit Hengelo naar Haarlem om geplukt te worden. In juni 2013 zijn al 5 treinstellen vanuit Amersfoort naar Haarlem overgebracht. Vervolgens zijn de volgende treinstellen naar Haarlem gebracht. Op 15 oktober 2013 reed de 3423 van Hengelo naar Haarlem. De 3419 is op 16 oktober 2013 van Hengelo naar Haarlem gereden om onderdelen te gaan leveren aan soortgenoten. Op 22 oktober 2013 is de 3416 van Hengelo naar Haarlem gesleept door de 3446 om onderdelen te leveren. De 3412 ging op 18 november 2013 van Zwolle naar Haarlem om onderdelen te leveren voor de te reviseren treinstellen. Op 26 november 2013 werd de 3415 naar Haarlem gebracht. De 3422 volgde een dag later op 27 november 2013. De 3425 werd op 9 december 2013 overgebracht. De 3413 werd op 13 december 2013 naar Haarlem gebracht. De 3406 ging op 19 december 2013 naar Haarlem.
  
{| style="font-size:85%;"
+
{| style="font-size:100%;"
 
|
 
|
{| class="wikitable" style="width:398px;"  
+
{| class="wikitable" style="width:500px;"  
 
|-  
 
|-  
 
! Nummer || Terzijde gesteld || Plaats || Indienststelling
 
! Nummer || Terzijde gesteld || Plaats || Indienststelling
Regel 825: Regel 820:
 
|}
 
|}
 
|
 
|
{| class="wikitable" style="width:398px;"  
+
{| class="wikitable" style="width:500px;"  
 
|-  
 
|-  
 
! Nummer || Terzijde gesteld || Plaats || Indienststelling
 
! Nummer || Terzijde gesteld || Plaats || Indienststelling
Regel 956: Regel 951:
 
|}
 
|}
 
|}
 
|}
 +
  
 
== '''Conditieritten''' ==
 
== '''Conditieritten''' ==
Regel 990: Regel 986:
 
* '''Ferotrans'''
 
* '''Ferotrans'''
  
Eind december 2017 wordt bekend dat het Roemeense Ferotrans 48 van de ooit 53 gebouwde treinstellen koopt. Dit zijn de 3401, 3402, 3404, 3406 - 3408, 3410 - 3423, 3425, 3427 - 3453. Medio 2018 wordt bekend dat de kans klein is dat Ferotrans de treinstellen overneemt. In 2011 is de licentie van het bedrijf ingetrokken om treinen te rijden in Roemenië. Ook speelt een tekort aan financiële middelen een rol bij de overname als gevolg van het niet meer hebben van de licentie. Ook de grote schuldenlast bij goederenvervoerder CFR Marfa speelt een rol. Op 12 augustus 2019 was het de bedoeling om de treinstellen 3432, 3447, 3448, 3446, 3444 en 3437 met de IRP 2211 + RRF 189 091 van Nijmegen naar Emmerich en verder naar  over te brengen. Als gevolg van diverse problemen is het transport uitgesteld tot een nader te bepalen datum. Op 9 september 2019 maakt de NS bekend dat zij de verkoop aan Ferotrans willen terugdraaien. Hiertoe is een verzoek bij de rechtbank ingediend. Het terugdraaien is ingegeven vanwege het feit dat ProRail aan het werk wil in oktober 2019 in Nijmegen, waar de treinstellen staan opgesteld. Door de rechtbank is op 20 september 2019 uitspraak gedaan. Door de rechter is de verkoop van de treinstellen teruggedraaid. Dit betekent dat de NS de treinstellen mag weg halen uit Nijmegen om ze elders neer te zetten. De plannen voor de treinstellen zijn ongewis. Op 30 september 2019 zijn de eerste treinstellen vanuit Nijmegen naar de Houtrakpolder gebracht door de 2211 van Independent Rail Partner.
+
Op 26 augustus 2014 is het eerste treinstel verkocht aan Ferotrans uit Roemenië. In 2017 worden nogmaals 27 treinstellen verkocht aan Ferotrans. Deze verkoop vindt plaats op 18 juli 2017. Op 15 november 2017 worden 20 treinstellen verkocht. De 48 verkochte treinstellen zijn de 3401, 3402, 3404, 3406 - 3408, 3410 - 3423, 3425, 3427 - 3453. De treinstellen zullen eerst gereviseerd gaan worden alvorens in dienst te komen op diverse spoorlijnen in Roemenië. De treinstellen worden echter niet opgehaald, omdat de vergunning voor het rijden door Duitsland en Oostenrijk niet wordt afgegeven. De vergunning wordt niet afgegeven in verband met de breedte van de treinstellen. De treinstellen moeten uiterlijk in april 2018 zijn opgehaald. Medio 2018 wordt bekend dat de kans klein is dat Ferotrans de treinstellen overneemt. In 2011 is de licentie van het bedrijf ingetrokken om treinen te rijden in Roemenië. Ook speelt een tekort aan financiële middelen een rol bij de overname als gevolg van het niet meer hebben van de licentie. Ook de grote schuldenlast bij goederenvervoerder CFR Marfa speelt een rol. Ferotrans krijgt door ProRail een deadline opgelegd om voor 1 oktober 2019 alle treinstellen te hebben opgehaald. Op 12 augustus 2019 was het de bedoeling om de treinstellen 3432, 3447, 3448, 3446, 3444 en 3437 met de IRP 2211 + RRF 189 091 van Nijmegen naar Emmerich en verder naar  over te brengen. Als gevolg van diverse problemen is het transport uitgesteld tot een nader te bepalen datum. Op 9 september 2019 maakt de NS bekend dat zij de verkoop aan Ferotrans willen terugdraaien. Hiertoe is een verzoek bij de rechtbank ingediend. Het terugdraaien is ingegeven vanwege het feit dat ProRail aan het werk wil in oktober 2019 in Nijmegen, waar de treinstellen staan opgesteld. Door de rechtbank is op 20 september 2019 uitspraak gedaan. <ref>[https://www.uitspraken.nl/uitspraak/rechtbank-midden-nederland/civiel-recht/civiel-recht-overig/kort-geding/ecli-nl-rbmne-2019-4565 Uitspraak ECLI:NL:RBMNE:2019:4565]</ref>. De rechter draait de verkoop van de treinstellen terug. Dit betekent dat de NS de treinstellen mag weg halen uit Nijmegen om ze elders neer te zetten. De plannen voor de treinstellen zijn ongewis. Op 30 september 2019 zijn de eerste treinstellen vanuit Nijmegen naar de Houtrakpolder gebracht door de 2211 van Independent Rail Partner. Ferotrans laat in september 2020 beslag leggen op de 48 treinstellen. In november 2020 wordt de beslaglegging door Ferotrans op de 48 treinstellen opgeheven door de rechter. <ref>[https://www.uitspraken.nl/uitspraak/rechtbank-amsterdam/civiel-recht/civiel-recht-overig/eerste-aanleg-enkelvoudig/ecli-nl-rbams-2020-5110 Uitspraak ECLI:NL:RBAMS:2020:5110]</ref>.
  
 
Begin maart 2021 laat Ferotrans van zich horen en wil nog steeds 48 treinstellen overnemen. Daarnaast beschuldigt Ferotrans het Poolse SKPL van het illegaal vervoeren van de treinstellen door Duitsland naar Polen. Door middel van een bodemprocedure hoopt Ferotrans de treinstellen alsnog te krijgen.  
 
Begin maart 2021 laat Ferotrans van zich horen en wil nog steeds 48 treinstellen overnemen. Daarnaast beschuldigt Ferotrans het Poolse SKPL van het illegaal vervoeren van de treinstellen door Duitsland naar Polen. Door middel van een bodemprocedure hoopt Ferotrans de treinstellen alsnog te krijgen.  
Regel 999: Regel 995:
 
* '''Stowarzyszenie Kolejowych Przewozów Lokalnych (SKPL)'''
 
* '''Stowarzyszenie Kolejowych Przewozów Lokalnych (SKPL)'''
  
In oktober 2020 wordt bekend dat dat de Poolse spoorwegmaatschappij Stowarzyszenie Kolejowych Przewozów Lokalnych (SKPL) 32 treinstellen van de NS heeft gekocht. Dit zijn de treinstellen 3402, 3404, 3406, 3407, 3411, 3413, 3415, 3421, 3425, 3427, 3428, 3429, 3430, 3431, 3432, 3433, 3434, 3435, 3436, 3437, 3438, 3439, 3440, 3441, 3443, 3444, 3445, 3446, 3447, 3448, 3449 en 3453. Op 28 november 2020 worden de eerste vier treinstellen overgebracht. Door de 6702 werden de treinstellen 3429 + 3431 + 3435 + 3445 van de standplaats in de Houtrakpolder gehaald en naar het emplacement Aziëhavenweg overgebracht. Hier nam de 1829 van Rail Force One de treinstellen over voor de rit naar Bad Bentheim. In Bad Bentheim werd plaats gemaakt voor de 193 785 van ITL/Captrain, welke de trein tot aan het Poolse Węgliniec reed. In Węgliniec is de trein overgenomen door de 3 620 543 (SM42-2486) van ITL Polska voor het laatste traject naar Zagórz. De vier treinstellen zijn hier op 29 november 2020 aangekomen. Op 8 december 2020 gaan de treinstellen 3421 + 3402 + 3427 + 3406 van de Houtrakpolder naar Amersfoort achter de 1829 van RFO. Op 10 december 2020 zijn de treinstellen 3432 + 3447 + 3439 + 3449 door de 1837 en 6702 van RFO van de Houtrakpolder naar Amersfoort overgebracht. De treinstellen zijn geplaatst bij de loods van de voormalige wagenwerkplaats. Het vervoer naar Polen is stil gelegd als gevolg van de breedte van de treinstellen, waardoor zij buiten profiel zijn bij de rit door Duitsland. Hiervoor moeten nieuwe vergunningen worden aangevraagd. Daarnaast zullen de treinstellen tussen koppelwagens geplaatst gaan worden
+
In oktober 2020 wordt bekend dat dat de Poolse spoorwegmaatschappij Stowarzyszenie Kolejowych Przewozów Lokalnych (SKPL) 32 treinstellen van de NS heeft gekocht op 4 september 2020. Dit zijn de treinstellen 3402, 3404, 3406, 3407, 3411, 3413, 3415, 3421, 3425, 3427, 3428, 3429, 3430, 3431, 3432, 3433, 3434, 3435, 3436, 3437, 3438, 3439, 3440, 3441, 3443, 3444, 3445, 3446, 3447, 3448, 3449 en 3453. De levering laat in eerste instantie op zich wachten omdat door Ferotrans beslag heeft laten leggen op de treinstellen. Op 28 november 2020 worden de eerste vier treinstellen overgebracht. Door de 6702 werden de treinstellen 3429 + 3431 + 3435 + 3445 van de standplaats in de Houtrakpolder gehaald en naar het emplacement Aziëhavenweg overgebracht. Hier nam de 1829 van Rail Force One de treinstellen over voor de rit naar Bad Bentheim. In Bad Bentheim werd plaats gemaakt voor de 193 785 van ITL/Captrain, welke de trein tot aan het Poolse Węgliniec reed. In Węgliniec is de trein overgenomen door de 3 620 543 (SM42-2486) van ITL Polska voor het laatste traject naar Zagórz. De vier treinstellen zijn hier op 29 november 2020 aangekomen. Op 8 december 2020 gaan de treinstellen 3421 + 3402 + 3427 + 3406 van de Houtrakpolder naar Amersfoort achter de 1829 van RFO. Op 10 december 2020 zijn de treinstellen 3432 + 3447 + 3439 + 3449 door de 1837 en 6702 van RFO van de Houtrakpolder naar Amersfoort overgebracht. De treinstellen zijn geplaatst bij de loods van de voormalige wagenwerkplaats. Het vervoer naar Polen is stil gelegd als gevolg van de breedte van de treinstellen, waardoor zij buiten profiel zijn bij de rit door Duitsland. Hiervoor moeten nieuwe vergunningen worden aangevraagd. Daarnaast zullen de treinstellen tussen koppelwagens geplaatst gaan worden. Dit naar aanleiding van het ongeval bij het Duitse Dreileben, waarbij twee nieuwe, gesleepte treinstellen [[ICNG]] betrokken waren. Deze werden alleen getrokken door de locomotief, zonder rem- en koppelwagens.
  
Op 23 december 2020 zijn de treinstellen 3453 + 3413 + 3411 + 3404 van de Houtrakpolder naar Amersfoort gebracht door de 1830 + 6702 van RFO. Door de 6702 worden de vier treinstellen vanaf Amersfoort naar het defensieterrein Amersfoort Vlasakkers overgebracht. Na terugkomst van de 6702 in Amersfoort gaan de 1830 + 6702 weer naar Amsterdam. In de avond worden de treinstellen 3433 + 3448 + 3446 + 3444 aangekoppeld voor de rit van de Houtrakpolder naar Amersfoort. Na aankomst in Amersfoort worden de vier treinstellen de 6702 van Amersfoort naar de Vlasakkers overgebracht. Op 24 december 2020 brengen de 1829 + 6702 van RFO de treinstellen 3425 + 3415 + 3407 + 3437 van de Houtrakpolder naar Amersfoort. Door wederom de 6702 worden de vier treinstellen van Amersfoort naar de Vlasakkers overgebracht. Op 15 januari 2020 brengt de door RFO gehuurde 303008 van Strukton de treinstellen 3443, 3440 en 3428 van de Houtrakpolder naar Amersfoort. Vanuit hier worden de treinstellen overgebracht naar de Vlasakkers. Op 18 januari 2020 worden de treinstellen 3434 + 3436 + 3430 door de 1829 van RFO van Amsterdam naar Amersfoort gebracht. Door de 683 worden de treinstellen naar de Vlasakkers overgebracht. De 3441 zou ook bij de verkoop inbegrepen zijn, maar als gevolg van luchtlekkage is besloten om het treinstel niet naar Amersfoort te slepen, maar om te ruilen voor de 3450. Dit treinstel is op  januari 2021 vanuit de Houtrakpolder naar Amersfoort overgebracht. Op 19 januari 2021 is treinstel 3452 van de Houtrakpolder naar de Watergraafsmeer overgebracht door de IRP 2212. De resterende treinstellen zijn op 20 januari 2021 op het terrein van de USA terminal neergezet. Op 28 januari 2021 zijn de treinstellen 3438 + 3450 door de 1830 en 1446 van RFO overgebracht naar Amersfoort vanuit de Houtrakpolder en Amsterdam Zaanstraat. Op 25 maart 2021 zijn de treinstellen 3402, 3406, 3421 en 3427 tussen rem- en koppelwagens van RailAdventure achter de 1829 van RFO naar Bad Bentheim overgebracht. Hier zijn zij overgenomen door de 111 van RailAdventure. In de avond van 26 maart 2021 gaan de treinstellen 3437 + 3407 + 3415 + 3425 tussen de koppelwagens van RailAdventure achter de 1831 van Amersfoort naar Bad Bentheim. Hier worden zij overgenomen door de 111 van RailAdventure. Door de 1830 van RFO zijn op 28 maart 2021 de treinstellen 3432 + 3447 + 3439 + 3449 naar Bad Bentheim gesleept vanuit Amersfoort. Door de 111 215 van RailAdventure worden zij naar overgebracht.
+
De treinstellen dienen echter wel van het terrein van de TMA terminal gehaald te worden. De treinstellen worden naar Amersfoort overgebracht, waar zij plaats vinden bij de voormalige wagenwerkplaats en het defensieterrein Vlasakkers. Op 23 december 2020 zijn de treinstellen 3453 + 3413 + 3411 + 3404 van de Houtrakpolder naar Amersfoort gebracht door de 1830 + 6702 van RFO. Door de 6702 worden de vier treinstellen vanaf Amersfoort naar het defensieterrein Amersfoort Vlasakkers overgebracht. Na terugkomst van de 6702 in Amersfoort gaan de 1830 + 6702 weer naar Amsterdam. In de avond worden de treinstellen 3433 + 3448 + 3446 + 3444 aangekoppeld voor de rit van de Houtrakpolder naar Amersfoort. Na aankomst in Amersfoort worden de vier treinstellen de 6702 van Amersfoort naar de Vlasakkers overgebracht. Op 24 december 2020 brengen de 1829 + 6702 van RFO de treinstellen 3425 + 3415 + 3407 + 3437 van de Houtrakpolder naar Amersfoort. Door wederom de 6702 worden de vier treinstellen van Amersfoort naar de Vlasakkers overgebracht. Op 15 januari 2020 brengt de door RFO gehuurde 303008 van Strukton de treinstellen 3443, 3440 en 3428 van de Houtrakpolder naar Amersfoort. Vanuit hier worden de treinstellen overgebracht naar de Vlasakkers. Op 18 januari 2020 worden de treinstellen 3434 + 3436 + 3430 door de 1829 van RFO van Amsterdam naar Amersfoort gebracht. Door de 683 worden de treinstellen naar de Vlasakkers overgebracht. De 3441 zou ook bij de verkoop inbegrepen zijn, maar als gevolg van luchtlekkage is besloten om het treinstel niet naar Amersfoort te slepen, maar om te ruilen voor de 3450. Op 19 januari 2021 is treinstel 3452 van de Houtrakpolder naar de Watergraafsmeer overgebracht door de IRP 2212. De resterende treinstellen zijn op 20 januari 2021 op het terrein van de USA terminal neergezet. Op 28 januari 2021 zijn de treinstellen 3438 + 3450 door de 1830 en 1446 van RFO overgebracht naar Amersfoort vanuit de Houtrakpolder en Amsterdam Zaanstraat. Op 25 maart 2021 zijn de treinstellen 3402, 3406, 3421 en 3427 tussen rem- en koppelwagens van RailAdventure achter de 1829 van RFO naar Bad Bentheim overgebracht. Hier zijn zij overgenomen door de 111 215 van RailAdventure voor de rit naar Braunschweig. In de avond van 26 maart 2021 gaan de treinstellen 3437 + 3407 + 3415 + 3425 tussen de koppelwagens van RailAdventure achter de 1831 van Amersfoort naar Bad Bentheim. Hier worden zij overgenomen door de 111 van RailAdventure voor de rit naar Braunschweig. Door de 1830 van RFO zijn op 28 maart 2021 de treinstellen 3432 + 3447 + 3439 + 3449 naar Bad Bentheim gesleept vanuit Amersfoort. Door de 111 215 van RailAdventure worden zij naar Braunschweig overgebracht. Op 29 maart 2021 zijn de treinstellen 3436 + 3430 + 3434 + 3450 aan hun reis naar Polen begonnen. Door de 1829 van RFO zijn zij tussen koppelwagens van Amersfoort naar Bad Bentheim overgebracht. Hier neemt de 111 van RailAdventure de trein over voor de rit naar Rzepin. Door een diesellocomotief van SKPL worden de treinstellen naar Koźmin Wielkopolski overgebracht. Op 30 maart 2021 sleept de RFO 1830 de treinstellen 3443 + 3440 + 3438 + 3428 van Amersfoort naar Bad Bentheim. Hier neemt de 111 082 van RailAdventure de tussen koppelwagens geklemde treinstellen over voor verdere doorvoer naar naar Rzepin. Door een diesellocomotief van SKPL worden de treinstellen naar Koźmin Wielkopolski overgebracht. Op 31 maart 2021 zijn de 3433 + 3446 + 3448 + 3444 door de 1831 en 1830 van RFO van Amersfoort naar Bad Bentheim overgebracht. Een locomotief van de Baureihe 111 neemt de trein over voor de rit naar Rzepin. Door een diesellocomotief van SKPL worden de treinstellen naar Koźmin Wielkopolski overgebracht. Op 1 april 2021 vertrekken de laatste vier treinstellen. Dit zijn de 3453 + 3413 + 3411 + 3404. Zij worden door de 1831 van Amersfoort naar Bad Bentheim gesleept. In Bad Bentheim neemt de 111 082 van RailAdventure de treinstellen over voor verder transport naar Rzepin. Door een diesellocomotief van SKPL worden de treinstellen naar Koźmin Wielkopolski overgebracht. Op 3 april 2021 zijn de treinstellen 3402, 3406, 3421 en 3427 uit Braunschweig naar Koźmin Wielkopolski gebracht. Op 4 april 2021 zijn de treinstellen 3437 + 3407 + 3415 + 3425 uit Braunschweig naar Koźmin Wielkopolski overgebracht. Op 5 april 2021 volgden de treinstellen 3432 + 3447 + 3439 + 3449 uit Braunschweig voor de rit naar Koźmin Wielkopolski. Op 19 mei 2021 zijn de treinstellen 3406 + 3427 + 3402 + 3421 + 3425 + 3415 + 3407 + 3437 door de T448p-036 van Koźmin Wielkopolski naar Pleszew gesleept. Hier werd de 3421 uit de trein gerangeerd en op 1 van de goederensporen neergezet. De overige treinstellen werden naar Ostrów Wielkopolski gesleept. De 3415, 3407 en 3437 zijn bij de werkplaats van SKPL neergezet. De andere vier treinstellen werden elders neergezet. Op 21 mei 2021 zijn de treinstellen 3406 + 3427 + 3402 + 3425 en een treinstel van de Baureihe 614 door de T448p-036 van Pleszew naar Zagórz overgebracht. De treinstellen zullen hier worden opgeknapt in de werkplaats van de SKPL. De treinstellen zullen daarnaast voorzien gaan worden van de nodige beveiligingssystemen. Het interieur zal op een later moment vernieuwd gaan worden. De indeling van de afdeling eerste klas zal gewijzigd gaan worden. Het toilet zal voorzien gaan worden van een gesloten systeem en toegankelijk worden voor mindervaliden. Optioneel is het mogelijk om de treinstellen te voorzien van aansluitngen voor USB, informatiesystemen voor de reizigers, stopcontacten en wifi. Indien mogelijk zal het materieel voorzien gaan worden van airconditioning en uitklapbare traptreden. De inbouw hiervan blijkt mogelijk en wordt als eerste bij de SD85-001 uitgevoerd.
  
