Assel

Uit Somda RailWiki
Naar navigatie springenNaar zoeken springen

Assel was een van de haltes in de provincie Gelderland. De verkorting van de halte was Asl.

Plattegrond van het haltegebouw Assel
collectie Het Utrechts Archief

Geschiedenis

In maart 1870 verkrijgt de HIJSM een concessie voor het aanleggen en exploiteren van een spoorlijn vanuit Amsterdam via Hilversum, Amersfoort en Apeldoorn naar Zutphen. Op is de aanbesteding voor de bouw uitgeschreven, welke gewonnen werd door aannemer uit . Deze bouwde het haltegebouw naar een ontwerp van . De halte bestaat uit een laag gebouw met woning voor de stationschef. Het haltegebouw staat aan de noordzijde van de spoorlijn. De voor- en achterzijde van het station zijn identiek aan elkaar. Aan de zuidkant van het station werd een laad- en losplaats aangelegd. De begane grond bestaat uit de ingang van het stationsgebouw, een hal voor de loketten met het kantoor en een wachtruimte. Deze zijn gelegen aan de zijde van de overweg. Aan de zijkant van het gebouw is nog een bergplaats en een toilet. Deze zijn alleen van de buitenzijde te bereiken. De andere zijde van het gebouw bestaat uit de ingang van de woning met een hal en trap naar zolder. Via de hal kan de woonkamer worden bereikt, die tegen het kantoor is geplaatst. Verder naar de zijkant is de keuken, een hal en het toilet. Op de bovenverdieping is bergruimte en een aantal slaapkamers.

Op 15 mei 1876 wordt de halte in gebruik genomen, samen met de opening van de spoorlijn. De halte kent weinig reizigers, het waren vooral omwonenden die gebruik maakten van de trein om naar de markt in Apeldoorn te gaan. In de zomer maken veel toeristen gebruik van de halte. Een andere belangrijke reiziger was Koning Willem III. Hij maakt gebruik van de halte om naar zijn chalet "Aardhuis" te reizen met zijn gasten voor militaire besprekingen. Daarnaast maakt de infanterie gebruik van de halte om paarden aan te voeren. Zij worden getraind in het nabij gelegen Nieuw-Milligen. [1]

In 191 worden vier nieuwe kopsporen aangelegd. In 1918 wordt een smalspoorverbinding aangelegd voor de aanvoer van bouwmaterialen voor het zendstation Radio Kootwijk. In 1924 wordt het zijspoor 3 verlengd in de richting van .

De halte wordt op 15 mei 1935 gesloten voor het vervoer van reizigers. In de Tweede Wereldoorlog is de halte in 1943 en 1944 in gebruik geweest voor de Wehrmacht. Na bijna 30 jaar niet in gebruik te zijn geweest, wordt het bijna 100 jaar oude haltegebouw in 1972 gesloopt.

Voor de beveiliging beschikte de halte over in totaal 2 seinhuizen, waarmee de beveiliging volgens blokstelsel III wordt bediend. In 1915 wijzigt de beveiliging als gevolg van het in dienst komen van de nieuwe aansluiting naar de Zanderij. Uit de richting Stroe staat ter hoogte van kilometerpunt 77,104 voorseinplaal Av, welke wordt voorafgegaan door een baak. Voorseinpaal Av geeft informatie over het afstandssein A1, A2, dat 500 meter verder staat. Dit is een bordessein met twee armen, waarbij de hoge arm van sein A1 geldt voor treinen over spoor II, terwijl de lage arm van sein A2 geldt voor treinen die naar het emplacementsspoor 3 moeten. De hoge uitrijseinpaal B1 geldt voor treinen naar Stroe en staat ter hoogte van kilometerpunt 77,870 bij spoor I. Spoor 3 heeft bij ditzelfde kilometerpunt een lage uitrijseinpaal B2 staan voor de richting Stroe. Bij kilometerpunt 78,045 staat voorseinpaal Cv voor treinen in de richting Apeldoorn over spoor II. Dit sein staat in verbinding met de hoge uitrijseinpaal C1 langs spoor II voor treinen naar Apeldoorn. Dit sein staat ter hoogte van kilometerpunt 78,435. Ook spoor 3 heeft bij dit kilometerpunt een uitrijseinpaal en wel het lage sein C2. Voor treinen uit de richting Apeldoorn naar Stroe over spoor I is ter hoogte van kilometerpunt 79.640 een baak opgesteld die voorafgaand aan voorsein Dv is geplaatst, welke bij kilometerpunt 79,290 staat. Het voorsein is verbonden met afstandssein D1, D2, dat 500 meter verder staat. Dit is een bordessein met twee armen, waarbij de hoge arm van sein D1 geldt voor treinen over spoor I, terwijl de lage arm van sein D2 geldt voor treinen die naar het emplacementsspoor 3 moeten. Daarnaast zijn er nog de rangeerseinpalen P en Q aanwezig, welke gelegen zijn bij de wissels 14 en 17. Rangeerseinpaal P en wissel 14 geven toegang tot de oude zanderij en rangeerseinpaal Q en wissel 17 geven toegang tot de nieuwe zanderij.

  • Post T

Post T is gelegen in het haltegebouw, te herkennen aan de uitbouw op het perron. Vanuit deze post worden seinen Av, A1, A2, B1, B2, rangeerseinen P en Q en de wissels bediend. De post is voorzien van een HSM handelinrichting.

  • Post I

Post I is gevestigd in wachterswoning 75B. Vanuit deze post worden seinen Cv, C1, C2, D1, D2 bediend. De post is voorzien van een HSM handelinrichting.


Laad- en losplaats

In 1910 wordt tegenover het haltegebouw een goederenloods gebouwd, welke afkomstig is van het station Schagen.


  • Zanderij

In 1 wordt ter hoogte van kilometerpunt 77,7 een aftakking naar de ten noorden van de spoorlijn gelegen zanderij aangelegd.


In 1915 wordt ten zuiden van de spoorlijn ter hoogte van kilometerpunt 77,870 een nieuwe aansluiting naar de Zanderij aangelegd.


Spoorlijnen

Het station was gelegen aan de Oosterspoorweg ter hoogte van kilometerpunt 78,066.


Dienstregeling

Ingaande de dienstregeling van 1 mei 1916 stoppen per dag 8 treinen te Assel. Dit zijn vier treinen naar Amersfoort en 4 treinen naar Apeldoorn. Twee treinen naar Amersfoort en de laatste trein naar Apeldoorn stoppen slechts op tijdig verzoek te Assel.

Bronnen, Referenties en/of Voetnoten

  • Assel een vergeten halte, en ... de "Asselse Berg" als schrikbeeld (1) - H. de Jager - Maandblad: Railmagazine, 15e Jaargang - oktober 1993 nummer 108 Blz: 18-25 Uitgave: Uquilair ISSN: 0926-3489

  1. Oprichting Kamp Nieuw-Milligen Het grote verhaal van Apeldoorn