 +
Als eerste is de 3429 vanaf het voorjaar van 2021 onder handen genomen. Het treinstel is overwegend rood geschilderd met een zwarte band rondom de ramen. De deuren zijn geel geschilderd. De treinstellen worden opgenomen in de serie SD85. De 3429 maakt op 23 juli 2021 haar eerste proefrit. Op 20 juli 2021 rijdt de 3445 eem korte proefrit om vast te stellen of alles naar behoren werkt. Het opgeknapte treinstel SD85-001 rijdt op 23 juli 2021 een proefrit in de nieuwe kleuren om vast stellen of motoren, transmissie en aandrijving werken. Daarnaast werd bekeken of de geplande dienstregeling realistisch is. In augustus 2021 wordt begonnen met het opknappen van het tweede treinstel, de 3445. In de eerste week van december 2022 is de 3421 van Pleszew naar Ostrów overgebracht. Het treinstel is daar bij de 3407, 3415 en 3427 neergezet. Op 9 december 2022 zijn de vier treinstellen naar Jaśle overgebracht in afwachting van de verdere rit naar Zagórz.
  
  
{| class="wikitable" style="width:500px; font-size:85%;"
+
''Inzet''
 +
 
 +
De treinstellen zullen vanaf december 2022 ingezet gaan worden in het langeafstandsverkeer op baanvakken zonder bovenleiding. Het blijft mogelijk om met Wadlopers gecombineerd te rijden, maar dat zal sporadisch zijn.
 +
Eind februari 2022 krijgt de Poolse vervoerder SKPL het verzoek om vluchtelingen uit Oekraïne op te halen. Nabij het depot van Zagórz is een spoorlijn naar de Oekrainse grensplaats Smil'nytsya. De treinstellen hebben echter nog geen toelating op het baanvak. Deze wordt op 28 februari 2022 aangevraagd. Op 9 maart 2022 wordt een tijdelijke toelating verleend voor de treinstellen. Op 9 maart 2022 rijden de SD85-001 en onbekend geel treinstel de eerste rit vanaf Uherce Mineralne naar Zagórz. Op 30 december 2022 maakt de SD85-001 een proefrit van Zagórz naar Jasło.
 +
 
 +
 
 +
{| class="wikitable" style="width:700px;"
 
|-
 
|-
! Nummer || Overbrenging naar Polen || In dienst || Ter zijde || Sloop(rit)
+
! Nummer || Overbrenging naar Polen || Nummer SKPL || In dienst || Ter zijde || Sloop(rit)
 
|-
 
|-
 
! 3402
 
! 3402
| 25 maart 2021 ||  || ||  
+
| 25 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3404
 
! 3404
| ||  || ||  
+
| 1 april 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3406
 
! 3406
| 25 maart 2021 ||  || ||  
+
| 25 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3407
 
! 3407
| 26 maart 2021 ||  || ||  
+
| 26 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3411
 
! 3411
| ||  || ||  
+
| 1 april 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3413
 
! 3413
| ||  || ||  
+
| 1 april 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3415
 
! 3415
| 26 maart 2021 ||  || ||  
+
| 26 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3421
 
! 3421
| 25 maart 2021 ||  || ||  
+
| 25 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3425
 
! 3425
| 26 maart 2021 ||  || ||  
+
| 26 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3427
 
! 3427
| 25 maart 2021 ||  || ||  
+
| 25 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3428
 
! 3428
| ||  || ||  
+
| 30 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3429
 
! 3429
| 28 november 2020 || || ||  
+
| 28 november 2020 || SD85-001 || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3430
 
! 3430
| ||  || ||  
+
| 29 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3431
 
! 3431
| 28 november 2020 ||  || ||  
+
| 28 november 2020 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3432
 
! 3432
| 28 maart 2021 ||  || ||  
+
| 28 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3433
 
! 3433
| ||  || ||  
+
| 31 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3434
 
! 3434
| ||  || ||  
+
| 29 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3435
 
! 3435
| 28 november 2020 || || ||  
+
| 28 november 2020 || SD85-003 || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3436
 
! 3436
| ||  || ||  
+
| 29 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3437
 
! 3437
| 26 maart 2021 ||  || ||  
+
| 26 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3438
 
! 3438
| ||  || ||  
+
| 30 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3439
 
! 3439
| 28 maart 2021 ||  || ||  
+
| 28 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3440
 
! 3440
| ||  || ||  
+
| 30 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3443
 
! 3443
| ||  || ||  
+
| 30 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3444
 
! 3444
| ||  || ||  
+
| 31 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3445
 
! 3445
| 28 november 2020 || || ||  
+
| 28 november 2020 || SD85-002 || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3446
 
! 3446
| ||  || ||  
+
| 31 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3447
 
! 3447
| 28 maart 2021 ||  || ||  
+
| 28 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3448
 
! 3448
| ||  || ||  
+
| 31 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3449
 
! 3449
| 28 maart 2021 ||  || ||  
+
| 28 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3450
 
! 3450
| ||  || ||  
+
| 29 maart 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
! 3453
 
! 3453
| ||  || ||  
+
| 1 april 2021 ||  || || ||  
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
Regel 1.112: Regel 1.115:
 
Op 19 januari 2021 is treinstel 3452 van de Houtrakpolder naar de Watergraafsmeer overgebracht door de IRP 2212. Hier wordt het treinstel bekeken door medewerkers van Happy Train Fleet Services BV. Zij zijn voornemens om dit treinstel over te nemen. Het treinstel wordt in goede staat bevonden en in februari 2021 is de overdracht van het treinstel. Het treinstel zal rijvaardig worden gemaakt.
 
Op 19 januari 2021 is treinstel 3452 van de Houtrakpolder naar de Watergraafsmeer overgebracht door de IRP 2212. Hier wordt het treinstel bekeken door medewerkers van Happy Train Fleet Services BV. Zij zijn voornemens om dit treinstel over te nemen. Het treinstel wordt in goede staat bevonden en in februari 2021 is de overdracht van het treinstel. Het treinstel zal rijvaardig worden gemaakt.
  
 +
 +
== '''Verkoop aan Brouwer Techniek''' ==
 +
 +
In de zomer van 2021 neemt Brouwer Techniek de 14 niet verkochte treinstellen over van NS. Dit zijn de 3401, 3408, 3412, 3414, 3416 - 3420, 3422, 3423, 3441, 3442 en 3451. In augustus 2021 worden de treinstellen in Amsterdam opgehaald en naar het terrein van Cabooter overgebracht op de nieuwe aansluiting Gekkengraaf. Op 18 augustus 2021 zijn de 3442 + 3451 + 3418 door de 1315 van Fairtrains van Amsterdam Westhaven naar emplacement Gekkengraaf nabij Blerick. Later op de avond sleept de 9901 van Railexperts de treinstellen 3441 + 3416 + 3408 + 3412 van Amsterdam Westhaven naar Gekkengraaf. Op 20 augustus 2021 zijn de treinstellen 3420 + 3423 + 3417 + 3422 van de Dijksgracht naar Gekkengraaf gebracht door de 9901. Op 9 september 2021 zijn de treinstellen 3419 + 3401 + 3414 door de 9902 van de Zaanstraat naar Gekkengraaf overgebracht. Op 12 februari 2022 zijn de 3414, 3401 en 3419 door de 9901 van Railexperts en de 712 van Brouwer Techniek overgebracht van Gekkengraaf naar de Cabooter terminal in Blerick. Met deze verhuizing ontstaat er meer ruimte op de terminal van Gekkengraaf.
 +
 +
 +
== '''Sloop''' ==
 +
 +
Het eerste treinstel dat is gesloopt, is de 3405. Op 21 december 2006 is de ABk bak gesloopt bij Vlasman in Alphen aan den Rijn. De rijtuigbak werd op een dieplader overgebracht van het revisiebedrijf Haarlem naar Alphen aan den Rijn. In het weekend van 13 en 14 september 2014 is de Bk bak van de 3405 in drie stukken geknipt en op 15 september 2014 afgevoerd naar sloper HKS in de Westhaven. Op 20 december 2017 wordt bekend dat de geplukte treinstellen 3403, 3409 en 3424 aangewezen zijn voor sloop.
  
  
Regel 1.117: Regel 1.129:
  
  
{| class="wikitable" style="width:800px; font-size:85%;"
+
{| class="wikitable" style="width:900px;"
 
|-
 
|-
 
! Nummer || Aflevering || In dienst || Opknapbeurt in || Opknapbeurt uit || Ter zijde || Sloop(rit)
 
! Nummer || Aflevering || In dienst || Opknapbeurt in || Opknapbeurt uit || Ter zijde || Sloop(rit)
Regel 1.125: Regel 1.137:
 
|-
 
|-
 
! 3402  
 
! 3402  
| 26 maart 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 9 december 2012 ||  
+
| 26 maart 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 9 december 2012 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3403  
 
! 3403  
Regel 1.131: Regel 1.143:
 
|-
 
|-
 
! 3404  
 
! 3404  
| 23 april 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 9 december 2012 ||  
+
| 23 april 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 9 december 2012 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3405  
 
! 3405  
Regel 1.137: Regel 1.149:
 
|-
 
|-
 
! 3406  
 
! 3406  
| 7 mei 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 19 december 2013 ||  
+
| 7 mei 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 19 december 2013 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3407  
 
! 3407  
| 21 mei 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 1 november 2013 ||  
+
| 21 mei 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 1 november 2013 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3408  
 
! 3408  
Regel 1.152: Regel 1.164:
 
|-
 
|-
 
! 3411  
 
! 3411  
| 9 juli 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 21 februari 2014 ||  
+
| 9 juli 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 21 februari 2014 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3412  
 
! 3412  
Regel 1.158: Regel 1.170:
 
|-
 
|-
 
! 3413  
 
! 3413  
| 28 juli 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 13 december 2013 ||  
+
| 28 juli 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 13 december 2013 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3414  
 
! 3414  
Regel 1.164: Regel 1.176:
 
|-
 
|-
 
! 3415  
 
! 3415  
| 29 augustus 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 26 november 2013 ||  
+
| 29 augustus 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 26 november 2013 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3416  
 
! 3416  
Regel 1.182: Regel 1.194:
 
|-
 
|-
 
! 3421  
 
! 3421  
| 31 oktober 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 15 januari 2014 ||  
+
| 31 oktober 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 15 januari 2014 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3422  
 
! 3422  
Regel 1.194: Regel 1.206:
 
|-
 
|-
 
! 3425  
 
! 3425  
| 12 december 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 9 december 2013 ||  
+
| 12 december 1996 ||  || &#10132; || &#10132; || 9 december 2013 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3426  
 
! 3426  
Regel 1.200: Regel 1.212:
 
|-
 
|-
 
! 3427  
 
! 3427  
| 23 januari 1997 ||  || 2 oktober 2013 || 11 november 2013 || 10 december 2017 ||  
+
| 23 januari 1997 ||  || 2 oktober 2013 || 11 november 2013 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3428  
 
! 3428  
| 30 januari 1997 ||  || 27 augustus 2013 || 1 november 2013 || 10 december 2017 ||  
+
| 30 januari 1997 ||  || 27 augustus 2013 || 1 november 2013 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3429  
 
! 3429  
Regel 1.209: Regel 1.221:
 
|-
 
|-
 
! 3430  
 
! 3430  
| 25 februari 1997 ||  || 2 oktober 2013 || 20 november 2013 || 10 december 2017 ||  
+
| 25 februari 1997 ||  || 2 oktober 2013 || 20 november 2013 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3431  
 
! 3431  
Regel 1.215: Regel 1.227:
 
|-
 
|-
 
! 3432  
 
! 3432  
| 11 maart 1997 ||  || 11 november 2013 || 17 januari 2014 || 10 december 2017 ||  
+
| 11 maart 1997 ||  || 11 november 2013 || 17 januari 2014 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3433  
 
! 3433  
| 20 maart 1997 ||  || 1 juli 2013 || 8 oktober 2013 || 10 december 2017 ||  
+
| 20 maart 1997 ||  || 1 juli 2013 || 8 oktober 2013 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3434  
 
! 3434  
| 3 april 1997 ||  || 15 januari 2014 || 19 februari 2014 || 10 december 2017 ||  
+
| 3 april 1997 ||  || 15 januari 2014 || 19 februari 2014 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3435  
 
! 3435  
Regel 1.227: Regel 1.239:
 
|-
 
|-
 
! 3436  
 
! 3436  
| 29 april 1997 ||  || 19 december 2013 || 3 februari 2014 || 10 december 2017 ||  
+
| 29 april 1997 ||  || 19 december 2013 || 3 februari 2014 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3437  
 
! 3437  
| 15 mei 1997 ||  || 19 december 2013 || 1 februari 2014 || 10 december 2017 ||  
+
| 15 mei 1997 ||  || 19 december 2013 || 1 februari 2014 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3438  
 
! 3438  
| 27 mei 1997 ||  || 2 december 2013 || 30 januari 2014 || 10 december 2017 ||  
+
| 27 mei 1997 ||  || 2 december 2013 || 30 januari 2014 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3439  
 
! 3439  
| 19 juni 1997 ||  || 18 oktober 2013 || 1 december 2013 || 10 december 2017 ||  
+
| 19 juni 1997 ||  || 18 oktober 2013 || 1 december 2013 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3440  
 
! 3440  
| 19 juni 1997 ||  || 25 juli 2013 || 11 oktober 2013 || 10 december 2017 ||  
+
| 19 juni 1997 ||  || 25 juli 2013 || 11 oktober 2013 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3441  
 
! 3441  
Regel 1.248: Regel 1.260:
 
|-
 
|-
 
! 3443  
 
! 3443  
| 1 augustus 1997 ||  || 4 november 2013 || 20 december 2013 || 10 december 2017 ||  
+
| 1 augustus 1997 ||  || 4 november 2013 || 20 december 2013 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3444  
 
! 3444  
| 14 augustus 1997 ||  || 25 juli 2013 || 29 oktober 2013 || 10 december 2017 ||  
+
| 14 augustus 1997 ||  || 25 juli 2013 || 29 oktober 2013 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3445  
 
! 3445  
Regel 1.257: Regel 1.269:
 
|-
 
|-
 
! 3446  
 
! 3446  
| 26 augustus 1997 ||  || 27 oktober 2013 || 12 december 2013 || 10 december 2017 ||  
+
| 26 augustus 1997 ||  || 27 oktober 2013 || 12 december 2013 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3447  
 
! 3447  
| 9 september 1997 ||  || 25 oktober 2013 || 20 december 2013 || 10 december 2017 ||  
+
| 9 september 1997 ||  || 25 oktober 2013 || 20 december 2013 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3448  
 
! 3448  
| 25 september 1997 ||  || 15 oktober 2013 || 29 november 2013 || 10 december 2017 ||  
+
| 25 september 1997 ||  || 15 oktober 2013 || 29 november 2013 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3449  
 
! 3449  
| 23 oktober 1997 ||  || 2 december 2013 || 22 januari 2014 || 10 december 2017 ||  
+
| 23 oktober 1997 ||  || 2 december 2013 || 22 januari 2014 || 10 december 2017 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3450  
 
! 3450  
| 13 november 1997 ||  || &#10132; || &#10132; || 9 december 2012 ||  
+
| 13 november 1997 ||  || &#10132; || &#10132; || 9 december 2012 || n.v.t. (SKPL)
 
|-
 
|-
 
! 3451  
 
! 3451  
Regel 1.278: Regel 1.290:
 
|-
 
|-
 
! 3453  
 
! 3453  
| 26 maart 1998 ||  || &#10132; || &#10132; || 9 december 2012 ||  
+
| 26 maart 1998 ||  || &#10132; || &#10132; || 9 december 2012 || n.v.t. (SKPL)
 
|}
 
|}
 +
 +
 +
{{Appendix|2=
 +
* '''DM'90 verkocht aan SKPL''' - {{Sc|H. Zwoferink}} - ''Maandblad: Railmagazine, 43e Jaargang - januari/februari 2021 nummer 381 Blz: 34-36'' Uitgave: Uquilair ISSN: 0926-3489''
 +
* '''DM'90 binnenkort actief in Polen''' - {{Sc|H. Zwoferink}} - ''Maandblad: Railmagazine, 43e Jaargang - september 2021 nummer 387 Blz: 46-48'' Uitgave: Uquilair ISSN: 0926-3489''
 +
----
 +
{{References}}
 +
}}
 +
 +
{{BTT}}
 +
  
 
{{Navigatie treinstellen}}
 
{{Navigatie treinstellen}}

Versie van 2 jan 2023 10:30

In het begin van de jaren '90 zocht NS naar een opvolger voor de DE2 en DE3 (plan U). Omdat uitbreiding van de bestaande vloot Wadlopers en modernisering van het oude dieselmaterieel geen opties waren, werd besloten om op basis van SM'90 een dieseltreinstel te ontwikkelen. Een voorwaarde hierbij was, dat de nieuwe treinstellen in alle opzichten koppelbaar moesten zijn met de Wadlopers.

3445 + 3443 als trein 7931 naar Enschede
foto: Martin Verwoert

Geschiedenis

Voor de behoefte aan nieuw materieel voor de niet-geëlektrificeerde lijnen laat de NS nieuw materieel ontwerpen. De elektrische treinstellen van het type SM’90 dienen als basis voor het ontwerp. Vanwege de flexibiliteit is het nodig dat dit nieuwe materieel kan koppelen met het al bestaande DH-materieel. In maart 1992 heeft NS Materieel Engineering het bestek klaar voor nieuwe dieseltreinstellen. Het materieel moet sneller kunnen rijden dan het al bestaande materieel, zodat er ook sneltreinen mee gereden kunnen worden. Hiervoor is het wel nodig dat baanvakken worden gemoderniseerd. In 1993 werden 53 diesel hydraulische tweewagenstellen bij Düwag in Uerdingen (Krefeld) besteld. De kosten waren ca. ƒ 350 miljoen. Daarnaast werd een optie genomen om losse motorrijtuigen en/of treinstellen bij te bestellen. De eerste optie van 29 motorrijtuigen van de serie 3300 wordt in het voorjaar van 1996 in de ijskast gezet in afwachting van toekomstige ontwikkelingen op de dieselbaanvakken. De meeste van deze baanvakken vallen in de categorie onrendabele lijnen. Ook het aanpassen van baanvakken voor de nieuwe treinstellen wordt om dezelfde reden stilgelegd. De ruwbouw werd uitbesteed aan Talbot in Aken, omdat deze ook het SM'90 heeft gebouwd. Ook de constructie van het interieur, het schilderwerk, isolatie en ramen en deuren worden door Talbot uitgevoerd. Wanneer een rijtuigbak gereed is, wordt de bak op loopdraaistellen geplaatst en naar Uerdingen overgebracht. Vanuit Talbot wordt elke 14 dagen een rijtuigbak overgebracht naar Düwag. Hier wordt het treinstel in 40 werkdagen rijvaardig gemaakt en het interieur ingebouwd. De elektrische installatie is afkomstig van Holec Ridderkerk. De dieselmotoren zijn geleverd door Cummins. De draaistellen worden door SIG geleverd. Het interieur is afkomstig van Emsta. De apparatuur voor de ATB wordt geleverd door ACEC. Doordat SM'90 de basis voor het ontwerp was, kreeg DM'90 ook de knik in de zijwand en buitenprofielstatus. In tegenstelling tot SM'90 liep deze knik echter niet door op de kop. De extra ruimte, verkregen doordat ook DM'90 3,20 meter breed werd, leidde niet tot 3 + 2 opstelling in de tweede klas. Net als bij SM'90 werden problemen verwacht met de detectie. Dit komt omdat de treinstellen voorzien zijn van schijfremmen in plaats van remblokken. Hierdoor wordt de wielband niet opgeruwd. Om problemen met de detectie te verminderen zijn de treinstellen voorzien van ATB-NG. In tegenstelling tot ATB-EG werkt ATB-NG met assentellers. Hierdoor zou een betere detectie mogelijk zijn. De treinstellen zullen bij hun instroom als eerste de treinstellen van de serie 161 - 186 gaan vervangen. Later zullen ook de treinstellen uit de serie 111 - 152 vervangen worden wanneer er voldoende treinstellen zijn ingestroomd.

Op 30 januari 1996 rijdt de 3401 zijn eerste meters op eigen kracht op het goederenemplacement Krefeld Uerdingen. De allereerste proefrit met DM'90 vond plaats op 1 februari 1996. De 3401 reed in winterse omstandigheden een slag Krefeld - Kleve v.v. Na extra proefritten op 15 februari 1996 en 5 maart 1996 kwam de 3401 op 12 maart 1996 op eigen kracht aan in Venlo. In Venlo wordt het treinstel versierd met een fraai bloemstuk en rijdt hiermee van Venlo via de Maaslijn naar Zwolle. De eerste proefritten op Nederlands grondgebied met de 3401 vonden plaats op 18, 19 en 20 maart 1996 met een slag Zwolle - Assen en Assen – ’s Hertogenbosch. De bekende test, waarbij het treinstel de maximumsnelheid + 10% moet rijden (in dit geval dus 154 km/u) vond op 21 en 22 maart 1996 plaats tussen Deurne en Horst-Sevenum. De 3401 werd daartoe gecombineerd met ICM-treinstel 4065. Van 26 maart tot en met 29 maart 1996 maakt het treinstel proefritten op de Flevolijn in de nachtelijke uren. Het treinstel 3402 wordt op 26 maart 1996 afgeleverd. Het treinstel wordt via Utrecht naar Zwolle gereden. In Utrecht kan het treinstel bezichtigd worden door medewerkers van de NS. De treinstellen die afgeleverd worden, rijden op eigen kracht van Krefeld naar Venlo. Vanuit Venlo rijden zij op eigen kracht via Nijmegen naar Zwolle. Slechts enkele treinstellen zijn getrokken door ander materieel. Zo is treinstel 3410 op 27 juni 1996 door ElP2 879 overgebracht van Venlo naar Zwolle. Ook de 3417 en 3418 zijn getrokken door Plan V. Daarnaast zijn een aantal treinstellen getrokken door een diesellocomotief van de serie 6400.

Op 5 juni 1996 vond de officiële presentatie plaats met de 3401 in Winterswijk, waarbij de naam van het DM'90 werd geïntroduceerd: Buffel. Het treinstel kreeg dit in de vorm van soort 'kleurige graffiti' op de koppen. Op 6 juni 1996 is de 3406 door ICM-III 4018 van Zwolle naar Leeuwarden overgebracht. Het treinstel rijdt tot 9 juni 1996 nachtelijke proefritten tussen Leeuwarden en Veenwouden. Op 9 juni 1996 wordt het treinstel van Leeuwarden naar Zwolle terug gesleept door ICM-III 4051. Op 7 juni 1996 kreeg DM'90 een rijverbod opgelegd omdat een aantal treinstellen een open overweg hadden bereden of deze niet open gingen na passage van de trein. De aflevering van de treinstellen werd hierdoor vanaf de 3409 opgeschort. Het treinstel kwam op 11 juni 1996 aan in Venlo. Het werd hier apart gezet en pas op 14 juni 1996 naar Arnhem gesleept. Nadien werden alle nieuwe treinstellen van Venlo naar Zwolle gesleept. Ter gelegenheid van het nieuwe materieel werd op 8 juni 1996 een grote materieelshow gehouden in Winterswijk, waar ook divers elektrisch materieel was te bezichtigen. Op 18 juni 1996 ondergaat de nieuwe 3412 testen bij het Technisch Centrum in Eindhoven. Het proefbedrijf in de dienst werd op 10 juli 1996 hervat. De aanpassingen aan de infra, bestaande uit het aanbrengen van drukpedalen, tussen Arnhem en Doetinchem waren gereed. Op andere voor DM'90 beoogde baanvakken, zoals de Maaslijn, liepen deze werkzaamheden vertraging op.

In de nacht van 24 op 25 juli 1996 wordt met de 3402 nachtelijke proefritten gereden om de airconditioning te beproeven. Het treinstel wordt hierbij gesleept door locomotief 6452 en rijdt vanuit Zwolle naar Leeuwarden en Groningen weer terug naar Zwolle. Begin augustus 1996 gaat het treinstel naar Utrecht, waar het bij de HTMU wordt voorzien van testapparatuur. Samen met een treinstel Plan V worden medio augustus diverse proefritten verreden. Een week later worden met het treinstel weer proefritten verreden. Dit keer om het loopwerk te testen. Ook bij deze ritten wordt er samen met een treinstel Plan V gereden. Op 30 augustus 1996 werd de 3401 door locomotief 6450 naar Delft overgebracht t.b.v. een treintrekwedstrijd door studenten van de Technische Hogeschool Rijswijk. Hiervoor werden tv-opnamen gemaakt voor de Postcode Loterij Recordshow. Tussen 9 en 23 september 1996 worden met de 3402 op de Flevolijn nachtelijke remproefritten gehouden voor de typetoelating. Op 23 september 1996 wordt er met een Wadloper remproefritten gehouden tussen Meppel en Assen. Voor proeven met de ATB is de 3410 gebruikt. Op 26 september 1996 was het treinstel daarvoor in Amersfoort. Op 1 oktober 1996 werd de 3419 door Düwag afgeleverd in Venlo, echter deze werd niet naar Zwolle overgebracht, maar via Maastricht - Visé naar Luxemburg. Het treinstel werd door de NS afgevaardigd om het 50-jarig bestaan van de spoorwegen in dat land luister bij te zetten. Op 5 en 6 oktober 1996 pendelt het treinstel tussen Luxemburg en Bettembourg. Op 7 oktober 1996 keert het treinstel terug naar Nederland. Op 14 oktober 1996 gaat de 3402 op eigen kracht naar Wenen om daar beproefd te worden in de Klimaatkamer. Op de terugweg naar Nederland, welke op 10 november 1996 aanvangt, worden onderweg hellingproeven uitgevoerd. Op 12 november 1996 komt de 3422 aan in Nederland. Het treinstel rijdt samen met de 3402, afkomstig uit de klimaatkamer van Wenen, van Venlo naar Utrecht. De twee treinstellen worden gesleept door drie treinstellen Plan V. In Utrecht wordt de 3402 afgekoppeld, waarna de 3422 naar Zwolle wordt gesleept. Van de 3402 wordt de apparatuur uitgebouwd in de HTMU-loods. Op 15 november 1996 is het treinstel naar Zwolle gebracht. Op 27 mei 1997 is de 3438 afgeleverd in Venlo. Het treinstel werd niet meteen naar Zwolle overgebracht, maar bleef tot 10 juni 1997 in Venlo staan, omdat er geen mogelijkheid was om het treinstel naar Zwolle over te brengen. Het treinstel werd in Venlo gebruikt voor instructie aan het rijdend personeel. De 3439 werd in juni 1997 gebruikt voor een tentoonstelling in Duitsland. Het treinstel komt samen met de 3440 op 19 juni 1997 aan in Venlo. Na de aflevering van de 3448 in september 1997, loopt het aflevertempo terug tot een treinstel per maand. De laatste twee treinstellen, de 3452 en 3453 worden in januari 1998 resp. maart 1998 afgeleverd. Op 12 en 13 februari 1998 werd er op proef gekoppeld gereden met het DH materieel tussen Leeuwarden en Sneek. Deze ritten zijn bedoeld om te kunnen zien of de beide type treinstellen in treinschakeling kunnen rijden. Treinstel 3428 werd tussen 23 februari en 6 maart 1998 gebruikt voor geluidsonderzoek in de Amsterdamse werkplaats.


In de zomer van 2006 zijn de vrijgekomen treinstellen van de Maaslijn onderwerp van discussie tussen NS Financial Services en Veolia Transport. Veolia Transport heeft de concessie op de Maaslijn gewonnen en willen de treinstellen voor een periode van een jaar leasen in afwachting van nieuw materieel. NS Financial Services ging hier echter niet in mee en stelde dat het oneerlijk zou zijn tegenover andere partijen die ook hadden ingeschreven. Alle partijen hebben een aanbod voor 10 jaar ontvangen. De vrijgekomen treinstellen werden vervolgens verhuurd aan NS Reizigers en Syntus. Na het verhuren van deze treinstellen was er geen materieel meer over voor Veolia Transport.


Technische gegevens

Algemeen plan DH'90
afb.: NS Mw
toelatingsgegevens spoorwegvoertuig
1 – typegegevens
Voertuigtype DM’90
Nummers spoorwegvoertuig 3401 - 3453
Toelatings Landen Nederland
Voertuigcategorie (in klassieke NS notatie) dieselhydraulische tweewagentreinstel (DH2)
Configuratie (in klassieke NS notatie) Bk + ABk
EVN / NVR en Configuratie 95 84 5 131 401 - 453 (Bk)
95 84 5 132 401 - 453 (ABk)
afkorting voertuigexploitant (AVE) NL-NS
Bouwjaar 1995 - 1998
Fabrikant Bombardier Transportation (voormalig Duewag/Talbot), Aachen (D)
Maximale treinsamenstelling 8 bakken of max. 5 treinstellen in comb. met DH-1 en DH-2
2 – basisgegevens van het type
Lengte over de koppelingen 52.340 mm
Aantal assen / Configuratie 8 /2'B' + B'2'
Nominale wieldiameter (min./max.) 920 mm
Hart op hart draaistellen 17.920 mm
Asafstand binnen draaistel 2.500 mm
eigen totaal gewicht (leeg / beladen) 96,8 t
Aslast (leeg/beladen) 14,75 t
Tonmetergewicht (leeg) 2,3 t/m
Soort remsysteem zelfwerkend doorgaand éénleiding remsysteem en EP-rem
Remgewicht (leeg/beladen) leeg = 140 t, beladen = 172 t
Technisch maximum snelheid 140 km/h
3 – infra eigenschappen
energievoorziening dieselhydraulische tractie
omgrenzingsprofiel OPS- NL (met beperkende voorwaarden)
kleinste boogstraal 135 m (bel.), 120 m (onbel.) Vmax = 35 km/h
baanvakbelastingcategorie: C2
treindetectlesystemen: Bijzondere voorwaarden
treinbeïnvloedingssysteem: ATB EG met VV-functionaliteit en ATB NG


De treinstellen hebben een lengte van 52,340 meter, een hoogte van 4,142 meter en een maximumbreedte van 3,200 meter. De vloer ligt op 116 centimeter boven de spoorstaaf. Het gewicht van een treinstel is 97 ton. Een treinstel is voorzien van twee watergekoelde dieselmotoren van Cummins, type NT 855 R4 met 6 cilinders in lijn, welke horizontaal zijn opgesteld. Deze motor levert een vermogen van 320 kW (436 pk) bij 2.000 toeren per minuut. Het totale vermogen van het treinstel bedraagt 640 kW (872 pk). De dieselmotor heeft een maximaal toerental van 3.600 toeren per minuut. De dieselmotor is horizontaal onder de rijtuigbak opgehangen. De dieselmotor is voorzien van een uitlaatgasturbine en inlaatluchtkoeling. Elke rijtuigbak is voorzien van een tractieketen. De hydrodynamische transmissie is van Voith, type T211. Ook onder de rijtuigbak opgehangen zijn . Het treinstel beschikt over twee hulpgeneratoren van Holec, type . Deze zorgen voor de wisselspanning van 220/380 volt. Ieder rijtuig beschikt ook over een omzetter van Holec, type . De omzetter in de ABk levert een vermogen van 0,6 kW en in de Bk een vermogen van 11 kW. Het treinstel is toegelaten voor een maximumsnelheid van 140 kilometer per uur. Gekoppeld met een Wadloper is de maximumsnelheid begrenst op 100 kilometer per uur. Het treinstel beschikt over 12 zitplaatsen eerste klas, 125 zitplaatsen tweede klas en 12 klapzittingen. De aanduiding voor het treinstel is DH2. Het rijtuig Bk heeft als bakcodenummer 131. Het rijtuig ABk heeft als bakcodenummer 132. De motordraaistellen hebben als draaistelcode DMf. De loopdraaistellen hebben als draaistelcode DLf. De wielen hebben een diameter van 92 centimeter als zij nieuw zijn. De minimale wieldiameter is 84 centimeter. De asindeling is 2'B' + B'2'. De afstand tussen de draaistellen bedraagt 17,92 meter. De radstand van een draaistel is 2,50 meter. De treinstellen zijn voorzien van de fabrieksnummers . De treinstellen zijn voorzien van een aantal beveiligingen. Ter voorkoming van wielslip zijn de treinstellen voorzien van een antislipregeling. Deze zorgt er voor dat het vermogen naar de wielen wordt verminderd. Het treinstel is voorzien van een elektrische installatie die twee spanningen kent. Er zijn twee gelijkspanningsnetten, een van 24 volt en de ander van 110 volt. Daarnaast is er een wisselspanningsnet van 230/400 volt.

Uitvoering

De rijtuigen zijn volledig elektrisch gelast. De rijtuigbakken zijn opgebouwd uit constructiestaal Fe 360. De zwaarder belaste delen zijn uitgevoerd in het zwaardere Fe 510 staal. Voor de dak- en vloerbeplating is gebruik gemaakt van het hoogwaardige Nirosta, dat een hogere corrosiewering heeft. De bekleding van de rijtuigbak bestaat uit millimeter dik plaatstaal. Deze bekleding is aangebracht rondom het bakgeraamte, waaruit de rijtuigbak is opgebouwd. Deze bak is zelfdragend met profielen en platen over de gehele lengte. De baanschuiver is geïntegreerd in het casco. De treinstellen zijn aan de buitenzijde voorzien van stickers voor klasse-aanduiding, treinstelnummer en niet roken. Het treinstelnummer is aan de linkerzijde van elk rijtuig geplaatst en wel onder het eerste raam. Onder het tweede raam is het logo aangebracht. Elk rijtuig van een treinstel is geplaatst op eigen draaistellen. De front- en sluitseinen zijn naast elkaar geplaatst. Het derde frontsein is onder het cabineraam geplaatst. De aanzuiging voor de koellucht van de tractie installatie vindt plaats vanaf . In de cabine is het bedieningspaneel recht voor de machinist geplaatst. Op deze manier is de cabine zo ergonomisch mogelijk ingericht. Aan de rechterzijde van de machinist is een diagnosescherm geplaatst waar de relevante informatie, zoals brandstofniveau, temperatuur en toerentallen (ook van de Wadlopers), wordt weergegeven. Ook waarschuwingen komen in dit scherm naar voren. In het midden is de snelheidsmeter geplaatst waarin het ATB-NG paneel is geïntegreerd. Het diagnose- en besturingssysteem bevat per cabine een centrale verwerkingseenheid (PLC: Programmable Logic Controls). Via een netwerk in de trein communiceren de controllers met diverse subsystemen, zoals de tractiemotoren, remmen, deuren etc. Daarnaast vindt er communicatie plaats via kabels in het treinstel die de besturingssignalen geleiden. De stuurtafel is met beide systemen verbonden. Via de kabels is ook de koppelbaarheid met andere treinstellen en het DH-materieel in het noorden van Nederland mogelijk. Door de gebruikte elektronica is het ook mogelijk om de technische toestand van de subsystemen te beoordelen in een diagnosescherm. Op dit scherm is het ook mogelijk om de eventueel gekoppelde treinstellen te volgen in dit diagnosescherm. Dit scherm toont adviezen bij storingen. Dit bestaat uit te ondernemen acties of het stilzetten van de trein. Naast machinist hebben ook storingsmonteurs en personeel van de werkplaats toegang tot dit scherm. Afhankelijk van hun bevoegdheden kunnen zij meer of minder details te zien krijgen. Hiermee kunnen storingen en defecten sneller worden gelokaliseerd. De overige meters (nanometers) zijn vierkant uitgevoerd. Schakelaars zijn uitgevoerd als tuimelschakelaars. Bij het kopmaken moet alleen de stuurstroomsleutel meegenomen worden naar de andere cabine. Bij het rijden in treinschakeling is het mogelijk om de gekoppelde treinstellen te bedienen vanuit de voorste cabine. Ook het starten en stoppen van de dieselmotoren is mogelijk. Elk rijtuig is voorzien van een LCD-display om de bestemming aan te geven.

Onder de rijtuigbakken zijn de apparaatkasten modulair uitgevoerd. Hierdoor konden defecte delen gemakkelijker vervangen worden door nieuwe of gereviseerde delen. De apparaten worden beschermd van buiten door schortbeplating. Deze hebben een geluiddempende werking. De rijtuigen zijn voorzien van balkons, welke direct achter de cabines zijn geplaatst. De rijtuigen zijn voorzien van zwenk/zwaaideuren met een breedte van 130 centimeter. Deze deuren zijn centraal te sluiten. Deze deuren liggen gelijk met de zijwand. De deuren worden centraal gesloten door middel van luchtdruk. De machinist kan tijdens een stop de deuren aan een zijde vrijgeven, terwijl de andere zijde gesloten blijft. De conducteur kan met een sleutel alle deuren tegelijkertijd sluiten. De deuren aan de zijde van de bakovergang voorbereid op de plaatsing van een gehandicaptenlift. De voorbereidingen bestaan uit een driefasenstotz op het automatenpaneel voor de lift. Ook een deel van de bekabeling is aangelegd. Deze lift is bij het SM'90 wel meteen ingebouwd. Voor de machinist zijn er aparte cabinedeuren, zodat hij de cabine niet via een druk balkon hoeft te bereiken. De treinstellen zijn voor de koeling voorzien van klapramen, waarbij het klapgedeelte het bovenste deel van het raam betreft. De ramen zijn om en om geplaatst met dichte ramen. De ramen zijn voorzien van dubbel glas. In 2006 worden de dichte ramen vervangen door klapramen.

Het interieur is afgeleid van het interieur dat in de treinstellen SM’90 is ingebouwd. De kussens in de stoelen zijn wel voorzien van zachtere kussens. Daarnaast is de rugleuning naar achteren gekanteld. De stoelen in de tweede klas krijgen een blauwe, stoffen bekleding. Hiermee wordt afgestapt van het gebruik van kunstleer in de tweede klas. In de eerste klas krijgen de stoelen grijsgroene trijp bekleding, de zijwanden zijn crème, waarbij de wanden die grenzen aan het balkon voorzien zijn van een motief. De afstand tussen de stoelen bedraagt 1,80 meter. De zijwanden zijn van kunststof met geïntegreerde armleuningen, asbakken en prullenbakken. Op de banken zijn handgrepen geplaatst. De bagagerekken zijn van geperforeerd staal met dwarsverbindingen en in de langs richting geplaatst. In het interieur is gebruik gemaakt van TL verlichting. De verlichting is opgehangen aan het plafond in een koof in de langs richting. Voor de noodrem is gebruikt gemaakt van hendels, waardoor deze makkelijker te traceren is na gebruik. Als vloerbedekking is gebruik gemaakt van marmoleum. Deze loopt ook onder de scheidingswanden door. Onder deze laag marmoleum is een laag dempingsmaterieel aangebracht om de rij- en motorgeluiden tot een minimum te beperken. De treinstellen worden verwarmd door het warme koelwater van de dieselmotoren. Van buiten wordt lucht aangezogen, welke verwarmd wordt en de rijtuigen op vloerhoogte wordt ingeblazen. Voor aanvang dienst wordt het treinstel voor verwarmd. Om te voorkomen dat de dieselmotoren onnodig lang stationair draaien, wordt de lucht langs elektrische verwarmingselementen geleid. In de zomer komt de ventilatielucht uit het plafond. In de cabines is een apart systeem aangelegd met luchtdouches. In september 1997 wordt begonnen met de inbouw van airconditioning.

De besturing van het treinstel is een combinatie van de conventionele besturing met relaistechniek. Daarnaast is er de besturing door middel van de programmeerbare besturing via een datatransmissiesysteem. Het besturingssysteem bestaat uit vier delen:

  • Datatransmissiesysteem;
  • Besturing voor het datatransmissiesysteem
  • Automatisch opstartsysteem. Dit systeem zorgt er voor dat het treinstel gestart wordt naar de schoonmaakstand of de dienststand;
  • Bedrijfstoestandkeuze. Er zijn vier toestanden waarin de gehele trein in bedrijf kan worden genomen:
  1. Dienstvaardig;
  2. Gereed voor dienst (Hierbij is er geen tractie mogelijk);
  3. Schoonmaken;
  4. Sluimeren (Bijna alle systemen uit)

Voor het treinstel zijn er twee bedrijfstoestanden:

  • Bijvullen (Opladen van batterijen en verwarmen van de dieselmotor en interieur);
  • In opzending.

Het starten van een treinstel is mogelijk nadat het treinstel van de depotvoeding is losgemaakt en de stuurstroomsleutel in het slot is geplaatst. Hiermee wordt het computersysteem van het treinstel actief en start het treinstel zichzelf op. De dieselmotoren worden gestart en de compressoren zorgen voor de benodigde lucht. Wanneer er voldoende lucht was, werden de proeven voor de dodeman en het remmen uitgevoerd. Na het bevestigen van deze proeven wordt de tractie-installatie vrijgegeven voor gebruik. Tijdens dit opstarten worden in het computersysteem het aantal rijtuigbakken en rempercentage ingevoerd. Aan de hand van het aantal rijtuigbakken wordt de lengte bepaald van de trein en kan snelheidsverhoging worden uitgevoerd als de trein in zijn geheel een bord of sein is gepasseerd. Deze handelingen moeten ook worden uitgevoerd na het kopmaken. Het in beweging zetten van het treinstel gebeurd door middel van een schakelpook, waarmee een van de 7 versnellingen kon worden gekozen. Elke versnelling houdt verband met het vermogen dat de dieselmotor kan leveren. De versnellingen zijn geregeld in zeven vaste stappen door de brandstoftoevoer naar de dieselmotor. Door de elektrische en pneumatische verbindingen in de Scharfenbergkoppelingen kon het in treinschakeling rijden met in totaal 4 treinstellen. De automatische koppeling van het treinstel hangt op een hoogte van 107 centimeter boven de spoorstaaf. De koppeling is aan weerszijden voorzien van een stuurstroomkoppeldoos. In deze koppeldoos zijn de verende pencontacten verwerkt die zorg dragen voor de overdracht van opdrachten tussen gekoppelde treinstellen en motorrijtuigen. Een automatisch wegklapbare kap zorgt voor de bescherming van de contacten. Deze kap kan vergrendeld worden als er gekoppeld wordt met ander materieel om een treinstel te slepen. Onderling zijn de treinstellen kort gekoppeld, welke alleen in werkplaatsen los gemaakt kan worden. De aandrijving van het treinstel gaat hydrodynamisch. Een koppelomvormer zorgt voor aanpassing van het draaimoment van de dieselmotor om te versnellen. Deze is actief tussen de 0 en 100 kilometer per uur. Daarna wordt de dieselmotor direct gekoppeld met de wielassen door de vloeistofkoppeling. De mechanische aandrijflijn zorgt er voor dat de aandrijfkoppels worden overgebracht van de hydrodynamische overbrenging naar de wielassen. De mechanische aandrijflijn bestaat uit een cardanas tussen de hydrodynamische overbrenging met een tandwielkast. Deze tandwielkast is voorzien van een haakse en rechte tandwieloverbrenging. Een cardanas verbindt deze tandwielkast met een tweede tandwielkast. De tandwielkasten zijn onafgeveerd op de wielassen geplaatst. Door middel van een reactiearm zijn de tandwielkasten ook aan het frame van het draaistel bevestigd. De beide cardanassen zijn door flensverbindingen gekoppeld aan de in- en uitgaande assen van de tandwielkasten. Door de dieselmotor wordt eveneens de draaistroomgenerator en ventilator van de koelerinstallatie aangedreven door middel van een hydrostatische aandrijving. Het koelwater koelt zowel de dieselmotor als de hydrostatische en hydrodynamische installaties. De warmte van het koelwater wordt gebruik voor de verwarming. In de koude maanden wordt de dieselmotor zo ingesteld dat deze automatisch en naar behoefte wordt ingeschakeld op een stationair toerental om het treinstel voor te verwarmen. Voor de opwekking van de wisselspanning voor het elektrische boordnet zijn er twee hulpgeneratoren die elk 40 kVa opwekken. De hulpgeneratoren worden aangedreven door hydromotoren. Op dit boordnet zijn de hoofdverlichting, verwarmingselementen en diverse motoren aangesloten. Dit boordnet is normaal gesproken verdeeld in twee secties. Bij een defect aan de generatoren of aandrijving, worden de netten gekoppeld. Hiermee blijven alle vitale systemen in werking. Het laagspanningsnet van 24 volt wordt opgewekt door een serie-resonante omzetter in de Bk. Deze omzetter levert een vermogen van 11 kW. Op dit net werken de noodverlichting, cabineverlichting en seinverlichting. Naast de verlichting zijn ook enkele besturingssystemen aangesloten op dit net. Door deze omzetter wordt eveneens de hoofdbatterij geladen. Deze hoofdbatterij zorgt voor voeding van het boordnet en de spanning voor de startmotor en de magneetrem van de Bk. Ook in de ABk is een omzetter aanwezig. Deze heeft een vermogen van 0,6 kW. Deze levert spanning aan de hoofdbatterij van de ABk. Ook deze hoofdbatterij zorgt voor voeding van de startmotor en de magneetremmen van de ABk. Het boordnet van 110 volt is bedoeld voor de LCD displays van de bestemmingsaanduiding. Tevens kan op dit boordnet de later in te bouwen rolstoellift worden aangesloten.

Als eerste materieeltype werd DM'90 geschilderd volgens de NCS-kleurennorm i.p.v. de tot dan gebruikelijke RAL-norm. Dit betekende ook een wijziging van de huisstijl: de vertrouwde reclamebanen bleven achterwege en het NS-logo werd niet meer in zwart, maar in donkerblauw aangebracht. Het dak, de voorkant van de cabine en de deuren zijn donkergrijs geschilderd. Tijdens het Middellange termijn onderhoud in 2006 worden de daken van de treinstellen wit geschilderd, met uitzondering de treinstellen die op dat moment bij Syntus rijden. Op deze manier wordt geprobeerd om de warmte buiten te houden.

De beide type draaistellen (DMf/DLf) hebben een radstand van 2,50 meter. Zij zijn afkomstig van Schweizerische Industrie-Gesellschaft (SIG) en een pendant van het SIG type L-A. Zij zijn gebaseerd op de loopdraaistellen van het DD-IRM. De draaistellen zijn voorzien van luchtvering. Voor de primaire vering van het draaistel is gebruik gemaakt van schroefveren en rubberdelen. Door schokdempers tussen de zwenkarm en draaistelframe dempen de veerbeweging. De secundaire vering bestaat uit hoofddraagbalk, welke op twee luchtveren rust. Deze luchtveren staan in verbinding met rubber veerpakketten, welke als noodvering dienen als de luchtvering uitvalt. De luchtveren dragen tevens zorgen voor het opnemen van de verdraaiing van het draaistel. Door een stabilisator wordt de rolbeweging van de rijtuigbak beperkt. Een wiegdemper zorgt er voor dat de wiegbeweging wordt gedempt. Alle assen zijn schijf geremd en het systeem wordt elektro-pneumatisch aangestuurd. Hierbij zorgen elektrische signalen voor het bedienen van de remschijven. De loopdraaistellen zijn tevens voorzien van een elektromagnetische remmen. De aansturing van de luchtdrukrem door de dodeman en noodrem vindt langs de directe pneumatisch weg plaats. Als remkraan zijn de treinstellen voorzien van een remkraan van . Deze remkraan heeft remstanden. De draaistellen zijn ook voorzien van een antiblokkeer- en antislipinstallatie. De loopdraaistellen zijn voorzien van een veergestuurde parkeerrem. Het wielstel is door middel van een zwenkarm en een rubber zwenkarmlager verbonden met het draaistelframe.

ABk

Het draaistel onder de cabine is uitgevoerd als loopdraaistel. Het draaistel aan de zijde van de bakovergang bevat de tractiemotoren. Onder de rijtuigbak zijn modulaire apparaatkasten opgehangen, waarin de opgenomen zijn. Vanaf de cabine is er een balkon met vier klapzittingen en deze leidt door een schuifdeur naar de eerste klas. Hier zijn 12 zitplaatsen niet roken. Een klapdeur geeft toegang tot een open afdeling tweede klas met 36 zitplaatsen niet roken. Een schuifdeur geeft toegang tot vier klapzittingen en twee fietsrekken voor fietsen. Hier tegen over is het toilet geplaatst. Het middenbalkon is voorzien van 4 klapzittingen. Het balkon is voorbereid voor de inbouw van een rolstoellift. Het balkon geeft met een dubbele schuifdeur toegang tot een open afdeling tweede klas met 5 zitplaatsen niet roken en een plaats voor een minder valide. Een glazen scheidingswand geeft toegang tot de rook afdeling met 16 zitplaatsen. Een schuifdeur komt uit bij de bakovergang. De stoelen in de eerste klas zijn bekleed met groene stof. De stoelen in de tweede klas zijn bekleed met blauwe stof . De wandbekleding is uitgevoerd met witte panelen. Bij de kopse kanten zijn wandschilderingen van Jan Cremer aangebracht.

Bk

Het draaistel onder de cabine is uitgevoerd als loopdraaistel. Het draaistel aan de zijde van de bakovergang bevat de tractiemotoren. Onder de rijtuigbak zijn modulaire apparaatkasten opgehangen, waarin de opgenomen zijn. Na de bakovergang volgt een multifunctionele ruimte met 18 klapzittingen en twee hangtafels. Deze afdeling komt uit op het midden balkon, waar de ruimte voor de conducteur is geplaatst en twee rekken voor fietsen. In de ruimte van de conducteur is het mogelijk om de koersdisplays te bedienen. Ook is de EHBO koffer aanwezig in deze ruimte. Als er geen fietsen staan, dan kunnen vier personen hier plaats nemen op een klapzitting. Op het balkon zelf zijn ook 4 klapzittingen. In het middengedeelte van het rijtuig zijn 48 zitplaatsen tweede klas niet roken met middengang. Aan de zijde van de cabine is een balkon geplaatst met 4 klapzittingen. Door middel van een deur kan de machinist zijn cabine bereiken. De stoelen in de tweede klas zijn bekleed met blauwe stof. De wandbekleding is uitgevoerd met witte panelen. Bij de kopse kanten zijn wandschilderingen van Jan Cremer geschilderd.


Inzet

De treinstellen worden na hun aflevering vanaf de zomerdienstregeling 1996 ingezet in een proefbedrijf tussen Doetinchem en Arnhem. Het proefbedrijf bestaat uit twee omlopen in de spits van twee gekoppelde treinstellen. Na aanpassing van het baanvak tussen Doetinchem en Winterswijk zou het proefbedrijf worden doorgetrokken tot aan Winterswijk. Al snel worden de proeven opgeschort vanwege problemen met de infrastructuur als gevolg van de slechte detectie van de treinstellen. Op 7 juni 1996 wordt een inzetverbod afgekondigd. Nadat de problemen verholpen zijn, wordt de inzet uitgebreid. De treinstellen stromen vervolgens in tussen Groningen en Leeuwarden en Nijmegen - Roermond (in 1997). De instroom van de nieuwe treinstellen zorgt er voor dat oude treinstellen DE2 en DE3 afgevoerd kunnen worden. In de zomer van 1998 worden de treinstellen ook internationaal ingezet. Zij vervangen de oude treinstellen tussen Heerlen en Aken. Na wijzigingen aan de infrastructuur van de spoorlijn Zwolle - Almelo, zal DM'90 in het voorjaar van 1999 ook in een halfuurdienst tussen Zwolle en Wierden gaan rijden. Na wijzigingen in de infrastructuur worden de treinstellen ook ingezet tussen Zwolle en Kampen en tussen Zutphen en Oldenzaal. Vanaf 2007 worden de treinstellen voor een paar jaar onder de draad ingezet tussen Groningen en Zwolle. Vanaf mei 1999 worden een aantal treinstellen gehuurd door Syntus. De gehuurde treinstellen worden in eerste instantie ingezet met hun NS-nummer. Later krijgen de treinstellen nummers in de eigen nummer serie van Syntus. Ook NoordNed en Veolia huren voor langere of kortere tijd treinstellen. In 2013 vermindert de behoefte aan dieselmaterieel. De treinstellen die terugkeren van Syntus, worden tijdelijk aan de kant gezet. Deze treinstellen worden in de loop van 2013 gereviseerd. Ook een aantal treinstellen die bij de NS rijden worden gereviseerd. De treinstellen die niet nodig zijn, worden aan de kant gezet.

In de dienstregeling 1996/1997 worden de treinstellen voor het eerst opgenomen in de omloop. Er zijn 4 diensten voor de treinstellen in een proefbedrijf. Dit zijn twee omlopen in de spits, die elk gereden wordt door twee gekoppelde treinstellen. Zij rijden tussen Arnhem en Doetinchem. Door incidenten met overwegen tijdens dit proefbedrijf, wordt op 7 juni 1996 een rijverbod opgelegd voor de treinstellen. Zo sluiten sommige overwegen niet, terwijl andere overwegen niet meer open gaan. Deze problemen worden veroorzaakt door een onvoldoende detectie van het materieel. Het rijverbod wordt radicaal uitgevoerd, zodat de treinstellen die nog onderweg zijn geen meter meer mogen rijden. Zo wordt de in Winterswijk klaarstaande trein 7750, bestaande uit de 3401 + 3404, opgeheven en vervangen door bussen. In Arnhem staat op dat moment trein 7741 klaar met de 3405 + 3407. Deze treinstellen worden vervangen door de DE3 124. In de eerste week van juli 1996 zijn alle aanpassingen in de infrastructuur tussen Arnhem en Doetinchem gereed. Op 10 juli 1996 wordt het proefbedrijf weer hervat. Het verbod op zelfstandig rijden van de treinstellen wordt opgeheven voor de aangepaste trajecten. Vanaf september 1996 wordt de inzet verhoogd tot 8 diensten. Hierbij zullen de treinstellen de gehele dienst tussen Arnhem en Winterswijk uitvoeren. Op 4 november 1996 begint een proefbedrijf met de treinstellen tussen Leeuwarden en Stavoren. Hiermee worden Wadlopers vrijgemaakt voor een revisiebeurt. Vanaf januari 1997 zal de inzet verhoogd gaan worden in de series 7700 (Arnhem - Winterswijk) en 77700 (Arnhem - Doetinchem). De treinen zullen bestaan uit 2 à 3 treinstellen.

In de dienstregeling 1997/1998 zijn er diensten voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep en verdeeld over de series Vanaf de zomer 1997 was het de bedoeling om de treinstellen 3431 - 3433 in te gaan zetten tussen Heerlen en Aken. Door problemen met de toelating, begon de inzet pas een jaar later. In de loop van 1997 wordt het aantal diensten in het noorden uitgebreid. De treinstellen zijn te zien tussen Leeuwarden en Groningen en tussen Leeuwarden en Harlingen Haven. Vanaf 12 januari 1998 worden de treinstellen ook in het noorden van Nederland ingezet, vooruitlopend op de invoering van de sneltreindienst tussen Leeuwarden en Groningen met ingang van de nieuwe dienstregeling, ingaande op 24 mei 1998. Er worden vijf treinstellen naar Groningen overgebracht. Er zullen vier treinstellen dienst doen in de serie 8600 (Leeuwarden - Groningen). Het vijfde treinstel is reserve. De treinstellen rijden twee aan twee gekoppeld. Een setje overnacht in Leeuwarden. De treinstellen zijn doordeweeks te zien in de treinen 8607/8626/8615/8634 tm 8655/8674. Het Groninger setje rijdt in de treinen 8638/8627/8646/8635 tot en met 8670/8659. In het weekend is slechts een treinstel van beide setjes actief. Het Groninger treinstel rijdt op zaterdag dezelfde treinen als door de week. Op zondag is het treinstel te zien in de treinen 8666/8655/8674/8663/8682/8671. Het Leeuwarder treinstel is op zaterdag te zien in de zelfde treinen als doordeweeks, maar er wordt begonnen met trein 8615. Op zondag rijdt een los treinstel de treinen 8617/8636/8625/8644 etc. Vanaf trein 8641 wordt er met twee treinstellen gereden tot en met trein 8692. Doordat er voor alle treinstellen slechts 36 diensten zijn gesteld, wordt de reserve verhoogd met de aflevering van de laatste treinstellen. Op deze manier kunnen defecte treinstellen sneller vervangen worden. Dit kan echter niet voorkomen dat er soms stevige tekorten op treden in de omloop. Ouder materieel moet dan bijspringen. Tevens wordt de reserve gebruikt om diverse constructiewijzigingen (o.a. cabineventilatie) door te voeren bij de treinstellen.

Vanaf 24 mei 1998, het begin van de dienstregeling 1998/1999, zijn er diensten voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep en verdeeld over de series . Zij zouden de treinstellen ook in dienst moeten komen op het baanvak Zwolle - Enschede. Hiervoor diende het baanvak aangepast te worden, zodat er met hogere snelheden een halfuursdienst gereden kon gaan worden. Vanaf 2 november 1998 is het baanvak Zwolle - Wierden geschikt voor DM'90 en Wierden - Enschede pas in mei 1999. In de tussentijd werden Plan U treinstellen ingezet. De ingekorte dienst Deventer - Almelo werd weer verlengd tot Enschede. Wat wel gebeurde, was de inzet van de treinstellen op Zwolle - Kampen per 24 mei 1998. Nadat op 26 april 1998 de aanpassingen gereed waren, reden nog een aantal Plan U treinstellen, omdat het emplacement van Zwolle nog niet gereed was. De sneltreinen tussen Groningen en Leeuwarden gaan echter niet rijden vanaf 24 mei 1998. Er zijn op het traject nog zeven snelheidsbeperkingen van kracht, welke een betrouwbare treindienst onmogelijk maakt. De sneltreinen zullen daarom pas vanaf 26 september 1998 gaan rijden. De sneltreinen stoppen alleen in Buitenpost. De nieuwe infrastructuur zal dan geheel ingereden zijn en alle snelheidsbeperkingen ingetrokken. Het materieel blijft tot die tijd rijden in de stoptreinserie 8600 (Leeuwarden - Groningen). Per 24 mei 1998 zouden de treinstellen 3431 - 3433 eindelijk ingezet gaan worden op Aken - Heerlen. Doordat de goedkeuring tot inzet van de treinstellen op zich liet wachten, vond de inzet pas vanaf 14 augustus 1998 plaats. Om 15.30 werd de eerste trein door het DM'90 gereden. Hiermee konden de oude DE-II treinstellen aan de kant worden gezet. Struikelblokken waren de breedte van de treinstellen en de lage perrons in Duitsland, waardoor er een extra, opklapbare instaptrede moest worden geplaatst. Op 25 september 1998 wordt een treinstel naar Hengelo gebracht ten behoeve van instructie aan het personeel, zodat het materieel tussen Zwolle en Wierden/Enschede ingezet kan gaan worden. Op 11 januari 1999 vindt de derde wijziging in de dienstregeling plaats tussen Zwolle en Wierden. Er zal dan een halfuurdienst worden uitgevoerd tussen beide plaatsen. In januari 1999 zullen er rond Almelo en Hengelo wijzigingen plaats vinden, zodat de hele serie 7900 doorgaand met DM'90 gereden kan worden. Dit gebeurd pas in april 1999.

In de dienstregeling 1999/2000, beginnend op 30 mei 1999, zijn er diensten voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep en verdeeld over de series .

In de dienstregeling 2000/2001 zijn er diensten voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep en verdeeld over de series .

In de dienstregeling 2001/2002 zijn er diensten voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep en verdeeld over de series Per 10 juni 2001 gaan de treinen tussen Heerlen en Aken over naar de Euregiobahn, waar de DB de exploitatie uitvoert met diesel treinstellen Talent, Baureihe 644. Hierdoor kunnen de drie treinstellen 3431 - 3433 elders ingezet gaan worden.

In de dienstregeling 2003, die begint op 15 december 2002, zijn er diensten voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep en verdeeld over de series .

Met ingang van de dienstregeling 2004 op 14 december 2003 zijn er diensten voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep en verdeeld over de series . De treinstellen zijn niet meer te zien op de spoorlijn Oldenzaal - Zutphen als gevolg van de overgang van de concessie aan Syntus. De vrijgekomen treinstellen zullen worden gebruikt om andere treinen te versterken.

In de dienstregeling 2005, welke op 12 december 2004 begint, worden diensten gesteld voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep en verdeeld over de series . Drie van deze diensten voor drie treinstellen, de 3443 - 3445, zijn exclusief bestemd voor het bedrijfsonderdeel RegioNS, dat de onderhandse gunning heeft verkregen van het traject tussen Zutphen en Apeldoorn.

Voor de dienstregeling 2006 zijn er diensten voor de treinstellen. De diensten zijn opgenomen in omloopgroep en verdeeld over de series . Deze dienstregeling is het laatste jaar dat de treinstellen ingezet worden tussen Nijmegen en Roermond in de series 6200 en 16200.

Voor de dienstregeling 2007 was het de bedoeling om een aantal treinstellen af te voeren, als gevolg van een overschot aan dieselmaterieel. De NS verloor de concessie voor de verbinding tussen Nijmegen en Roermond, zodat er treinstellen beschikbaar kwamen. Als gevolg van een tekort aan elektrisch materieel zijn de treinstellen in dienst gebleven en ingezet in de serie 9100 (Groningen - Zwolle) onder de draad. Zodoende zijn er diensten voor de treinstellen. Twee van deze diensten zijn voor de 3403 en 3410, welke aan de serie 8500 (Zwolle - Kampen) zijn toegewezen. Er zijn diensten toegewezen aan de nieuwe serie 10140 (Hengelo - Enschede). Deze serie biedt in Hengelo een overstap op de serie 140, welke met ingang van december 2006 is opgenomen in het binnenlandse intercity-netwerk ten koste van 4 treinparen serie 1600 (Schiphol - Enschede).

In de dienstregeling 2008 zijn er diensten voor treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopgroep . De diensten zijn verdeeld over de series

In de dienstregeling 2009 zijn er diensten voor treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopgroep . De diensten zijn verdeeld over de series

In de dienstregeling 2010 zijn er diensten voor de treinstellen. Deze zijn verdeeld over de series . De serie 10140 komt te vervallen als gevolg van de verschuiving van de tijdsliggen van de intercity's. De serie 140 wordt hierbij geïntegreerd in de serie 1500 ((Deventer) - Amersfoort - Amsterdam).

Voor de dienstregeling 2011 zijn er diensten voor treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopgroep . De diensten zijn verdeeld over de series Als gevolg van het winterweer in 2010/2011 werden 7 terzijde gestelde treinstellen (3427, 3429, 3431, 3432, 3443, 3444 en 3445) weer in dienst gesteld om op deze manier een bijdrage te leveren aan het materieeltekort. De treinstellen werden ingezet in de serie 2900 (Leeuwarden - Wolvega). Dit zijn vier diensten waarbij met twee gekoppelde treinstellen wordt gereden. De treinstellen rijden in deze serie van 3 januari 2011 tot 24 februari 2011. Op deze manier werd ICM vrijgemaakt, wat op haar beurt weer VIRM vrijspeelde op de IJssellijn. Op 24 februari 2011 werden de treinstellen in de serie 2900 weer vervangen door ICM. De treinstellen gingen nog niet direct aan de kant, maar werden op reserve gezet. Begin april 2011 werden 7 treinstellen aan de kant gezet. Een aantal treinstellen is in huur overgegaan naar Syntus en 6 treinstellen zijn niet geconserveerd terzijde gesteld en maken om de 3 maanden een proefrit naar Onnen, Amersfoort etc. Begin april 2011 rijden de treinstellen voor het laatst in de serie 9100.

In de dienstregeling 2012 zijn er diensten voor treinstellen. Deze zijn opgenomen in omloopgroep . De diensten zijn verdeeld over de series Doordat het aanbesteden en ombouwen naar een trambaan van het traject Zwolle - Kampen niet is geslaagd, zal NS het vervoer op deze lijn blijven verzorgen met DM'90. De 3412 is toegevoegd als reserve treinstel voor de 3403 en 3410. Met ingang van 15 november 2012 dient de 3427 als instructie treinstel voor het personeel en staat daarvoor in Zwolle.

Met ingang van 9 december 2012, de aanvang van dienstregelingjaar 2013, zullen er geen treinstellen meer rijden tussen Apeldoorn en Zutphen. Deze lijn gaat in exploitatie over naar Arriva. In totaal zullen er bij de NS nog 21 rijvaardige treinstellen zijn voor drie series, de 7900 (Nijverdal - Enschede), de 8500 (Zwolle - Kampen) en 17900 (Nijverdal West - Zwolle). De 3403 en 3410 rijden vast tussen Zwolle en Kampen in de serie 8500. Het betekent dat er 19 treinstellen zijn voor 14 diensten in de overige twee series. Tot aan 8 april 2013 zullen maximaal twee gekoppelde treinstellen te zien zijn. Na die datum is de doorgaande verbinding tussen Zwolle en Enschede hersteld. Daardoor zullen waarschijnlijk twee composities van drie treinstellen nodig zijn in de spitsuren. Mogelijk zullen het er zelfs vier zijn. Hierdoor zullen dan een of twee treinstellen weer in dienst gesteld moeten worden. De treinstellen die aan de kant staan, worden door het technisch centrum in Hengelo in conditie gehouden door regelmatig conditieritten te rijden. Zo kan er snel een treinstel in dienst gesteld worden, mocht dat nodig zijn.

Voor de dienstregeling 2014 was er sprake van een verhoogde inzet van het materieel. De treinstellen zouden ingezet gaan worden tussen Heerlen en Aken als intercity. De treinstellen worden echter niet toegelaten in Duitsland vanwege het ontbreken van een gesloten toiletsysteem en Indusi. Deze aanpassingen werden te duur bevonden. De huidige opzet van de treindienst blijft daarom van kracht. De treinstellen blijven na het niet doorgaan van het bovenstaande alleen te zien in de series 7900 (Enschede - Zwolle) en 8500 (Zwolle - Kampen).

De dienstregeling van 2015 kent diensten voor de treinstellen. Deze diensten zijn opgenomen in omloopgroep . Van deze diensten zijn er voor de serie 7900 (Enschede - Zwolle), twee diensten voor de serie 8500 (Zwolle - Kampen) en diensten voor onderhoud.

De dienstregeling van 2016 kent diensten voor de treinstellen. Deze diensten zijn opgenomen in omloopgroep . Van deze diensten zijn er voor de serie 7900 (Enschede - Zwolle), twee diensten voor de serie 8500 (Zwolle - Kampen) en diensten voor onderhoud.

De dienstregeling van 2017 kent 19 diensten voor 22 treinstellen. Deze diensten zijn opgenomen in omloopgroep . Van deze diensten zijn er 14 voor de serie 7900 (Enschede - Zwolle), twee diensten voor de serie 8500 (Zwolle - Kampen), twee treinstellen voor reserve en 1 dienst voor onderhoud. In de ochtendspits rijden vier combinaties van drie treinstellen en een combinatie van twee treinstellen. Van de combinaties die met drie treinstellen rijden, wordt er na de ochtendspits een treinstel afgehaald. Deze is bestemd als reserve of wordt in de avondspits weer gebruikt. Op 14 oktober 2017 wordt een afscheidsrit verreden met de treinstellen 3446 en 3427. Deze afscheidsrit is georganiseerd door de NVBS en gaat van Zwolle naar Veendam. Vanaf Veendam wordt de spoorlijn van de STAR bereden tot aan Musselkanaal. Na het bereiken van Musselkanaal wordt er via Groningen terug gereden naar Zwolle. Op de laatste dag van de dienstregeling 2017, 9 december 2017, wordt door de NS als afscheid twee treinstellen (3439 en 3449) ingezet in de serie 8100 (Zwolle - Groningen). Aan het eind van de dag worden deze twee treinstellen vervangen door de 3447 en 3426. De 3432 pendelt op deze dag tussen Zwolle en Kampen. De 3430 reed als allerlaatste treinstel in de normale dienst. Vanuit Enschede werd Zwolle bereikt als trein 7984, samen met de 3444 en 3437. Na aankomst werd de meegereisde pers en genodigden in een hotel een bijeenkomst aangeboden. Na afloop van deze bijeenkomst rijdt het treinstel 3430 van Zwolle naar Kampen en uiteindelijk terug naar Enschede. Hiermee was de laatste rit van een dieseltreinstel in de normale dienst voor de NS ten einde gekomen. Vier treinstellen die in het weekend niet nodig zijn, gaan in de middag van 9 december 2017 van Hengelo via Utrecht naar Nijmegen voor stalling. De treinstellen die in Zwolle hun diensten beëindigen gaan nog dezelfde nacht naar Amersfoort, met uitzondering van de 3426. Op 10 december 2017 rijden de treinstellen uit Enschede naar Nijmegen. Ook de in Amersfoort gestalde treinstellen gaan naar Nijmegen.


Inzet bij Syntus

Per 30 mei 1999 neemt Syntus de exploitatie over van de lijnen Winterswijk - Zutphen en Winterswijk - Doetinchem. Om de diensten tussen Winterswijk en Doetinchem te kunnen uitvoeren worden de treinstellen 3450 - 3453 gehuurd. Deze huurperiode duurt tot 13 december 2003. Om de treinstellen te onderscheiden van de NS huisstijl worden zij in Syntus huisstijl gestoken met witte vlakken op de zijkanten. Op 10 juni 2001 neemt Syntus ook de diensten over tussen Arnhem en Doetinchem, zodat de verbinding Winterswijk - Arnhem weer hersteld wordt. In afwachting van nieuw te leveren Lint 41 treinstellen werden de 3442 - 3445 tijdelijk gehuurd. De NS logo's maakten hierbij plaats voor Syntus logo's. Op 4 april 2002 werden de 3442 en 3443 weer terug gegeven aan de NS. De 3445 ging op 24 april 2002 terug en de 3444 pas op 5 juni 2002, doordat het treinstel hersteld diende te worden van opgelopen schade. Door de overname van de lijn Oldenzaal - Zutphen per 14 december 2003 waren hiervoor nieuw bestelde treinstellen Lint 41 nodig. Ook werden een aantal treinstellen Lint 41 overgeheveld van Arnhem - Winterswijk naar het nieuwe inzetgebied. Om het materieelniveau op peil te houden zijn per 14 december 2003 de 3441 en 3442 aan het materieelpark van Syntus toegevoegd en vernummerd in 54 en 55. Per 14 december 2003 worden de al eerder gehuurde 3450 - 3453 geleased van NS en vernummerd in 50 - 53. In 2005 wordt het materieelpark nogmaals versterkt met een aantal treinstellen. De 3440 komt per 18 januari 2005 in dienst als 56. Dit treinstel is bedoeld voor de versterking op de lijn Arnhem - Winterswijk. Per 1 april 2005 wordt ook de dienst tussen Arnhem en Tiel overgenomen door Syntus. De 3438 en 3439 komen het materieelpark versterken als 58 en 57. De 3432 en 3434 doen in april 2005 tien dagen dienst voor Syntus om Lint41/H treinstellen te vervangen. Deze staan aan de kant met versleten remschijven en moeten vervangen worden. Door een tekort aan remschijven staan zij langer aan de kant.

In maart 2007 werd in Almelo een hulpspoor aangelegd ten behoeven van de bouw van een tunnelbak tussen de stations Almelo en Almelo de Riet. Door problemen met de beveiliging konden aldaar geen treinen rijden. Er werden toen extra treinen ingelegd tussen Hengelo en Zutphen. De NS stelde voor de periode van 26 maart 2007 tot 18 april 2007 de treinstellen 3412, 3422, 3424, 3429, 3432 en 3435 beschikbaar. De 3422 en 3429 reden nog een dag langer voor Syntus. Op 14 juni 2007 kwam de 3437 bij Syntus in dienst als 59, nadat de Lint 41 treinstellen de diensten hadden overgenomen van de DH-I motorrijtuigen 3101 en 3102. Deze reden tussen Almelo en Mariënberg.

Door de stijgende vervoersvraag en de revisie van de Lint 41 treinstellen in Salzgitter, zijn de 3448 en 3449 per 3 februari 2009 bij Syntus in dienst gekomen onder de nummers 60 en 61. Door winterse omstandigheden in de winter van 2009/2010 huurde Syntus tijdelijk de 3443 en 3444 vanaf 16 januari 2010. Deze inzet duurde tot 14 april 2010. Na teruggave aan de NS werden de treinstellen direct terzijde gesteld. Als gevolg van een hoge defectenstand, een tweetal schadegevallen en een groeiend aantal reizigers, worden per 30 juli 2010 de 3430 en 3436 gehuurd van de NS. Op 20 oktober 2010 komen de 3434 en 3435 de gelederen versterken. Vanaf 12 december 2010 gaat de 3436 als Grensland Express rijden tussen Hengelo en Bad Bentheim, in samenwerking met de Bentheimer Eisenbahn. Om de plaats van de 3436 op te vullen, wordt de 3446 gehuurd. Op 1 april 2011 gaan de 3430 en 3446 weer terug naar de NS, op 30 mei 2011 gevolgd door de 3434 en 3435. Per 2 september 2011 is treinstel 3447 weer actief voor Syntus, een maand later volgden de 3446 en 3435. Ook de 3444 en 3445 kwamen weer terug om het materieeltekort als gevolg van botsingen en uitbreiding van de omloop op te vangen. Met ingang van de dienstregeling 2012 wordt station Westervoort geopend en hierdoor zal de kering in Arnhem niet meer gehaald kunnen worden. Doordat de 3444 nog niet inzetbaar is, zal de 3422 vanaf 4 november 2011 voor Syntus gaan rijden. Deze inzet duurde tot 30 januari 2012. De 3444 was op 3 december 2011 weer inzetbaar. Op 8 december 2012 eindigt de concessie voor de Achterhoek van Syntus en gaat over naar Arriva. Hierdoor zullen de geleasde en gehuurde treinstellen weer terug gaan naar NS Reizigers cq NS Financial Services. Alleen de 3436 blijft bij Syntus voor het rijden van de "Grensland Express" tussen Hengelo en Bad Bentheim. Op 7 december 2013 komt ook aan deze inzet een einde. De proef is niet het succes geworden waar de opdrachtgevers op gehoopt hadden. Nadat het treinstel in Hengelo aan de kant is gezet, wordt het treinstel ontdaan van zijn Grensland Express stickers. Op 18 december 2013 wordt het treinstel van Hengelo naar Haarlem overgebracht.

Syntus № NS № Inzet van Inzet tot
3450 3450 30 mei 1999 13 december 2003
3451 3451 30 mei 1999 13 december 2003
3452 3452 30 mei 1999 13 december 2003
3453 3453 30 mei 1999 13 december 2003
3442 3442 10 juni 2001 4 april 2002
3443 3443 10 juni 2001 4 april 2002
3444 3444 10 juni 2001 24 april 2002
3445 3445 10 juni 2001 24 april 2002
50 3450 14 december 2003 8 december 2012
51 3451 14 december 2003 8 december 2012
52 3452 14 december 2003 8 december 2012
53 3453 14 december 2003 8 december 2012
54 3441 14 december 2003 8 december 2012
55 3442 14 december 2003 8 december 2012
56 3440 18 januari 2005 8 december 2012
57 3438 1 april 2005 8 december 2012
58 3439 1 april 2005 8 december 2012
Syntus № NS № Inzet van Inzet tot
59 3437 14 juni 2007 8 december 2012
60 3448 3 februari 2009 8 december 2012
61 3449 3 februari 2009 8 december 2012
3443 3443 16 januari 2010 14 april 2010
3444 3444 16 januari 2010 14 april 2010
3430 3430 30 juli 2010 1 april 2011
3436 3436 30 juli 2010 14 december 2013
3434 3434 20 oktober 2010 30 mei 2011
3435 3435 20 oktober 2010 30 mei 2011
3446 3446 17 december 2010 1 april 2011
3447 3447 2 september 2011 8 december 2012
3446 3446 23 september 2011 8 december 2012
3435 3435 3 oktober 2011 8 december 2012
3444 3444 28 oktober 2011 8 december 2012
3445 3445 28 oktober 2011 8 december 2012
3422 3422 4 november 2011 30 januari 2012
3429 3429 17 december 2011 8 december 2012


Inzet bij NoordNed/Arriva

Op 30 mei 1999 neemt NoordNed de exploitatie over op Leeuwarden - Stavoren, Leeuwarden - Harlingen Haven en Leeuwarden - Groningen. In eerste instantie heeft men geen interesse in de treinstellen vanwege hun onbetrouwbaarheid. Maar vanwege hun hogere topsnelheid zijn zij wel interessant voor de sneltreinen die tussen Groningen en Leeuwarden rijden. NoordNed huurde hiervoor de treinstellen 3446 - 3449. De NS logo's maakten hierbij plaats voor de NoordNed logo's. Incidenteel werden de treinstellen buiten hun vaste stamlijn Leeuwarden - Groningen ingezet. Doordat in mei 1999 de 3447 met aanrijdingsschade in Haarlem stond en wachtte op onderdelen is tijdelijk de 3419 verhuurd aan NoordNed. Per 11 december 2005 heeft Arriva de diensten in het noorden overgenomen en daarmee ook de treinstellen 3446 - 3449. Ze blijven echter van NoordNed logo's voorzien. De 3447 en 3448 deden tot 15 augustus 2007 dienst voor Arriva. Op 16 november 2007 kwamen de 3446 en 3449 weer voor NS beschikbaar.

NoordNed № NS № Inzet van Inzet tot
3446 3446 30 mei 1999 16 november 2007
3447 3447 30 mei 1999 15 augustus 2007
3448 3448 30 mei 1999 15 augustus 2007
3449 3449 30 mei 1999 16 november 2007


Inzet bij RegioNS

Sinds 2005 exploiteert RegioNS het traject Apeldoorn - Zutphen. Dit is een vaste groep machinisten en conducteurs van standplaats Zutphen. RegioNS is als het ware een bedrijf in een bedrijf. Zij krijgen vanaf december 2004 de beschikking over de 3443 - 3445. Op de koppen wordt een gele balk geplakt, met daarin de plaatsen Zutphen en Apeldoorn vermeld. Een dergelijke uiting wordt ook over de bestemmingsdisplay geplakt. Het personeel dat dienst doet bij dit bedrijfsonderdeel is ook verantwoordelijk voor het klein onderhoud. Ter vergroting van het materieelparkje wordt op 9 januari 2006 de 3401 aan het bestand toegevoegd. Ook dit treinstel wordt voorzien van vaste bestemmingsaanduidingen. In december 2009 worden de 3443 - 3445 teruggetrokken van deze verbindingen en worden vervangen door de 3402, 3404, 3412 en 3414. Zij krijgen alleen op de bestemmingsdisplays de vaste aanduidingen. Op de koppen komt deze te vervallen. Met ingang van 9 december 2012 gaat de exploitatie van de lijn over naar Arriva. Op 8 december 2012 rijden de treinstellen voor het laatst voor RegioNS. Hiermee kwam tevens een eind aan RegioNS.

RegioNS № NS № Inzet van Inzet tot
3443 3443 12 december 2004 12 december 2009
3444 3444 12 december 2004 12 december 2009
3445 3445 12 december 2004 12 december 2009
3401 3401 9 januari 2006 8 december 2012
3402 3402 13 december 2009 8 december 2012
3404 3404 13 december 2009 8 december 2012
3412 3412 13 december 2009 8 december 2012
3414 3414 13 december 2009 8 december 2012


Inzet bij Veolia

Per december 2006 neemt Veolia de exploitatie over van de Maaslijn tussen Nijmegen en Roermond. In afwachting van nieuw materieel wilde Veolia een aantal treinstellen DM'90 huren van NS Financial Services. Zij wilden de treinstellen echter voor een periode van 10 jaar verhuren. Veolia ging echter niet in op dit aanbod, omdat zij de treinstellen niet voor zo lang wilden huren. In verband met de grote drukte in de spits en het verlengen van de treinstellen GTW 2/6 naar GTW 2/8 van Veolia tussen Nijmegen en Roermond kon Veolia voor kortere tijd wel treinstellen huren. Het ging hier om de 3446 en 3447. De eerste inzetten vonden vanaf 17 november 2008 plaats. Zij zullen de spitstreinen tussen Nijmegen en Venray gaan rijden. Zij reden hier tot 20 november 2009. Ook in 2010 werden treinstellen gehuurd om spitstreinen te rijden. Zo vervangt de 3446 vanaf 1 september 2010 een GTW die naar Zuid-Limburg is overgebracht ter vervanging van een elektrisch treinstel. Op 8 november 2010 komt ook de 3447 weer terug bij Veolia. Op 17 december 2010 keert de 3446 terug naar NS. De 3447 gaat op 1 april 2011 terug naar NS.

Veolia № NS № Inzet van Inzet tot
3446 3446 17 november 2008 20 november 2009
3447 3447 17 november 2008 20 november 2009
3446 3446 1 september 2010 17 december 2010
3447 3447 8 november 2010 1 april 2011


Onderhoud

De treinstellen krijgen hun onderhoud in de werkplaats van Zwolle. De hoofdwerkplaats Haarlem is de locatie voor revisies en schadeherstel. Constructiewijzigingen werden in beide werkplaatsen uitgevoerd, afhankelijk van de grootte van de wijziging. De treinstellen 3431 - 3433 worden tijdens hun inzet tussen Maastricht en Aken onderhouden in de werkplaats van Maastricht. Na de sluiting van de Zwolse werkplaats worden de treinstellen onderhouden in het servicebedrijf Hengelo.


Inzet per dienstregelingjaar

De inzet per dienstregeling jaar en eventuele bijzonderheden. Dit omvat de inzet bij alle vervoerders die treinstellen DM'90 inzetten.

  • 1996/1997: 6200, 7700
  • 1997/1998: 6200, 7700
  • 1998/1999: 3700, 6200, 8600, 8900, 16300
  • 1999/2000: 6100, 6200, 7200, 7700, 7900, 8400, 16600 (NS), 30200, 30300 (NoordNed), 30900 (Syntus)
  • 2000/2001: 6100, 6200, 7200, 7900, 14700 (NS), 30200, 30300 (NoordNed)
  • 2001/2002: 6100, 6200, 7200, 7900 (NS), 30300 (NoordNed), 30900 (Syntus)
  • 2003: 6100, 6200, 7200, 7900, 16500 (NS), 30200, 30300 (NoordNed), 30900 (Syntus)
  • 2004: 6100, 6200, 7900, 16500 (NS), 30200, 30300 (NoordNed)
  • 2005: 6100 (t/m 31 maart 2005), 6200, 7900, 8500, 16300, 16500, 16600, 17800 (NS), 30200, 30300 (NoordNed), 30700, 30900, 31100 (Syntus)
  • 2006: 6200, 7900, 8500, 16200, 17800 (NS), 30200, 30300 (NoordNed), 30700, 30900, 31100 (Syntus)
  • 2007: 7900, 8500, 9100, 10140, 17800, 19100 (NS), 30100, 30200, 30300 (NoordNed), 30700, 30900, 31100 (Syntus)
  • 2008: 7900, 8500, 9100, 10140, 17800 (NS), 30700, 30900, 31100 (Syntus)
  • 2009: 7900, 8500, 9100, 10140, 17800 (NS), 30700, 30900, 31100 (Syntus)
  • 2010: 2900 (28 december 2009 t/m 13 april 2010), 7900, 8500, 9100 (28 december 2009 t/m 13 april 2010), 17800, 17900 (NS), 30700, 30900, 31100 (Syntus)
  • 2011: 2900 (3 januari 2011 t/m maart/april 2011), 7900, 8500, 17800, 17900 (NS), 30700, 30900, 31100 (Syntus)
  • 2012: 7900, 8500, 17800, 17900 (NS), 30700, 30900, 31100 (Syntus)
  • 2013: 7900, 8500, 17900
  • 2014: 7900, 8500
  • 2015: 7900, 8500
  • 2016: 7900, 8500
  • 2017: 7900, 8500


Revisie

In 2006 werd het MTO (Middellange Termijn Onderhoud) uitgevoerd aan de treinstellen. Dit gebeurde bij het Onderhoudsbedrijf Zwolle. Hierbij zijn diverse onderdelen vernieuwd, terwijl wisseldelen gereviseerd werden. Tevens vonden diverse constructiewijzingen plaats. Onder het evenwichtsreservoir wordt de leiding gewijzigd. Hiermee wordt voorkomen dat er stoomvorming op het balkon plaats kan vinden. Het uitlaatcircuit wordt verbeterd, waardoor er geen uitlaatgassen meer kunnen ontsnappen. Tevens is de demper vernieuwd. De hoogteregelkleppen tussen draaistel en bak worden verbeterd. De draaicilinders van de zwenk/zwaaideuren worden verbeterd. Het depotvoedingcircuit wordt gewijzigd. De mogelijkheid voor 220 Volt wordt afgenomen. Dit systeem werkte als vorstbeveiling voor het koelwater. Deze functie wordt nu gekoppeld aan het systeem voor 380 Volt. Dit circuit zorgt er voor dat de batterijen worden opgeladen en dat het koelwater op een temperatuur van 40° Celsius wordt gehouden. Het systeem voor de verwarming wordt aangepast, zodat de cabine sneller opgewarmd is. Voor de koeling van de treinstellen worden zij voorzien van een wit dak en klapramen over de gehele rijtuigbak. Dit betekent dat de vaste ramen vervangen worden door klapramen. Daarnaast werd het startcircuit aangepast met een boostcap. Hiermee worden startproblemen als gevolg van uitgeputte batterijen ondervangen. De batterijen worden hierdoor tijdens het starten nauwelijks nog belast. Hierdoor wordt het boordspanningsnet niet meer geplaagd door spanningsdips, zodat het netwerk en de PLC's (Programmable Logic Controllers) niet meer uit kunnen vallen.

In 2013 ondergaan de terzijde gestelde treinstellen een opknapbeurt. Met deze beurt kunnen de treinstellen tot 2018 mee. Voor deze beurt komen de treinstellen 3424, 3426 - 3435, 3437 - 3440 en 3443 - 3449 in aanmerking. Van deze treinstellen zijn alleen de 3424 en 3426 in nog in dienst. Op 1 juli 2013 kwam de 3433 aan in Haarlem voor de opknapbeurt. De 3440 en 3444 volgden op 25 juli 2013. De 3433 en 3440 zullen als prototype dienen voor de opknapbeurt. Bij deze opknapbeurt worden ook de draaistellen gereviseerd en zullen de treinstel schoongemaakt gaan worden. Ook zullen vele constructiewijzigingen worden uitgevoerd aan de treinstellen. Onderdelen van in dienst zijnde treinstellen worden overgeplaatst naar de treinstellen die een opknapbeurt ondergaan. Op 6 september 2013 zijn de 3433 en 3440 van Haarlem naar Hengelo gesleept voor afrondende werkzaamheden aan de motoren. Na deze werkzaamheden moeten de treinstellen echter nog wel terug naar Haarlem. De 3428 + 3445 rijden op 27 augustus 2013 van Arnhem Berg op eigen kracht naar Haarlem. De 3433 vertrekt op 17 september 2013 naar Haarlem. De 3440 gaat op 23 september 2013 op eigen kracht terug van Hengelo naar Haarlem. Het vijfde treinstel dat in behandeling is genomen, is de 3429. Op 27 september 2013 werd het treinstel door de VolkerRail 203-1 van Amersfoort naar Haarlem gesleept. De 3433 is op 4 oktober 2013 afgeleverd. Het treinstel is opnieuw geel geschilderd met donkerblauwe deuren in plaats van zwarte deuren. Op 10 oktober is het treinstel voor het eerst ingezet in de serie 8500. De 3440 is op 10 oktober 2013 afgeleverd. Op 2 oktober 2013 zijn de 3427 en 3430 in Haarlem aangekomen voor hun revisiebeurt. De 3446 sleepte op 15 oktober de 3448 van Amersfoort naar Haarlem. Op 18 oktober bracht de 3446 de 3439 naar Haarlem. Eerder die dag kwam de 3446 hiervoor los uit Haarlem. Nadat de 3439 in Haarlem achter was gelaten, sleepte de 3446 treinstel 3444 naar Hengelo. In Hengelo krijgen alle opgeknapte treinstellen motorrevisie. Na deze motorrevisie komen de treinstellen weer in dienst. De 3446 werd op 25 oktober 2013 zelf overgebracht naar Haarlem voor revisie. Op 29 november 2013 werd het treinstel door de 3434 naar Hengelo gesleept voor de technische revisie. De 3435 is op 28 november 2013 binnengenomen in Haarlem. Op 2 december 2013 werden drie treinstellen in behandeling genomen, de 3426, 3438 en 3449. Het voormalige Grensland treinstel 3436 werd op 18 december 2013 van Hengelo naar Haarlem gesleept door de 3434. Op de terugweg naar Hengelo werd door de 3434 de 3431 meegenomen naar Hengelo. De 3436 en 3437 zijn op 19 december als laatste in behandeling genomen. Het opknappen van de 3436 gaat ten koste van de 3424, welke terzijde gesteld zal gaan worden. De 3436 is op 30 januari 2014 naar Hengelo gebracht voor motorrevisie en op 3 februari 2014 in dienst gesteld. De 3437 werd op 3 februari 2014 naar Hengelo gesleept door de 3435. De 3434 ging als laatste op 5 februari 2014 naar Hengelo.


Bijzondere uitvoeringen

  • De 3401, 3402, 3404, 3412 en 3414 zijn van buiten aangepast en in de huisstijl van Zutphen - Apeldoorn gebracht.


  • De treinstellen 3403 en 3410 zijn aangepast voor de dienst Zwolle - Kampen (zowel intern als extern). Dit gebeurde eind november, begin december 2006 in het Onderhoudsbedrijf Zwolle. Het NS logo is verkleind en op de koppen aangebracht. Tussen de deuren op het kopbalkon en de bakovergang zijn de plaatsnamen Zwolle en Kampen opgenomen. In de afdeling met klapzittingen zijn deze vervangen door banken en de statafels verwijderd, zodat enkel de stangen overbleven. De stoelen in de treinstellen zijn opnieuw gestoffeerd. De tussenwanden werden voorzien van foto's van reizigers en hun bestemming in Zwolle of Kampen.


  • Treinstel 3436 is verhuurd aan Syntus en doet dienst als "Grensland-Express" (Hengelo-Bad Bentheim) en is ook zodanig bestickerd. Op beide bakken zijn in het lichtgeel personen geplakt. Bij de bakovergang zijn de laatste drie ramen blauw bestickerd. Het ABk rijtuig is voorzien van lichtblauwe bestickering. Het Bk rijtuig is voorzien van donkerblauwe bestickering. In deze blauwe vlakken staat boven de ramen de website van de grenslandexpress. Onder de ramen staan de plaatsen langs de lijn aangegeven (Hengelo - Oldenzaal - Bad Bentheim - en verder). Bij afloop van de proef in december 2013 is het treinstel van zijn bestickering ontdaan.
  • De 3448 en 3449 zijn op 17 maart 2014 voorzien van beschildering voor Zwolle - Kampen. Zij nemen hiermee de rollen over van de 3403 en 3410. Deze treinstellen zijn in februari (3410) en maart (3403) 2014 aan de kant gezet. Bij de rijtuigbakeinden zijn zij voorzien van Zwolle resp. Kampen. In het midden van de rijtuigbak is het logo en de naam Provincie Overijssel geplakt. De plaatsnamen en streep over het treinstel zijn in het rood uitgevoerd in tegenstelling tot de witte streep op 3403 en 3410. In juli 2015 verliezen de beide treinstellen deze outfit. Zij worden ook voorzien van stickers "In opdracht van provincie Overijssel".
  • Treinstel 3424 is in de herfst van 2014 in de werkplaats van Strukton in Zutphen aangepast om gladde spoorrails te kunnen behandelen met lasertechniek. Het treinstel is gedeeltelijk ontdaan van het interieur. De lasers bevinden zich in twee kastjes onder de kop van ieder rijtuig. Het licht van de laser wordt via een aparte box (optic box) omgezet naar een lichtbundel die de gehele spoorstaaf bestrijkt. De pulslaser verwijdert al rijdend de smurrie van rails. Om het reflectielicht van de laser op te kunnen vangen, is er een metalen doos die om de rails en laser is geplaatst. Het vuil dat zich hier in op hoopt, wordt er met lucht uitgeblazen. De rails worden tegelijkertijd bevochtigd om de hechting van bladresten tegen te gaan. Het systeem werkt niet als er oneffenheden in het spoor worden gevonden. In het ABk rijtuig zijn een aantal ramen vervangen door roosters in de voormalige rookafdeling. In het Bk rijtuig is in de multifunctionele ruimte het raam aan de kant van de bakovergang vervangen door een rooster. Achter deze roosters zijn de koelunits van de laser geplaatst. Voor de nodige energie is er in het treinstel een extra generator geplaatst. Daarnaast is het treinstel voorzien van logo's van ProRail, Strukton, TU Delft en Universiteit Twente. Om het treinstel herkenbaar te maken als testtrein, staat op de zijwanden de tekst Test- en meettrein. Daarnaast wordt op een as onder het ABk rijtuig een hydraulisch remsysteem gemonteerd. Het normale remsysteem is uitgeschakeld van het draaistel. Met dit hydraulisch remsysteem is het mogelijk om nauwkeurig te remmen. De andere as van het draaistel wordt gebruikt voor metingen van snelheid en het eventueel doorslippen bij optrekken of afremmen. Tegelijkertijd wordt via een Tribo-meting de wrijving tussen wiel en spoorstaaf bepaald. Op 13 november 2014 rijdt het treinstel zijn eerste proefrit van Zutphen via Arnhem naar Utrecht Centraal. Tijdens deze rit werd geconstateerd dat het treinstel de strijkregels in het spoor bij bruggen kan raken. Dit moet eerst aangepast worden, voordat het treinstel ingezet kan worden. Proefritten tussen Zutphen en Dieren zijn wel toegestaan. In de herfst van 2015 wordt het treinstel wederom ingezet tussen Zutphen en Dieren. Bij Brummen worden de spoorstaven gelaserd. In de herfst van 2016 zal het treinstel weer worden terug verbouwd naar de oorspronkelijke staat. De proeven zullen voortgezet gaan worden op een platte wagon. Het treinstel blijft wel behouden voor proeven. Het gladheidmeetsysteem blijft aanwezig op het treinstel. Vanaf maart 2017 zou het treinstel weer proefritten gaan rijden. Dit vindt echter geen doorgang.
  • De 3431 en 3447 zijn op 7 juli 2015 voorzien van stickers op de zijwand "In opdracht van provincie Overijssel". De overige treinstellen zullen ook van deze stickers voorzien gaan worden.


Wijzigingen

  • In 1998 zijn de 3431 - 3433 voorzien van Indusi en inklapbare traptreden. Deze waren nodig voor de lage perrons in Duitsland. De treinstellen waren de opvolgers van de DE-II treinstellen 178 en 179, welke tussen Heerlen en Aken pendelen. De treinstellen zijn in maart 1998 naar Maastricht overgebracht voor het inregelen van de Indusi. Er zijn echter nog problemen met de uitklapbare traptreden. Op hogere perrons raken deze treden het perron. Er worden sensoren aangebracht die bepalen of de uitklapbare traptreden al dan niet moeten uitklappen. Eind juli 1998 rijden de treinstellen proefritten tussen Heerlen en Aken. Deze ritten zijn bevredigend, zodat de treinstellen toegelaten worden op het baanvak. Op 14 augustus 1998 wordt er formeel toestemming om met de treinstellen op het baanvak te kunnen rijden. Vanaf 14 augustus 1998 rijden de treinstellen tussen de beide plaatsen, nadat de wijzigingen een positief resultaat hebben opgeleverd.
  • In oktober 2001 is de DH-II 3405 samen met de DH-I 3101 gebruikt voor proeven met het TCSA-systeem (Track Circuit Shunt Assistent). Dit systeem is in gebruik tussen Heerlen en Herzogenrath. De proefritten moeten uitwijzen of een verbeterde versie hiervan voldoende zekerheid oplevert om het slecht detecteerbaar materieel toch zichtbaar te krijgen in de beveiligingssystem. Met het verbeterde systeem is het mogelijk om met minder assentellers toe te kunnen in de beveiliging met ATB-EG. Op 19 oktober 2001 gaat het materieel van Zwolle naar Heerlen. Hier aangekomen bleek dat er voor de DH-II 3405 geen toestemming was om de proefritten te rijden, zodat er gekozen werd om de van Indusi voorziene DH-II 3433 te gebruiken voor deze proefritten. De proefritten vonden plaats tussen 22 en 25 oktober 2001. De bedoeling was om op 26 oktober 2001 terug te keren naar Zwolle. De DH-II 3433 stond in Maastricht en de DH-I 3101 in Heerlen. Om samen gevoegd te worden is de DH-I 3101 door Plan V El2 852 van Heerlen naar Maastricht gebracht, omdat een los motorrijtuig niet is toegelaten tussen beide plaatsen. Het bleek later ook niet mogelijk om het dieselmaterieel op eigen kracht naar Zwolle terug te keren. Pas op 3 november 2001 zijn de DH-I 3101 en DH-II 3433 naar Zwolle overgebracht, hierbij getrokken door de treinstellen ElD2 815 + El2 953 (Plan V). De metingen in deze periode zijn echter mislukt, zodat in het voorjaar van 2002 de proefritten nogmaals verreden moesten worden. Op 30 april 2002 wordt de DH-II 3433 door locomotief 1202 van het Spoorwegmuseum van Utrecht naar Heerlen gesleept.
  • In het voorjaar van 2003 zijn de NoordNed treinstellen 3446 - 3448 en de NS treinstellen 3444 en 3445 voorzien van een software update. De update zorgt ervoor dat het rijdend personeel de computer in de cabine makkelijker kan bedienen. Zo worden de ATB gegevens door middel van een scherm en toetsenbord ingegeven. Het display geeft de machinist ook informatie over de foutmeldingen van het treinstel en bijvoorbeeld de hoeveel diesel die nog in de tank aanwezig is. Door deze update mogen de treinstellen niet meer samen rijden met andere treinstellen die deze update nog niet gehad hebben. Om dit kenbaar te maken, zijn de cabineruiten voorzien van een A4, met daarop de tekst: Let op, display gewijzigd. Vanaf juli 2003 worden de overige treinstellen ook voorzien van deze update.
  • In mei 2003 werd de 3426 in de ABk rijtuigbak voorzien van schuiframen over de gehele rijtuigbak. Deze schuiframen waren afkomstig van de Bk van het SM'90 treinstel 2104. De ramen met klapramen verhuisden hierbij naar de Bk rijtuigbak. Uit deze proef bleek dat het hele treinstel voorzien van klapramen het meeste effect had. Vanaf eind 2005 worden alle NS treinstellen voorzien van klapramen tijdens het MTO.


  • In het najaar van 2005 worden bij wijze van proef de 3412 en 3416 voorzien van witte daken en over de hele lengte van klapramen om de warme temperaturen in de zomer beter te kunnen doorstaan. De uitkomst van deze proeven zijn positief. Bij het uit te voeren Middellange Termijn Onderhoud worden alle treinstellen voorzien van witte daken.


  • Vanaf juli 2013 worden de treinstellen voorzien van UIC nummering.


Cabine airco

Vanaf september 1997 werd het nog nieuwe materieel voorzien van cabine airco in het revisiebedrijf Tilburg. Deze airconditioning moet er voor zorgen dat tijdens de warme maanden van het jaar het klimaat in de cabine niet te warm wordt. Als eerste treinstel is de 3418 onder handen genomen. In juni 1998 werd het laatste treinstel, de 3423, afgeleverd.

Nummer Binnenkomst Aflevering
3401 23 april 1998 7 mei 1998
3402 25 maart 1998 2 april 1998
3403 20 april 1998 28 april 1998
3404 30 december 1997 19 januari 1998
3405 12 februari 1998 20 februari 1998
3406 19 februari 1998 25 februari 1998
3407 26 maart 1998 6 april 1998
3408 13 maart 1998 20 maart 1998
3409 26 januari 1998 4 februari 1998
3410 15 januari 1998 22 januari 1998
3411 5 februari 1998 13 februari 1998
3412 26 februari 1998 12 maart 1998
3413 2 februari 1998 12 februari 1998
3414 17 maart 1998 25 maart 1998
3415 19 januari 1998 26 januari 1998
3416 12 maart 1998 20 maart 1998
3417 14 april 1998 23 april 1998
3418 29 september 1997 11 december 1997
3419 31 maart 1998 9 april 1998
3420 4 februari 1998 16 februari 1998
3421 27 januari 1998 5 februari 1998
3422 27 februari 1998 9 maart 1998
3423 22 april 1998 25 juni 1998
3424 5 maart 1998 13 maart 1998
3425 20 maart 1998 26 maart 1998
3426 6 mei 1998 14 mei 1998
3427 28 april 1998 11 mei 1998
Nummer Binnenkomst Aflevering
3428 9 april 1998 20 april 1998
3429 9 maart 1998 17 maart 1998
3430 25 februari 1998 5 maart 1998
3431 30 januari 1998 9 februari 1998
3432 20 januari 1998 27 januari 1998
3433 16 februari 1998 25 februari 1998
3434 16 april 1998 23 april 1998
3435 25 maart 1998 31 maart 1998
3436 6 januari 1998 20 januari 1998
3437 3 maart 1998 12 maart 1998
3438 6 april 1998 14 april 1998
3439 6 april 1998 16 april 1998
3440 20 maart 1998 30 maart 1998
3441 2 april 1998 9 april 1998
3442 13 februari 1998 2 maart 1998
3443 14 mei 1998 25 mei 1998
3444 30 maart 1998 6 april 1998
3445 13 januari 1998 20 januari 1998
3446 7 mei 1998 20 mei 1998
3447 24 april 1998 7 mei 1998
3448 9 april 1998 20 april 1998
3449 9 februari 1998 19 februari 1998
3450 13 maart 1998 25 maart 1998
3451 22 januari 1998 30 januari 1998
3452 20 februari 1998 27 februari 1998
3453 12 mei 1998 20 mei 1998
     


Vernummeringen

Vanaf 14 december 2003 huurde Syntus voor langere tijd zes treinstellen. In de daarop volgende jaren gingen nog eens zes treinstellen voor langere tijd over naar Syntus. De treinstellen werden daarop vernummerd in de serie 50 - 61.


Schadegevallen

  • Op 24 september 1999 botste de 3402 als voorste treinstel van trein 7715 tussen Zevenaar en Doetinchem. Het treinstel werd pas op 26 oktober 1999 naar Haarlem overgebracht voor herstel van de schade. Op 25 november 1999 werd het treinstel weer afgeleverd na herstel.


  • De 3444 kwam op 7 april 2002 in dienst van Syntus in botsing met ICM-IV 4230 te Arnhem Berg. Op 5 juni 2002 werd het treinstel weer afgeleverd en direct terug gegeven aan NS.
  • De 3405 botste op 20 maart 2003 frontaal op de PB01 van Shortlines te Roermond. Bij dit ongeval kwam de machinist van de 3405 om het leven. De zwaar beschadigde ABk werd ter plaatse van zijn cabine ontdaan. De rijtuigbak is op een nooddraaistel geplaatst in afwacht van verder transport. Op 30 maart 2003 is het treinstel naar Utrecht gesleept. Op wordt het treinstel naar de werkplaats in Haarlem overgebracht. De ABk komt niet meer voor herstel in aanmerking en wordt terzijde gesteld. De ABk heeft tot 21 december 2005 in Haarlem gestaan, alvorens overgebracht te worden naar sloper Vlasman in Alphen aan den Rijn. Het Bk-rijtuig heeft lange tijd als reserve rijtuig gediend. Het rijtuig wordt door zowel de Haarlemse als Zwolse werkplaats geplukt en op 15 september 2014 gesloopt.
  • Op juli 2005 raakt de 3413 beschadigd aan de ABk kop. Het treinstel is onderweg als trein van naar . Ter hoogte van botst het treinstel met een . Op 1 augustus 2005 is het treinstel naar de hoofdwerkplaats Haarlem overgebracht door ICM 4 voor herstel van de schade. Op 26 september 2005 is het treinstel afgeleverd en door V-IRM 9409 van Haarlem naar Zwolle gesleept.
  • De 3427 raakte op 25 december 2005 beschadigd na een aanrijding met een wild zwijn. Het treinstel was onderweg van Venlo naar Nijmegen, toen het tussen Mook en Nijmegen Heijendaal de aanrijding had. Het treinstel liep onder andere lekkage op aan het hydraulisch systeem. Het treinstel werd naar Venlo teruggesleept. Op 10 februari werd het treinstel door ICM-IV 4241 naar Tilburg gesleept, alwaar het hersteld werd. Op 17 februari kwam het treinstel hersteld weer aan in Venlo, na overgebracht te zijn door ICM-III 4088.
  • De 3447 raakte in dienst van Arriva op 5 februari 2006 beschadigd na een aanrijding met een tractor tussen Buitenpost en Grijpskerk. Het treinstel werd in Haarlem hersteld tussen 9 februari en 28 maart 2006.
  • De 3429 kwam op 9 september 2006 in aanraking met een auto tussen Blerick en Venlo. Hierbij raakte onder andere de dieseltank beschadigd. Op 27 september 2006 kwam het treinstel aan in Haarlem, alwaar het op 7 november 2006 weer werd afgeleverd en naar Zwolle werd gesleept.
  • De 3409 raakte op 16 oktober 2009 beschadigd aan de ABk toen het onderweg was van Groningen naar Zwolle als trein 9142, samen met de 3404. Bij Koekange werd een vrachtauto met zakken gevuld met ballast geraakt. Van 6 november tot 24 december 2009 werd het treinstel in Haarlem hersteld van de schade. In de tussentijd heeft het in Zwolle gestaan. Op 8 januari 2010 kwam het treinstel weer in dienst.
  • Op 25 oktober 2014 botst de 3438 met vijf koeien in Mariënheem. Het treinstel is onderweg als trein 7922 van Enschede naar Zwolle. De koeien zijn losgebroken uit het weiland waar in zij liepen. Alle vijf de koeien overleven de botsing niet. Het treinstel raakt beschadigd aan de ABk. Voor reiniging gaat het treinstel op 26 oktober 2014 naar de Zaanstraat. Op 31 oktober 2014 sleept het V-IRM-IV stam het treinstel van de Zaanstraat naar Haarlem voor schadeherstel. Het treinstel wordt via Amsterdam Centraal, Gouda en Den Haag Hollands Spoor naar Haarlem gesleept. Op 23 december 2014 wordt het treinstel na herstel van de schade afgeleverd. Op 24 december 2014 wordt het treinstel door ICMm ElD4 42 naar Hengelo gesleept.
  • Op 14 april 2019 vindt er een ontploffing plaats in de afgevoerde 3410. Het treinstel is in Nijmegen in gebruik als onderkomen voor daklozen. Door de kracht van de ontploffing worden onderdelen enkele tientallen meters ver weg terug gevonden. Het dak in het ABk-rijtuig loopt een bolling op door de kracht van de ontploffing. Ook het interieur loopt aanzienlijke schade op. De ontploffing is ontstaan door vuurwerkbommen. Een persoon komt hierbij om het leven.


Bakwisselingen

Bakwisselingen hebben niet plaats gevonden gedurende de levensloop van de treinstellen.


Afvoer

Als gevolg van de frontale aanrijding op 20 maart 2003 te Roermond met de PB01 van Shortlines is de 3405 afgevoerd. Per 1 augustus 2005 volgde de formele terzijdestelling. Het Bk rijtuig is aangewezen als reserve. Het licht beschadigde Bk rijtuig is op overgebracht naar Onderhoudsbedrijf Zwolle. Hier is de bak volledig kaal geplukt ten behoeve van de overige 52 treinstellen. In 2007 is de bak overgebracht naar de voormalige wagenwerkplaats in Amersfoort en staat daar volledig kaalgeplukt en ontdaan van zijn draaistellen.

Met ingang van dienstregeling jaar 2013 op 9 december 2012 werden de treinstellen die door Syntus geleased en gehuurd waren, aan NS Reizigers/NS Financial Services teruggegeven. Ook de treinstellen die dienst deden tussen Apeldoorn en Zutphen (3401, 3402, 3404, 3412 en 3414) worden terzijde gesteld. De 3412 komt echter al weer snel in dienst. Op 8 december worden de 3444 + 3429 + 3446 + 56 en 60 + 59 + 3445 + 57 en 58 + 3435 + 61 van Arnhem naar Amersfoort overgebracht. De 3404 + 3414 + 3402 werden in de ochtend van 11 december 2012 van Zutphen naar Amersfoort overgebracht om bij de voormalige wagenwerkplaats te worden opgeborgen. De 3401, 50, 51, 52, 53, 54 en 55 werden in Hengelo opgesteld, bij de reeds daar verblijvende 3428, 3430 - 3434 en 3443. In de nacht van 22 op 23 april 2013 zijn de 50 + 52 + 54 + 55 van Hengelo naar Amersfoort gesleept. De treinstellen zijn in de wagenloods geplaatst. Op 6 mei 2013 werden de 53 (3453) + 51 (3451) + 3447 + 3401 door de VolkerRail 203-1 vanuit Hengelo overgebracht naar Amersfoort.

Na afronding van de opknapbeurten in 2013 zullen de nog resterende treinstellen (3403, 3406 - 3413, 3415 - 3423 en 3425) aan de kant worden gezet. Als de treinstellen ontdaan zijn van hun onderdelen, zullen zij in Amersfoort worden geplaatst. Op 2 december 2013 gingen de 3408 + 3420 + 3423 + 3416 achter de VolkerRail V100 203-1 van Haarlem naar Amersfoort. De 3407 + 3415 + 3412 + 3417 werden op 13 december 2013 overgebracht van Haarlem naar Amersfoort achter de VolkerRail V100 203-2. Op 24 januari 2014 sleepte de VolkerRail V100 203-2 de treinstellen 3425 + 3413 + 3422 van Haarlem naar Amersfoort. Op 18 februari 2014 zijn door de VolkerRail V100 203-3 vier treinstellen van Haarlem naar Nijmegen overgebracht voor stalling. Het zijn de 3401 + 3414 + 3418 + 3402. Op 24 februari 2014 zijn door de VolkerRail V100 203-2 de 3406 + 3421 + 3404 + 3419 van Haarlem naar Nijmegen overgebracht.

De laatst overgebleven treinstellen zijn rijvaardig uit de dienst gegaan. De 3409 werd medio januari 2014 in Zwolle aan de kant gezet. Op 21 februari 2014 ging het treinstel naar Hengelo waar het terzijde werd gesteld. Op dezelfde dag werd ook de 3411 in Hengelo aan de kant gezet. De Kamper 3410 werd op 25 februari 2014 in Zwolle terzijde gesteld, nadat het treinstel niet meer vast werd ingezet in de serie 8500. Op 28 maart 2014 is treinstel 3403 in Hengelo ter zijde gesteld nadat zijn onderhoudstermijn verlopen was. Op 12 mei 2014 zijn een aantal treinstellen die in de open lucht stonden in Amersfoort in de loods gereden van de voormalige wagenwerkplaats door de VolkerRail V100 203-1. Als laatste treinstel is de 3424 op 16 mei 2014 terzijde gesteld. Het treinstel is tijdelijk in Arnhem geparkeerd. Op 3 juli 2014 is het treinstel naar Hengelo gereden en bij het servicepunt geparkeerd. Op juli 2014 is het treinstel 3424 van Hengelo naar Zutphen gereden. Hier zal het treinstel verbouwd gaan worden om in de herfst bladeren van de rails te kunnen laseren. Op 26 november 2014 is de 3411 uit Hengelo opgehaald door de VolkerRail V100 203-2. De combinatie is vervolgens naar Zwolle gereden, waar de 3410 werd opgehaald. Vervolgens zijn de twee treinstellen naar Amersfoort overgebracht. Op 18 februari 2015 is de 3410 door de VolkerRail V100 203- van Amersfoort via Arnhem Berg naar Zwolle gebracht. Het treinstel dient hier voor instructie aan het rijdend personeel. Op 9 april 2015 zijn de 3425 + 3415 + 3407 door de VolkerRail V100 203-2 vanuit Amersfoort naar de ACT-terminal gesleept in de Houtrakpolder. Dezelfde middag bracht de locomotief V100 203-1 van VolkerRail de 3422 + 3417 + 3416 vanuit Amersfoort naar de ACT-terminal in de Houtrakpolder. In augustus 2015 wordt de 3415 van Zwolle Goederen naar Hengelo overgebracht. Op 1 november 2015 is de 3410 door de VolkerRail 203-2 van Hengelo naar Arnhem gesleept. Hier dient het treinstel als instructiestel voor het personeel van de standplaatsen Arnhem en Nijmegen. Op 29 december 2015 is het treinstel door de VolkerRail 203-2 overgebracht naar Amersfoort. Hier zal het treinstel dienen als instructietreinstel voor het personeel van de overige standplaatsen in Nederland in 2016. Op 4 januari 2016 is het treinstel op het terrein van de voormalige wagenwerkplaats in Amersfoort geplaatst, bij de andere terzijde gestelde DM'90'en. Op 29 januari 2016 zijn de treinstellen 3420 en 3423 van Amersfoort naar de Dijksgracht gesleept door de VolkerRail V100 203-1. De treinstellen waren op 28 januari 2016 van het terrein voor de wagenloods gehaald en brachten de nacht samen met de locomotief door op Amersfoort Goederen. Op 20 september 2016 zijn de 3407, 3415 en 3425 van de Houtrakpolder naar Nijmegen overgebracht voor stalling. Op 6 maart 2017 is de 3403 van Hengelo naar Zwolle Rangeerstation gesleept door de V100 203-4 van VolkerRail. Het treinstel zal op Zwolle Goederen gebruikt gaan worden voor uitproberen van nieuwe schoonmaakmethoden. Het treinstel is hiertoe gedeeltelijk ontdaan van het interieur. Op 1 mei 2017 wordt het treinstel 3403 onthuld als treinstel voor nieuwe schoonmaaktechnieken. Schoonmaakbedrijven kunnen in dit treinstel nieuwe technieken uitproberen om het interieur te reinigen en te onderhouden. Op 29 mei 2017 zijn de 3412 + 3410 + 3408 van Amersfoort naar Nijmegen overgebracht. Op 15 juni 2017 worden de 3450 + 3451 + 3442 van Amersfoort naar Nijmegen gesleept door de 203-5 van VolkerRail. Medio juni 2017 worden de 3420 + 3423 van de Dijksgracht overgebracht naar de Zaanstraat. Op 6 juli 2017 zijn de treinstellen 3420 + 3423 samen met de SGMm-III 2940 van de Amsterdamse werkplaats Zaanstraat naar de Houtrakpolder gesleept door V100 203-1 van VolkerRail. Op 31 augustus 2017 zijn de 3411, 3413, 3441, 3452 en 3453 van Amersfoort naar Nijmegen overgebracht door de 203-1 van VolkerRail. Op 4 september 2017 zijn de 3423 en 3420 door de 203-5 van VolkerRail van de Houtrakpolder naar Nijmegen overgebracht. De 3403 is op 28 november 2017 van Zwolle naar Nijmegen overgebracht. Op 9 december 2017 zijn de vier treinstellen die niet nodig waren in de omloop van deze dag overgebracht van Hengelo naar Nijmegen. Het zijn de 3433 + 3438 + 3431 + 3429. Via Utrecht en Arnhem gaan zij uiteindelijk naar Nijmegen voor stalling. Op 10 december 2017 gaan in de nacht de treinstellen 3432 + 3447 vanuit Zwolle naar Amersfoort. Ook de treintellen 3440 + 3428 + 3434 + 3436 gaan in de avond van 9 december 2017 vanuit Zwolle naar Amersfoort. De 3430 + 3427 + 3443 gaan in de vroege ochtend van 10 december 2017 van Hengelo naar Nijmegen via Utrecht. Als tweede set zijn de 3448 + 3446 + 3444 + 3437 vanuit Hengelo naar Nijmegen overgebracht. Als laatste zijn de 3439 + 3449 + 3435 + 3445 vanuit Hengelo naar Nijmegen gereden. De treinstellen zijn met ingang van 10 december 2017 terzijde gesteld. Nadat in september 2019 het eigendom weer is verkregen over de treinstellen, is het nog niet meteen mogelijk om de treinstellen te verslepen als gevolg van administratieve problemen. Een aantal treinstellen zijn eind september, begin oktober 2019 verplaatst om het zo mogelijk te maken dat er werkzaamheden uitgevoerd kunnen worden op het emplacement van Nijmegen. Als de administratieve problemen zijn verholpen, worden de treinstellen vanaf 11 november 2019 vanuit Nijmegen naar de Houtrakpolder gebracht voor opslag. Zij worden op de TMA of USA terminal geplaatst. Vanwege een gebrek aan ruimte worden ook enkele treinstellen bij de Ter Haak terminal geplaatst, welke gelegen is naast de TMA terminal. In de ochtend van 11 november 2019 zijn de treinstellen 3450 + 3418 + 3412 + 3408 door de 203-4 van VolkerRail overgebracht. In de middag bracht locomotief 203-1 de treinstellen 3407 + 3415 + 3425 + 3416 van Nijmegen naar Amsterdam. Op 12 november 2019 zijn in de ochtend de treinstellen 3448 + 3446 + 3444 + 3437 van Nijmegen naar Amsterdam overgebracht door de 203-1 van VolkerRail. In de middag sleept de 203-4 de treinstellen 3440 + 3428 + 3434 + 3436 van Nijmegen naar Amsterdam. Op 13 november 2019 zijn de treinstellen 3403 + 3442 + 3451 + 3443 door de 203-4 van VolkerRail van Nijmegen naar de Houtrakpolder overgebracht. In de tweede helft van de ochtend zijn de treinstellen 3433 + 3417 + 3422 + 3452 door de 203-1 van VolkerRail van Nijmegen naar Amsterdam gebracht. In de tweede helft van de middag zijn door de 203-5 de treinstellen 3453 + 3441 + 3413 + 3411 uit Nijmegen overgebracht naar de Houtrakpolder. Het laatste transport op 13 november 2019 wordt getrokken door de 203-4 en bestaat uit de treinstellen 3432 + 3447 3439 + 3449. Op 18 november 2019 zijn de treinstellen 3435 + 3445 + 3430 + 3427 door de 203-5 in de ochtend van Nijmegen naar de Houtrakpolder overgebracht. Op 19 november 2019 zijn de treinstellen 3431 + 3429 + 3423 + 3420 door de 203-5 van Nijmegen naar de Dijksgracht gebracht. In de avond van 19 november 2019 worden de treinstellen 3410 + 3402 + 3404 door de 203-2 van Nijmegen naar de TMA-terminal in de Houtrakpolder overgebracht. De treinstellen 3419 + 3401 + 3414 + 3438 worden op 20 november 2019 naar de Dijksgracht overgebracht door de 203-2. Op 20 november 2019 worden de treinstellen 3406 en 3421 vanuit Nijmegen naar Hengelo gesleept door de locomotieven 203-2 en 203-5. In Hengelo worden de treinstellen 3409 en 3424 aan de treinstellen gekoppeld. Vervolgens worden de treinstellen naar de Houtrakpolder overgebracht. De treinstellen 3431 + 3429 zijn op 4 december 2019 van de Dijksgracht naar de USA terminal (3429) en TMA terminal (3431) overgebracht. De treinstellen 3419 + 3401 + 3414 + 3438 zijn op 9 december 2019 van de Dijksgracht naar de Zaanstraat. De treinstellen 3420 + 3423 zijn op de Dijksgracht achter gebleven. Op 20 januari 2021 zijn de treinstellen 3403, 3408, 3409, 3410, 3412, 3416, 3417, 3418, 3422, 3424, 3441, 3442 en 3451 van de TMA terminal naar de USA terminal overgebracht. De voor sloop bestemde treinstellen 3403, 3409, 3410 en 3424 zijn op 1 juli 2021 apart gezet van de overige treinstellen.

Op 18 augustus 2021 zijn 9 treinstellen (3408, 3412, 3416, 3417, 3418, 3422, 3441, 3442 en 3451) van USA-terminal opgehaald door de 2454 van st. 2454 crew. De treinstellen zijn in drie keer overgebracht. De eerste sleep bestond uit de 3441 + 3416, de tweede bestond uit de 3408 + 3412 en als laatste zijn de 3417 + 3422 + 3442 + 3451 + 3418 overgebracht. Op het emplacement Aziëhaven neemt de 9901 de treinstellen 3417 + 3422 mee naar de Dijksgracht. De 1315 van Fairtrains neemt de 3442 + 3451 + 3418 over en brengt deze naar het emplacement Gekkengraaf nabij Blerick. Later op de avond neemt de 9901 de treinstellen 3441 + 3416 + 3408 + 3412 eveneens mee naar Gekkengraaf. De treinstellen blijven hier opgesteld totdat de koper van de treinstellen ze gaat (laten) ophalen. In totaal zijn 14 treinstellen verkocht aan Brouwer Techniek. Op 20 augustus 2021 sleept de 9901 de treinstellen 3420 + 3423 + 3417 + 3422 van de Dijksgracht naar Gekkengraaf. Eveneens op 20 augustus 2021 was het de bedoeling om de treinstellen 3401, 3414 en 3419 van de Zaanstraat naar Gekkengraaf te brengen met de 1315 van Fairtrains. Door koppelingsproblemen kon dit transport geen doorgang vinden. Op 9 september 2021 zijn de treinstellen 3419 + 3401 + 3414 door de 9902 van Railexperts van de Zaanstraat naar Gekkengraaf overgebracht.


Tijdelijke terzijdestelling

Door overname van de Maaslijn (Nijmegen - Venlo) door Veolia zijn er een aantal treinstellen terzijde gesteld. Dit waren de treinstellen 3427 - 3436 en 3443 - 3447. Zij worden per december 2009 aan de kant gezet. Deze terzijdestelling was echter van korte duur. Door de sneeuwval en het winterse weer in de winter van 2010/2011 werden zeven treinstellen weer in dienst gesteld. Dit zijn de 3427, 3429, 3431, 3432, 3443, 3444 en 3445. Zij kwamen te rijden in de serie 2900 tussen Leeuwarden en Wolvega.


Op 18 juli 2010 worden acht treinstellen uit Amersfoort naar Arnhem Berg overgebracht. Hier zullen zij geconserveerd worden en tot de koude reserve worden bestempeld. In de ochtend worden de treinstellen 3427 + 3425 + 3430 + 3429 door de 203-5 van VolkerRail overgebracht. In de middag zijn de treinstellen 3431 + 3432 + 3434 + 3436 overgebracht.

Na de inlevering van de 3446 en 3447 op 1 april 2011, werden zij in Nijmegen gestald. In de nacht van 16 op 17 juni 2011 gingen de twee treinstellen samen met de 3433 uit Arnhem naar Zwolle Rangeerstation. Een dag later gingen de treinstellen door naar Hengelo om daar bij de overige treinstellen gestald te worden.

Met ingang van dienstregeling jaar 2013 op 9 december 2012 werden de treinstellen die door Syntus geleased en gehuurd waren, aan NS Reizigers/NS Financial Services teruggegeven. Ook de treinstellen die dienst deden tussen Apeldoorn en Zutphen werden terzijde gesteld. Echter werd de 3412 naar Zwolle gestuurd en doet hier dienst als reservetreinstel tussen Zwolle en Kampen. De opschriften van Apeldoorn en Zutphen zijn van het treinstel verwijderd, evenals het koersbord op de koersdisplay. De naam RegioNS en de blauwe strepen zijn op het treinstel gebleven. Op 8 december 2012 gingen de 3444 + 3429 + 3446 + 56 in de ochtend van Arnhem naar Amersfoort. Zij werden in de grote loods binnen gestald. De 60 + 59 + 3445 + 57 werden in de avond van 8 december 2012 van Arnhem naar Amersfoort overgebracht. Eveneens in de avond van 8 december kwamen de 58 + 3435 + 61 naar Amersfoort. De 3404 + 3414 + 3402 werden in de ochtend van 11 december 2012 van Zutphen naar Amersfoort overgebracht om bij de voormalige wagenwerkplaats te worden opgeborgen. De 3401, 50, 51, 52, 53, 54 en 55 werden in Hengelo opgesteld, bij de reeds daar verblijvende 3428, 3430-3434 en 3443. De 3447 werd vanuit Arnhem naar Hengelo overgebracht. Medio februari 2013 ging de 3446 vanuit Amersfoort naar Arnhem Berg voor opstelling aldaar. Medio april volgde de 3445 dezelfde weg. Zij stonden daar als reserve opgesteld. In de nacht van 22 op 23 april 2013 zijn de 50 + 52 + 54 + 55 van Hengelo naar Amersfoort gesleept. De treinstellen zijn in de wagenloods geplaatst. Op 25 april zijn 3427 + 3433 + 3443 overgebracht van Hengelo naar Amersfoort. Op 6 mei 2013 gingen 8 treinstellen vanuit Hengelo op pad. Als eerste gingen de 3432 + 3428 + 3434 + 3430 naar Deventer. Als tweede werden de 53 (3453) + 51 (3451) + 3447 + 3401 door de VolkerRail 203-1 overgebracht naar Amersfoort. De 3447 was kort daarvoor vanuit Arnhem naar Hengelo gekomen. Op 8 mei gingen de 3432 + 3428 + 3434 + 3430 van Deventer naar Arnhem. Na al deze verplaatsingen, verblijft alleen 3431 nog in Hengelo.

Op 28 juni 2013 zijn de 3414 + 3401 en 3433 + 3402 + 3404 van Amersfoort naar Haarlem overgebracht. Eind juli 2013 wordt bekend dat NS de 22 treinstellen die terzijde staan, weer in dienst wil stellen. De 21 treinstellen die op dat moment actief zijn, zullen aan de kant worden gezet. Zij zullen onderdelen gaan leveren aan de treinstellen die aan de kant staan. Als eerste is de 3433 in behandeling genomen in de werkplaats in Haarlem. De 3414 levert de onderdelen die overgezet moeten worden. De treinstellen die hiervoor in aanmerking komen, zijn de 3424, 3426 - 3435, 3437 - 3440, 3443 - 3449. Op 25 juli 2013 zijn de 3440 + 3444 door de VolkerRail 203-5 vanuit Amersfoort naar Haarlem overgebracht voor de opknapbeurt. Op 27 augustus reden de 3428 + 3445 op eigen kracht van Arnhem Berg naar Haarlem voor de opknapbeurt.

De pluktreinstellen worden door een soortgenoot of alleen overgebracht vanuit Hengelo naar Haarlem om geplukt te worden. In juni 2013 zijn al 5 treinstellen vanuit Amersfoort naar Haarlem overgebracht. Vervolgens zijn de volgende treinstellen naar Haarlem gebracht. Op 15 oktober 2013 reed de 3423 van Hengelo naar Haarlem. De 3419 is op 16 oktober 2013 van Hengelo naar Haarlem gereden om onderdelen te gaan leveren aan soortgenoten. Op 22 oktober 2013 is de 3416 van Hengelo naar Haarlem gesleept door de 3446 om onderdelen te leveren. De 3412 ging op 18 november 2013 van Zwolle naar Haarlem om onderdelen te leveren voor de te reviseren treinstellen. Op 26 november 2013 werd de 3415 naar Haarlem gebracht. De 3422 volgde een dag later op 27 november 2013. De 3425 werd op 9 december 2013 overgebracht. De 3413 werd op 13 december 2013 naar Haarlem gebracht. De 3406 ging op 19 december 2013 naar Haarlem.

Nummer Terzijde gesteld Plaats Indienststelling
50 9 december 2012 Arnhem
51 9 december 2012 Arnhem
52 9 december 2012 Arnhem
53 9 december 2012 Arnhem
54 9 december 2012 Arnhem
55 9 december 2012 Arnhem
56 9 december 2012 Amersfoort 10 oktober 2013
57 9 december 2012 Amersfoort 30 januari 2014
58 9 december 2012 Amersfoort 1 december 2013
59 9 december 2012 Amersfoort
60 9 december 2012 Amersfoort
61 9 december 2012 Amersfoort
3401 9 december 2012 Zutphen
3402 9 december 2012 Zutphen
3403 28 maart 2014 Hengelo
3404 9 december 2012 Zutphen
3406 19 december 2013 Haarlem
3407 1 november 2013 Haarlem
3408 1 november 2013 Haarlem
3409 21 februari 2014 Hengelo
3410 25 februari 2014 Hengelo
3411 21 februari 2014 Hengelo
3412 19 november 2013 Haarlem
3413 13 december 2013 Haarlem
3414 9 december 2012 Zutphen
3415 26 november 2013 Haarlem
3416 1 november 2013 Haarlem
3417 20 november 2013 Haarlem
3418 17 januari 2014 Haarlem
3419 18 oktober 2013 Haarlem
3420 18 oktober 2013 Haarlem
3421 15 januari 2014 Haarlem
3422 28 november 2013 Haarlem
3423 18 oktober 2013 Haarlem
3424 16 mei 2014 Arnhem
3425 9 december 2013 Haarlem
3427 13 december 2009 27 december 2009
3427 14 april 2010 Hengelo 2 januari 2011
3427 1 april 2011 11 november 2013
3428 13 december 2009 27 december 2009
3428 14 april 2010 Zwolle 1 november 2013
3429 13 december 2009 27 december 2009
Nummer Terzijde gesteld Plaats Indienststelling
3429 14 april 2010 2 januari 2011
3429 1 april 2011 16 december 2011
3429 9 december 2012 Arnhem 13 november 2013
3430 13 december 2009 27 december 2009
3430 14 april 2010 27 juli 2010
3430 2 april 2011 20 november 2013
3431 13 december 2009 27 december 2009
3431 14 april 2010 2 januari 2011
3431 31 maart 2011 20 januari 2014
3432 13 december 2009 27 december 2009
3432 14 april 2010 2 januari 2011
3432 1 maart 2011 10 januari 2012
3432 13 augustus 2012 Hengelo 17 januari 2014
3433 13 december 2009 27 december 2009
3433 14 april 2010 Zwolle 4 oktober 2013
3434 13 december 2009 24 januari 2010
3434 14 april 2010 19 oktober 2010
3434 30 mei 2011 19 februari 2014
3435 13 december 2009 24 januari 2010
3435 14 april 2010 19 oktober 2010
3435 30 mei 2011 1 oktober 2011
3435 9 december 2012 Amersfoort
3436 13 december 2009 27 december 2009
3436 14 april 2010 27 juli 2010
3436 19 december 2013 Haarlem 1 februari 2014
3443 13 december 2009 6 januari 2010
3443 15 april 2010 2 januari 2011
3443 1 april 2011 1 december 2013
3444 13 december 2009 6 januari 2010
3444 15 april 2010 2 januari 2011
3444 1 april 2011 1 oktober 2011
3444 9 december 2012 Amersfoort 29 oktober 2013
3445 13 december 2009 7 januari 2010
3445 14 april 2010 2 januari 2011
3445 1 maart 2011 27 oktober 2011
3445 9 december 2012 Amersfoort 18 oktober 2013
3446 13 december 2009 31 augustus 2010
3446 2 april 2011 22 september 2011
3446 9 december 2012 Amersfoort 12 december 2013
3447 13 december 2009 7 november 2010
3447 2 april 2011 1 september 2011
3447 9 december 2012 Hengelo 20 december 2013


Conditieritten

Om de bewegende delen van de treinstellen in conditie te houden, worden de treinstellen regelmatig verplaatst. Dit kan gebeuren in Hengelo, waar de treinstellen opgesteld zijn, maar ook over een langere afstand. Hierbij worden de treinstellen overgebracht naar bijvoorbeeld Onnen, Amersfoort of Arnhem. Hier worden de delen gecontroleerd, alvorens weer naar Hengelo terug te keren.


  • Op 23 december 2011 reden de 3443 + 3431 + 3428 van Hengelo via Deventer naar Onnen en weer terug naar Hengelo.
  • Op 3 mei 2012 zijn de 3431 + 3430 + 3427 van Hengelo op en neer naar Onnen geweest.
  • Op 23 januari 2013 zijn de 54 + 55 van Hengelo naar Arnhem geweest en weer terug.
  • Op 13 mei 2013 hebben de 3445 + 3446 een rit gemaakt van Arnhem Berg naar Amersfoort en weer terug.


Museummaterieel

Van de 53 gebouwde treinstellen, is er een bewaard gebleven. Het is de DH2 3426 van het Spoorwegmuseum in Utrecht.

  • Spoorwegmuseum

Het Spoorwegmuseum in Utrecht heeft de beschikking over een treinstel, de DH2 3426.

3426

Op 6 november 2017 wordt bekend dat de 3426 bewaard zal gaan worden door het Spoorwegmuseum. Tot 9 december 2017 zal het treinstel gewoon ingezet gaan worden. Op 9 december 2017 rijdt het treinstel in de ochtend en middag in de serie 7900. Later in de middag komt het treinstel ook in de serie 8100 terecht om zijn laatste ritten voor de NS te rijden. Op 10 december 2017 gaat het treinstel vanuit Zwolle naar Blerick voor opslag. Het treinstel doet daarbij een afscheidsrit over een aantal trajecten waar zij in het verleden hebben gereden in Oost-Nederland. Vanuit Zwolle gaat het naar Zutphen. Vanuit Zutphen gaat het via Winterswijk naar Arnhem, Nijmegen en Boxmeer naar Blerick. Op 10 maart 2018 wordt het treinstel door de ICMm-III 4084 van Blerick naar Hengelo gesleept voor onderhoud en herstel van een dieselmotor. Op 12 juni 2018 rijdt het treinstel zelfstandig van Hengelo naar Blerick via Amersfoort en Eindhoven. Het treinstel wordt op 29 augustus 2018 officieel overgedragen aan het Spoorwegmuseum. Voorafgaand komt het treinstel uit de Blerickse stalling naar Amersfoort, waar getankt gaat worden. Vanuit Amersfoort wordt er naar het museum gereden. Op 10 november 2018 gaat het treinstel vanuit Utrecht terug naar Blerick.


Inzet

Het treinstel gaat op 22 juni 2018 vanuit Blerick naar Eindhoven. Hier zal het treinstel gewassen worden en later op de dag naar het Spoorwegmuseum gaan. Op 23 juni 2018 rijdt het treinstel een rit voor de Vrienden van het Spoorwegmuseum. Het is hiermee zijn eerste rit voor het Spoorwegmuseum. Het treinstel rijdt van Utrecht via Hilversum en Uitgeest naar het terrein van Tata Steel in Beverwijk. De terugrit vanuit Beverwijk gaat via Haarlem, Den Haag, Leiden, Alphen aan den Rijn en Woerden naar Utrecht. Op 24 juni 2018 keert het treinstel terug naar Blerick.


Verkoop aan Roemenië

  • Ferotrans

Op 26 augustus 2014 is het eerste treinstel verkocht aan Ferotrans uit Roemenië. In 2017 worden nogmaals 27 treinstellen verkocht aan Ferotrans. Deze verkoop vindt plaats op 18 juli 2017. Op 15 november 2017 worden 20 treinstellen verkocht. De 48 verkochte treinstellen zijn de 3401, 3402, 3404, 3406 - 3408, 3410 - 3423, 3425, 3427 - 3453. De treinstellen zullen eerst gereviseerd gaan worden alvorens in dienst te komen op diverse spoorlijnen in Roemenië. De treinstellen worden echter niet opgehaald, omdat de vergunning voor het rijden door Duitsland en Oostenrijk niet wordt afgegeven. De vergunning wordt niet afgegeven in verband met de breedte van de treinstellen. De treinstellen moeten uiterlijk in april 2018 zijn opgehaald. Medio 2018 wordt bekend dat de kans klein is dat Ferotrans de treinstellen overneemt. In 2011 is de licentie van het bedrijf ingetrokken om treinen te rijden in Roemenië. Ook speelt een tekort aan financiële middelen een rol bij de overname als gevolg van het niet meer hebben van de licentie. Ook de grote schuldenlast bij goederenvervoerder CFR Marfa speelt een rol. Ferotrans krijgt door ProRail een deadline opgelegd om voor 1 oktober 2019 alle treinstellen te hebben opgehaald. Op 12 augustus 2019 was het de bedoeling om de treinstellen 3432, 3447, 3448, 3446, 3444 en 3437 met de IRP 2211 + RRF 189 091 van Nijmegen naar Emmerich en verder naar over te brengen. Als gevolg van diverse problemen is het transport uitgesteld tot een nader te bepalen datum. Op 9 september 2019 maakt de NS bekend dat zij de verkoop aan Ferotrans willen terugdraaien. Hiertoe is een verzoek bij de rechtbank ingediend. Het terugdraaien is ingegeven vanwege het feit dat ProRail aan het werk wil in oktober 2019 in Nijmegen, waar de treinstellen staan opgesteld. Door de rechtbank is op 20 september 2019 uitspraak gedaan. [1]. De rechter draait de verkoop van de treinstellen terug. Dit betekent dat de NS de treinstellen mag weg halen uit Nijmegen om ze elders neer te zetten. De plannen voor de treinstellen zijn ongewis. Op 30 september 2019 zijn de eerste treinstellen vanuit Nijmegen naar de Houtrakpolder gebracht door de 2211 van Independent Rail Partner. Ferotrans laat in september 2020 beslag leggen op de 48 treinstellen. In november 2020 wordt de beslaglegging door Ferotrans op de 48 treinstellen opgeheven door de rechter. [2].

Begin maart 2021 laat Ferotrans van zich horen en wil nog steeds 48 treinstellen overnemen. Daarnaast beschuldigt Ferotrans het Poolse SKPL van het illegaal vervoeren van de treinstellen door Duitsland naar Polen. Door middel van een bodemprocedure hoopt Ferotrans de treinstellen alsnog te krijgen.


Verkoop aan Polen

  • Stowarzyszenie Kolejowych Przewozów Lokalnych (SKPL)

In oktober 2020 wordt bekend dat dat de Poolse spoorwegmaatschappij Stowarzyszenie Kolejowych Przewozów Lokalnych (SKPL) 32 treinstellen van de NS heeft gekocht op 4 september 2020. Dit zijn de treinstellen 3402, 3404, 3406, 3407, 3411, 3413, 3415, 3421, 3425, 3427, 3428, 3429, 3430, 3431, 3432, 3433, 3434, 3435, 3436, 3437, 3438, 3439, 3440, 3441, 3443, 3444, 3445, 3446, 3447, 3448, 3449 en 3453. De levering laat in eerste instantie op zich wachten omdat door Ferotrans beslag heeft laten leggen op de treinstellen. Op 28 november 2020 worden de eerste vier treinstellen overgebracht. Door de 6702 werden de treinstellen 3429 + 3431 + 3435 + 3445 van de standplaats in de Houtrakpolder gehaald en naar het emplacement Aziëhavenweg overgebracht. Hier nam de 1829 van Rail Force One de treinstellen over voor de rit naar Bad Bentheim. In Bad Bentheim werd plaats gemaakt voor de 193 785 van ITL/Captrain, welke de trein tot aan het Poolse Węgliniec reed. In Węgliniec is de trein overgenomen door de 3 620 543 (SM42-2486) van ITL Polska voor het laatste traject naar Zagórz. De vier treinstellen zijn hier op 29 november 2020 aangekomen. Op 8 december 2020 gaan de treinstellen 3421 + 3402 + 3427 + 3406 van de Houtrakpolder naar Amersfoort achter de 1829 van RFO. Op 10 december 2020 zijn de treinstellen 3432 + 3447 + 3439 + 3449 door de 1837 en 6702 van RFO van de Houtrakpolder naar Amersfoort overgebracht. De treinstellen zijn geplaatst bij de loods van de voormalige wagenwerkplaats. Het vervoer naar Polen is stil gelegd als gevolg van de breedte van de treinstellen, waardoor zij buiten profiel zijn bij de rit door Duitsland. Hiervoor moeten nieuwe vergunningen worden aangevraagd. Daarnaast zullen de treinstellen tussen koppelwagens geplaatst gaan worden. Dit naar aanleiding van het ongeval bij het Duitse Dreileben, waarbij twee nieuwe, gesleepte treinstellen ICNG betrokken waren. Deze werden alleen getrokken door de locomotief, zonder rem- en koppelwagens.

De treinstellen dienen echter wel van het terrein van de TMA terminal gehaald te worden. De treinstellen worden naar Amersfoort overgebracht, waar zij plaats vinden bij de voormalige wagenwerkplaats en het defensieterrein Vlasakkers. Op 23 december 2020 zijn de treinstellen 3453 + 3413 + 3411 + 3404 van de Houtrakpolder naar Amersfoort gebracht door de 1830 + 6702 van RFO. Door de 6702 worden de vier treinstellen vanaf Amersfoort naar het defensieterrein Amersfoort Vlasakkers overgebracht. Na terugkomst van de 6702 in Amersfoort gaan de 1830 + 6702 weer naar Amsterdam. In de avond worden de treinstellen 3433 + 3448 + 3446 + 3444 aangekoppeld voor de rit van de Houtrakpolder naar Amersfoort. Na aankomst in Amersfoort worden de vier treinstellen de 6702 van Amersfoort naar de Vlasakkers overgebracht. Op 24 december 2020 brengen de 1829 + 6702 van RFO de treinstellen 3425 + 3415 + 3407 + 3437 van de Houtrakpolder naar Amersfoort. Door wederom de 6702 worden de vier treinstellen van Amersfoort naar de Vlasakkers overgebracht. Op 15 januari 2020 brengt de door RFO gehuurde 303008 van Strukton de treinstellen 3443, 3440 en 3428 van de Houtrakpolder naar Amersfoort. Vanuit hier worden de treinstellen overgebracht naar de Vlasakkers. Op 18 januari 2020 worden de treinstellen 3434 + 3436 + 3430 door de 1829 van RFO van Amsterdam naar Amersfoort gebracht. Door de 683 worden de treinstellen naar de Vlasakkers overgebracht. De 3441 zou ook bij de verkoop inbegrepen zijn, maar als gevolg van luchtlekkage is besloten om het treinstel niet naar Amersfoort te slepen, maar om te ruilen voor de 3450. Op 19 januari 2021 is treinstel 3452 van de Houtrakpolder naar de Watergraafsmeer overgebracht door de IRP 2212. De resterende treinstellen zijn op 20 januari 2021 op het terrein van de USA terminal neergezet. Op 28 januari 2021 zijn de treinstellen 3438 + 3450 door de 1830 en 1446 van RFO overgebracht naar Amersfoort vanuit de Houtrakpolder en Amsterdam Zaanstraat. Op 25 maart 2021 zijn de treinstellen 3402, 3406, 3421 en 3427 tussen rem- en koppelwagens van RailAdventure achter de 1829 van RFO naar Bad Bentheim overgebracht. Hier zijn zij overgenomen door de 111 215 van RailAdventure voor de rit naar Braunschweig. In de avond van 26 maart 2021 gaan de treinstellen 3437 + 3407 + 3415 + 3425 tussen de koppelwagens van RailAdventure achter de 1831 van Amersfoort naar Bad Bentheim. Hier worden zij overgenomen door de 111 van RailAdventure voor de rit naar Braunschweig. Door de 1830 van RFO zijn op 28 maart 2021 de treinstellen 3432 + 3447 + 3439 + 3449 naar Bad Bentheim gesleept vanuit Amersfoort. Door de 111 215 van RailAdventure worden zij naar Braunschweig overgebracht. Op 29 maart 2021 zijn de treinstellen 3436 + 3430 + 3434 + 3450 aan hun reis naar Polen begonnen. Door de 1829 van RFO zijn zij tussen koppelwagens van Amersfoort naar Bad Bentheim overgebracht. Hier neemt de 111 van RailAdventure de trein over voor de rit naar Rzepin. Door een diesellocomotief van SKPL worden de treinstellen naar Koźmin Wielkopolski overgebracht. Op 30 maart 2021 sleept de RFO 1830 de treinstellen 3443 + 3440 + 3438 + 3428 van Amersfoort naar Bad Bentheim. Hier neemt de 111 082 van RailAdventure de tussen koppelwagens geklemde treinstellen over voor verdere doorvoer naar naar Rzepin. Door een diesellocomotief van SKPL worden de treinstellen naar Koźmin Wielkopolski overgebracht. Op 31 maart 2021 zijn de 3433 + 3446 + 3448 + 3444 door de 1831 en 1830 van RFO van Amersfoort naar Bad Bentheim overgebracht. Een locomotief van de Baureihe 111 neemt de trein over voor de rit naar Rzepin. Door een diesellocomotief van SKPL worden de treinstellen naar Koźmin Wielkopolski overgebracht. Op 1 april 2021 vertrekken de laatste vier treinstellen. Dit zijn de 3453 + 3413 + 3411 + 3404. Zij worden door de 1831 van Amersfoort naar Bad Bentheim gesleept. In Bad Bentheim neemt de 111 082 van RailAdventure de treinstellen over voor verder transport naar Rzepin. Door een diesellocomotief van SKPL worden de treinstellen naar Koźmin Wielkopolski overgebracht. Op 3 april 2021 zijn de treinstellen 3402, 3406, 3421 en 3427 uit Braunschweig naar Koźmin Wielkopolski gebracht. Op 4 april 2021 zijn de treinstellen 3437 + 3407 + 3415 + 3425 uit Braunschweig naar Koźmin Wielkopolski overgebracht. Op 5 april 2021 volgden de treinstellen 3432 + 3447 + 3439 + 3449 uit Braunschweig voor de rit naar Koźmin Wielkopolski. Op 19 mei 2021 zijn de treinstellen 3406 + 3427 + 3402 + 3421 + 3425 + 3415 + 3407 + 3437 door de T448p-036 van Koźmin Wielkopolski naar Pleszew gesleept. Hier werd de 3421 uit de trein gerangeerd en op 1 van de goederensporen neergezet. De overige treinstellen werden naar Ostrów Wielkopolski gesleept. De 3415, 3407 en 3437 zijn bij de werkplaats van SKPL neergezet. De andere vier treinstellen werden elders neergezet. Op 21 mei 2021 zijn de treinstellen 3406 + 3427 + 3402 + 3425 en een treinstel van de Baureihe 614 door de T448p-036 van Pleszew naar Zagórz overgebracht. De treinstellen zullen hier worden opgeknapt in de werkplaats van de SKPL. De treinstellen zullen daarnaast voorzien gaan worden van de nodige beveiligingssystemen. Het interieur zal op een later moment vernieuwd gaan worden. De indeling van de afdeling eerste klas zal gewijzigd gaan worden. Het toilet zal voorzien gaan worden van een gesloten systeem en toegankelijk worden voor mindervaliden. Optioneel is het mogelijk om de treinstellen te voorzien van aansluitngen voor USB, informatiesystemen voor de reizigers, stopcontacten en wifi. Indien mogelijk zal het materieel voorzien gaan worden van airconditioning en uitklapbare traptreden. De inbouw hiervan blijkt mogelijk en wordt als eerste bij de SD85-001 uitgevoerd.

Als eerste is de 3429 vanaf het voorjaar van 2021 onder handen genomen. Het treinstel is overwegend rood geschilderd met een zwarte band rondom de ramen. De deuren zijn geel geschilderd. De treinstellen worden opgenomen in de serie SD85. De 3429 maakt op 23 juli 2021 haar eerste proefrit. Op 20 juli 2021 rijdt de 3445 eem korte proefrit om vast te stellen of alles naar behoren werkt. Het opgeknapte treinstel SD85-001 rijdt op 23 juli 2021 een proefrit in de nieuwe kleuren om vast stellen of motoren, transmissie en aandrijving werken. Daarnaast werd bekeken of de geplande dienstregeling realistisch is. In augustus 2021 wordt begonnen met het opknappen van het tweede treinstel, de 3445. In de eerste week van december 2022 is de 3421 van Pleszew naar Ostrów overgebracht. Het treinstel is daar bij de 3407, 3415 en 3427 neergezet. Op 9 december 2022 zijn de vier treinstellen naar Jaśle overgebracht in afwachting van de verdere rit naar Zagórz.


Inzet

De treinstellen zullen vanaf december 2022 ingezet gaan worden in het langeafstandsverkeer op baanvakken zonder bovenleiding. Het blijft mogelijk om met Wadlopers gecombineerd te rijden, maar dat zal sporadisch zijn. Eind februari 2022 krijgt de Poolse vervoerder SKPL het verzoek om vluchtelingen uit Oekraïne op te halen. Nabij het depot van Zagórz is een spoorlijn naar de Oekrainse grensplaats Smil'nytsya. De treinstellen hebben echter nog geen toelating op het baanvak. Deze wordt op 28 februari 2022 aangevraagd. Op 9 maart 2022 wordt een tijdelijke toelating verleend voor de treinstellen. Op 9 maart 2022 rijden de SD85-001 en onbekend geel treinstel de eerste rit vanaf Uherce Mineralne naar Zagórz. Op 30 december 2022 maakt de SD85-001 een proefrit van Zagórz naar Jasło.


Nummer Overbrenging naar Polen Nummer SKPL In dienst Ter zijde Sloop(rit)
3402 25 maart 2021
3404 1 april 2021
3406 25 maart 2021
3407 26 maart 2021
3411 1 april 2021
3413 1 april 2021
3415 26 maart 2021
3421 25 maart 2021
3425 26 maart 2021
3427 25 maart 2021
3428 30 maart 2021
3429 28 november 2020 SD85-001
3430 29 maart 2021
3431 28 november 2020
3432 28 maart 2021
3433 31 maart 2021
3434 29 maart 2021
3435 28 november 2020 SD85-003
3436 29 maart 2021
3437 26 maart 2021
3438 30 maart 2021
3439 28 maart 2021
3440 30 maart 2021
3443 30 maart 2021
3444 31 maart 2021
3445 28 november 2020 SD85-002
3446 31 maart 2021
3447 28 maart 2021
3448 31 maart 2021
3449 28 maart 2021
3450 29 maart 2021
3453 1 april 2021


Verkoop aan Happy Train Fleet Services BV (HTFS)

Op 19 januari 2021 is treinstel 3452 van de Houtrakpolder naar de Watergraafsmeer overgebracht door de IRP 2212. Hier wordt het treinstel bekeken door medewerkers van Happy Train Fleet Services BV. Zij zijn voornemens om dit treinstel over te nemen. Het treinstel wordt in goede staat bevonden en in februari 2021 is de overdracht van het treinstel. Het treinstel zal rijvaardig worden gemaakt.


Verkoop aan Brouwer Techniek

In de zomer van 2021 neemt Brouwer Techniek de 14 niet verkochte treinstellen over van NS. Dit zijn de 3401, 3408, 3412, 3414, 3416 - 3420, 3422, 3423, 3441, 3442 en 3451. In augustus 2021 worden de treinstellen in Amsterdam opgehaald en naar het terrein van Cabooter overgebracht op de nieuwe aansluiting Gekkengraaf. Op 18 augustus 2021 zijn de 3442 + 3451 + 3418 door de 1315 van Fairtrains van Amsterdam Westhaven naar emplacement Gekkengraaf nabij Blerick. Later op de avond sleept de 9901 van Railexperts de treinstellen 3441 + 3416 + 3408 + 3412 van Amsterdam Westhaven naar Gekkengraaf. Op 20 augustus 2021 zijn de treinstellen 3420 + 3423 + 3417 + 3422 van de Dijksgracht naar Gekkengraaf gebracht door de 9901. Op 9 september 2021 zijn de treinstellen 3419 + 3401 + 3414 door de 9902 van de Zaanstraat naar Gekkengraaf overgebracht. Op 12 februari 2022 zijn de 3414, 3401 en 3419 door de 9901 van Railexperts en de 712 van Brouwer Techniek overgebracht van Gekkengraaf naar de Cabooter terminal in Blerick. Met deze verhuizing ontstaat er meer ruimte op de terminal van Gekkengraaf.


Sloop

Het eerste treinstel dat is gesloopt, is de 3405. Op 21 december 2006 is de ABk bak gesloopt bij Vlasman in Alphen aan den Rijn. De rijtuigbak werd op een dieplader overgebracht van het revisiebedrijf Haarlem naar Alphen aan den Rijn. In het weekend van 13 en 14 september 2014 is de Bk bak van de 3405 in drie stukken geknipt en op 15 september 2014 afgevoerd naar sloper HKS in de Westhaven. Op 20 december 2017 wordt bekend dat de geplukte treinstellen 3403, 3409 en 3424 aangewezen zijn voor sloop.


Afleverdata

Nummer Aflevering In dienst Opknapbeurt in Opknapbeurt uit Ter zijde Sloop(rit)
3401 12 maart 1996 9 december 2012
3402 26 maart 1996 9 december 2012 n.v.t. (SKPL)
3403 9 april 1996 28 maart 2014
3404 23 april 1996 9 december 2012 n.v.t. (SKPL)
3405 2 mei 1996 1 augustus 2005 ABk: 21 december 2006
Bk: 15 september 2014
3406 7 mei 1996 19 december 2013 n.v.t. (SKPL)
3407 21 mei 1996 1 november 2013 n.v.t. (SKPL)
3408 28 mei 1996 1 november 2013
3409 11 juni 1996 21 februari 2014
3410 27 juni 1996 25 februari 2014
3411 9 juli 1996 21 februari 2014 n.v.t. (SKPL)
3412 18 juli 1996 19 november 2013
3413 28 juli 1996 13 december 2013 n.v.t. (SKPL)
3414 8 augustus 1996 9 december 2012
3415 29 augustus 1996 26 november 2013 n.v.t. (SKPL)
3416 3 september 1996 1 november 2013
3417 12 september 1996 20 november 2013
3418 19 september 1996 17 januari 2014
3419 1 oktober 1996 18 oktober 2013
3420 17 oktober 1996 18 oktober 2013
3421 31 oktober 1996 15 januari 2014 n.v.t. (SKPL)
3422 12 november 1996 28 november 2013
3423 21 november 1996 18 oktober 2013
3424 3 december 1996 16 mei 2014
3425 12 december 1996 9 december 2013 n.v.t. (SKPL)
3426 9 januari 1997 2 december 2013 1 januari 2014 10 december 2017 ➔ (Spoorwegmuseum)
3427 23 januari 1997 2 oktober 2013 11 november 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3428 30 januari 1997 27 augustus 2013 1 november 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3429 13 februari 1997 27 september 2013 13 november 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3430 25 februari 1997 2 oktober 2013 20 november 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3431 4 maart 1997 20 november 2013 20 januari 2014 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3432 11 maart 1997 11 november 2013 17 januari 2014 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3433 20 maart 1997 1 juli 2013 8 oktober 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3434 3 april 1997 15 januari 2014 19 februari 2014 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3435 17 april 1997 28 november 2013 20 januari 2014 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3436 29 april 1997 19 december 2013 3 februari 2014 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3437 15 mei 1997 19 december 2013 1 februari 2014 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3438 27 mei 1997 2 december 2013 30 januari 2014 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3439 19 juni 1997 18 oktober 2013 1 december 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3440 19 juni 1997 25 juli 2013 11 oktober 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3441 1 juli 1997 9 december 2012
3442 15 juli 1997 9 december 2012
3443 1 augustus 1997 4 november 2013 20 december 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3444 14 augustus 1997 25 juli 2013 29 oktober 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3445 26 augustus 1997 27 augustus 2013 18 oktober 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3446 26 augustus 1997 27 oktober 2013 12 december 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3447 9 september 1997 25 oktober 2013 20 december 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3448 25 september 1997 15 oktober 2013 29 november 2013 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3449 23 oktober 1997 2 december 2013 22 januari 2014 10 december 2017 n.v.t. (SKPL)
3450 13 november 1997 9 december 2012 n.v.t. (SKPL)
3451 4 december 1997 9 december 2012
3452 20 januari 1998 9 december 2012 n.v.t. (HTFS)
3453 26 maart 1998 9 december 2012 n.v.t. (SKPL)